آسفالت و خصوصیات آن
53 صفحه در قالب word
مقدمه
مخلوطهای قیری که در ایران به آسفالت موسوم هستند از اختلاف قیر و مصالح سنگی بدست میآیند. آسفالت انواع مختلف دارد و از آن برای ساختن لایههای رویه، اساس و زیراساس روسازی راهها و فرودگاهها استفاده میشود. از آنجا که خصوصیات آسفالتها بستگی به خصوصیات مصالح تشکیل دهنده آن یعنی قیر و مصالح سنگی دارد، لذا در این فصل ابتدا خصوصیات مصالح سنگی مورد بحث قرار گرفته و سپس بشرح خصوصیات آسفالتها پرداخته شده است. خصوصیات و مشخصات فنی قیرها در بخش پنجم آمده است.
مصالح سنگی
مصالح سنگی معمولاً یا بطور طبیعی در طبیعت در طبیعت یافت میشوند و یا بطور مصنوعی و بصورت غیرمستقیم بصورت تفاله برخی از کارخانجات ذوب فلزات تولید میشود. مصالح سنگی طبیعی گاهی بصورت آماده از بستر رودخانه و یا معادن شن و ماسهای که در طول مسیر راهها قرار دارند بدست میآیند، لیکن در اغلب موارد لازمست که مصالح سنگی را از شکستن سنگهای موجود در معادن سنگ تهیه کرد. شکستن سنگ در کارخانجات سنگ شکن که انواع مختلفی دارد انجام میشود. اگر مقدار سنگ شکسته مورد نیاز برای تهیه آسفالت قابل توجه باشد از کاخانجات سنگ شکن ثابت و در غیر اینصورت از کارخانجات سنگ شکن سیار استفاده میشود.
برای تهیه سنگ شکسته ابتدا سنگ های بزرگ موجود در معادن سنگ با استفاده از مواد منفجره شکسته شده و سپس این سنگها به کارخانه سنگ شکن حمل میشود. در کارخانه سنگ شکن این سنگها در یک یا چند مرحله بکمک سنگ شکنها شکسته میشوند تا دانهبندیهای لازم بدست آید.
شکستن سنگها معمولاً در دو، سه و یا در چهار مرحله انجام میشود. مرحله اول شکستن سنگها بکمک سنگشکنهای اولیه که معمولاً از نوع فکی، چکشی، و یا دوار هستند انجام میشود. مصالح شکسته شده با استفاده از سرندهای لرزنده سرند شده و قسمت درشت دانهتر با استفاده از سنگ شکنهای ثانوی که معمولاً از نوع چکشی، استوانهای، و یا مخروطی هستند به مصالح با دانههای کوچکتر تبدیل میشود. برای شکستن و خردکردن بیشتر مصالح سنگی از آسیابهای میلهدار، گوی دار و یا سنگ شکن استوانه ای استفاده میشود.
نحوه انتخاب نوع و تعداد سنگشکنها و مراحل شکستن سنگها بستگی به عوامل زیاد داشته و از آنجا که این مطلب موضوع درس روشهای اجرای ساختمان است از ذکر آن در اینجا خودداری میشود.
مصالح سنگی شکسته شده دارای قابلیت باربری و استقامت بیشتری نسبت به مصالح گردگوشه (رودخانه ای) است زیرا دانه های اینگونه مصالح دارای لبههای تیز و سطحی زبر بوده و بهتر در یکدیگر قفل و بست میشود. مصالح شکسته شده از مصالح رودخانهای یا گردگوشه گرانتر است و از این نظر در مواردی که بهرد و نوع مصالح دسترسی باشد، باید در انتخاب آنها عوامل اقتصادی در نظر گرفته شود. در مواردی که استفاده از مصالح رودخانهای تنها راه حل است، باید بمنظور افزایش استقامت و ظرفیت باربری بیشتر مصالح سنگی را شکسته و سپس مورد استفاده قرار داد.
امروزه علاوه بر مصالح سنگی طبیعی استفاده از مصالح سنگی مصنوعی نیز در اغلب ممالک صنعتی دنیا متداول گشته است. این مصالح معمولاً بطور غیرمستقیم و بصورت تفاله کارخانه هائی نظیر کارخانه آهنگدازی بدست میآید. این مصالح که به اسلگ موسوم است سیلیسی بوده و بعلت داشتن وزن مخصوص کمتری از وزن مخصوص آهن در بالای کوره آهن گدازی جمع شده که آنرا بسادگی از آهن مذاب جدا میکنند. این مواد را معمولاً در اثر سرد کردن ناگهانی که بکمک پاشیدن آب بروی مواد مذاب صورت میگیرد خرد کرده و از آن در راهسازی استفاده میکنند.
مصالح سنگی که برای ساختن انواع آسفالت بکار میرود باید دارای مشخصات ویژهای باشد. مشخصات مورد نظر عبارتند از: دانهبندی، سختی، دوام، تمیزی، شکل دانهها و کیفیت سطح دانهها.
دانه بندی
دانه بندی مصالح سنگی یکی از مهمترین عواملی است که بر روی استقامت و ظرفیت باربری آسفالت تاثیر میگذارد. دانهبندی مصالح سنگی با انجام آزمایش دانه بندی و رسم منحنی دانه بندی مشخص میشود. دانه بندی مصالح سنگی معمولاً با استفاده از الکهای با اندازههای 62.5، 50، 37.5، 25، 19،؟ 15.5، 12.5 و 9.5 میلی متر و الکهای با سوراخهای مربع شکل با شمارههای 4، 8، 16، 30، 50، 100، 200 انجام میشود. شماره یک الک مشخص کننده تعداد سوراخهای آن در هر 2.5 سانتیمتر (1 اینچ) است.
دانهبندی مناسیب مصالح سنگی آسفالت با توجه به عوامل متعددی از قبیل: نوع روسازی، نوع و محل قرارگرفتن لایه مورد نظر در سیستم روسازی، ضخامت لایه آسفالتی و اندازه بزرگترین دانه انتخاب میشود. حدود دانهبندیهای مناسب در هر مورد توسط آئین نامههای فنی مشخص میشوند که معمولاً بصورت دو منحنی حدی هستند که منحنی دانهبندی مصالح سنگی باید بین این دو منحنی حدی و حتی الامکان در وسط و بموازات آنها قرارگیرد.
دانه بندی مناسب مصالح سنگی آسفالت با توجه به عوامل متعددی از قبیل: نوع روسازی، نوع و محل قرار گرفتن لایه موردنظر در سیستم روسازی، ضخامت لایه آسفالتی و اندازه بزرگترین دانه انتخاب میشود. حدود دانه بندیهای مناسب در هر دو مورد توسط آئیننامههای فنی مشخص میشوند که معمولاً بصورت دو منحنی حدی هستند که منحنی دانه بندی مصالح سنگی باید بین این دو منحنی حدی و حتیالامکان در وسط و بموازات آنها قرار گیرد.
مصالح سنگی را میتوان از نقطه نظر نوع دانه بندی، به یکی از سه نوع: توپر، توخالی (باز)، و یک اندازه تقسیم نمود. مصالح سنگی با دانه بندی توپر به مصالح اطلاق کرده و باندازه کافی دانههای با اندازههای مختلف داشته باشد. مصالح سنگی با این نوع دانه بندی بسیار مناسب برای ساختن بتن آسفالتی گرم است.
مصالح سنگی با دانه بندی توخالی دارای منحنی دانه بندی یکنواختی نبوده و در مقایسه با مصالح سنگی با دانه بندی توپر دارای مقدار ریزدانه (مواد رد شده از الک شماره 200) کمتر و تخلخل بیشتری است. از مصالح سنگی با این دو نوع دانه بندی معمولاً برای ساختن لایههای آسفالتی زیرین روسازی استفاده میشود.
مصالح سنگی با دانه های یک اندازه همانطوریکه از نام آن برمیآید دارای دانههای کم و بیش یک اندازه است و از آن برای ساختن رویه آسفالت سطحی، اساس و رویههای ماکارام، و اندودهای آببندی استفاده میشود.
مصالح سنگی با دانه بندی توپر دارای وزن مخصوص، استقامت و ظرفیت باربری بیشتری نسبت به مصالح سنگی با دانه بندی توخالی و یا مصالح سنگی با دانههای یک اندازه هستند. باید توجه داشت که علاوه بر نوع دانهبندی اندازه بزرگترین دانه مصالح سنگی نیز در میزان وزن مخصوص مصالح آسفالتی موثر است.
روشهای مخلوط کردن مصالح سنگی
معمولاً در طرح آسفالتها لازمست که دو یا چند نوع مصالح سنگی که هیچکدام به تنهائی دارای دانه بندی مطلوب نیستند به نسبتهائی با یکدیگر مخلوط شوند تا مخلوط بدست آمده دارای دانه بندی مورد نظر که توسط آئیننامهها تعیین میشود باشد. دراین بخش دو روش متداول برای مخلوط کردن دو یا چند نوع مصالح سنگی شرح داده میشود. این روشها عبارتند از: روش خطا و آزمون و روش معادلات چند مجهولی.
ممکن است هنگام انتقال از فایل ورد به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است
متن کامل را می توانید در ادامه دانلود نمائید
چون فقط تکه هایی از متن برای نمونه در این صفحه درج شده است ولی در فایل دانلودی متن کامل همراه با تمام ضمائم (پیوست ها) با فرمت ورد word که قابل ویرایش و کپی کردن می باشند موجود است
آسفالت و خصوصیات آن