بانکهای اطلاعاتی به دو دسته تقسیم بندی می شوند که عبارتند از :
1) Desktop Access-paradox, foxpro-Dbase
2) client/server sql-oracl/
مدل Desktop برای کامپیوتهای single پیش بینی شده است. به این شکل که برای یک مجموعه کوچک که با حجم زیادی از اطلاعات روبرو نیست می تواند نیاز ما را برطرف کند.
بانکهایی مانند Access شاخص ترین عضو خانواده Desktop به حساب می آید. در این نوع از بانکهای اطلاعاتی، بانک اطلاعاتی ساخته شده بر روی یک hard قرار گرفته و برای دیگران قابل دسترسی می‌باشد. اگر بخواهیم برای کاربران مختلف که در این سیستم کار می‌کنند محدودیت های دسترسی تعریف کنیم با مشکل مواجه خواهیم شد چرا که گزینه های امنیتی در آن نسبت به مدل client/server بسیار بسیار ضعیف می باشد. البته در صورتیکه یک محیط شبکه داشته باشیم می توانیم فایل ساخته شده Access خود را در داخل فایل server قرار دهیم و client ها به آن دسترسی داشته باشیم.
اگر بخواهیم از این بانک که نگهدارنده اطلاعات کارگزینی کارمندان و اطلاعات حقوق و دستمزد آنها باشد. گزارشی به شکل زیر تهیه کنیم لیست کلیه کارمندان را نمایش دهید که در دپارتمان 1 مشغول کار هستند و می خواهیم جمع حقوق کارمندان این بخش را مشخص کند.
حداکثر سرعت در شکبه
این مشکلات می تواند از زوایای مختلف بوجود بیاید:
1- تمام پردازش ها در داخل client انجام می شود.
2- در این حالت نیازمند سخت افزار قوی برای client ها و وجود یک خطوط ارتباطی پرسرعت.
3- از آنجایی که هارد server قابل دسترس برای کلیه client ها می باشد امنیت اطلاعات server از بین خواهد رفت.
4- اگر در این مدل نیاز به update کردن برخی از رکوردها داشته باشیم بعد از آنکه رکوردها به client آمدند و تعدادی از آنها update شدند باید بر روی هارد server ذخیره گردد.
اگر در حین انجام عمل save سیستم با قطع برق مواجه گردد و یا خطوط ارتباطی قطع شوند برخی از رکوردها در فایل بانک در server ، up date شده و برخی دیگر بدون تغییر باقی خواهد ماند. هیچ راهی برای شناسایی اینکه کدام یک تغییر یافته اند وجود ندارد و نمی توان وضعیت بانک را به حالت اولیه آن برگرداند.
در قالب نوع client/server یکپارچگی اطلاعات تضمین می شود به این شکل که در هنگام عمل up date چنانچه برق قطع شود با روشن شدن مجدد server بررسی می شود که آیا مراحل قبلی با موفقیت به پایان رسیده است یا خیر.
برای حفظ یکپارچگی، اطلاعات sqlserver قبل از ثبت قطعی اطلاعات کلیه اعمال را در فایل log خود انجام می دهد.
Sql server دارای دو نوع فایل می باشد :
فایل داده با پسوند Mdf 1) Date file
فایل تراکنش با پسوند Ldf . 2) log file
فایل های تراکنش Transaction log file
زمانیکه سیستم روشن می شود ابتدا log file مورد ارزیابی قرار می گیرد. اگر در فایل log با دستور commit مواجه شود یعنی کلیه اعمال قبلی به شکل کامل انجام شده اند و آماده اند برای آنکه بر روی date file نوشته شوند. در این حالت log file بر روی data file ثبت خواهد شد.
اگر با دستور commit مواجه نشود عمل roll Back اتفاق می افتد حال می توانیم با این شرایط وضعیت سیستم را به شرایط قبلی بازگردانیم. تمام حالتهای انجام شده به وضعیت سابق بر میگردد و بانک ثبات خود را حفظ خواهد کرد یکپارچه باقی می ماند.
انواع sql های قابل نصب :
1) sql server enterprise
روی ویندوز 2000 و 2003 نصب می شود یعنی روی ویندوزهای 32 بیتی و 64 بیتی قابل نصب هست.
بهترین خاصیت آن امکان داخلی آن clustering می باشد یعنی 4 یا 8 کامپیوتر را می توان بهم وصل کرد.
نصب sql :
بعد از نصب sql server و فعال شدن service manager به سراغ interprise manager می رویم تا بتوانیم به کمک آن به table ها دسترسی یابیم. اگر اثری از sql نصب شده در sql server group وجود نداشت بر روی آن right click کرده گزینه new registration را انتخاب می کنیم. با این کار sql server شناسایی خواهد شد. سپس آن را باز کرده و لیست database ها از folder database کلیه بانکهای موجود را مشاهده خواهیم کرد. حال بانکهای tempdb-msdb-model-master به عنوان بانکهای سیستمی و
pubs, northwind مشاهده می شود که این دو data base (بانک) نمونه‌هایی هستند که ماکروسافت آنها را برای آشنایی بهتر ترویج کرده است.
برای غیر فعال کردن بانکهای سیستمی وtable های سیستمی که در هر بانکی (data base های) وجود دارند می توانند بر روی نام
database ، کلیک راست کرده و گزینه edit sql server registration را انتخاب کنیم و در این پنجره گزینه show system … را غیر فعال کنیم تا هیچ یک از موارد سیستمی به نمایش در نیاید.
از این بانکهای سیستمی sql بانک master اصلی ترین بانک sql می باشد این بانک در پشت صحنه کلیه عملیات sql را مدیریت می‌نماید و هر نوع آسیب به این data base باعث از کارافتادن sql خواهد شد.
بانک modeldb بانکی است که از روی آن تمام data base های جدید ساخته می شود و در واقع طرح و الگویی جهت سایر data base هاست.
بانک tempdb به ما کمک می کند که بر روی انجام عملیات موقت از این بانک اطلاعاتی استفاده نماییم زمانیکه مطمئن به انجام قطعی عملیات نیستیم می توانیم از بانک tempdb استفاده کنیم هر بار sql فعال می شود tempdb خالی خواهد شد.
Msdb بانکی است که وظیفه انجام کارهایی را که تحت عنوان job شناخته می شوند را بر عهده دارد. این بانک با سرویس
sql server agent کار می کند.
نکته :
اگر sql در حالت stop o باشد یعنی sql سرویس دهی نمی کند و اگر در حالت pause $$ باشد باعث می شود که هر کسی که قبلاً وارد سیستم شده و در حال کار با sql است پیغام خطا دریافت نکرده ولی فرد جدید نمی تواند وارد سیستم شده و کاری انجام دهد.
Stop یعنی توقف بطور کامل و sql سرویس دهی می کند ولی pause یعنی توقف لحظه ای.
اگر بخواهیم به هر دلیلی به عنوان admin بخواهیم تغییری در sql بدهیم باید sql را از حالت multi user خارج کرده و به حالت
single user درآوریم و برای اجرای مجدد start را می زنیم و سرویس دهی sql دیگران قرار می گیرد.
توسط interpriser ابزارهای مدیریتی خواهیم داشت.
روی sql server کلیک می کنیم و آن را باز می کنیم.
Sql server\ service manager \ interprise manager \ registration \ wizard\ register sql server wizard
اگر اسم sql را ندیدیم باید آن را ثبت کنیم. مثلاً pcl
Right click \ new sql server registration
Right click \ edit … \ registed sql server properties
Sql هایی که سیستمی بودند پنهان شدند.
نکته :
اگر master آسیب ببیند دیگر sql کار نمی کند.
نحوه ایجاد data base :
بر روی data bases ، کلیک راست کرده گزینه new data base را انتخاب می کنیم. اسم data base را وارد می کنیم.
در قسمت collation name برای انتخاب زبان codepage می باشد. اگر در هنگام نصب گزینه collation به درستی تنظیم شده باشد در این جا بر روی انتخاب server default تنظیم خود را قرار می دهیم. در غیر اینصورت می توانیم از موارد موجود Arabic CS-AI برای زبان فارسی انتخاب نمائیم.
اگر database ای را حذف کنیم دیگر آن database قابل برگشت نیست.
مثال :
اسم کامل فیزیکی Employees-Data.MDF
با حجم 1mG بر روی hard ساخته می شود.
متن کامل را می توانید دانلود نمائید
طراحی و پیاده سازی و مدیریت بانکهای اطلاعاتی
