104 ص
نقاشی کودکان نوعی گیرایی آنی دارد، آنها ساده و جذاب و سرشار از زندگی و هویتاند. با نگاهی دقیقتر میتوان جنبههایی عجیب و حتی آشفته را مشاهده کرد.
امروزه تمام روانشناسان تجربی متقاعد شدهاند که رفتارهای گوناگون کودک دردورانهای مختلف پرورشش چه به صورت غریزی و چه به صورت اکتسابی همانند دورانی که کودک رفتاریساده ذاتی و پاپیچیده و همبسته دارد، بستگی کاملی به تحولات ارثی و رشد نظامهای مغزی نیز مثل خواب و رویا به کودک امکان میدهد تا اطلاعات و الهاماتی را که از دنیای بیرون کسب میکند از هم جدا سازد و سپس آنها را دوباره تنظیم کند در نقاشی همانند خواب و رویا، کودک خود را از ممنوعیتهایی رها میسازد و با مادر حالتی ناخودآگاهانه درباره مسائل کشفیات و دلهرههایش صحبت میکند به همین دلیل اگر آموزش نقاشی به کودکان از سنین پایینتر با تمرین کپی کردن آغاز شود اشتباه بزرگی را مرتکب شدهایم.
این نکته در درجه اول شاید به این علت باشد که هنوز درباره اهمیت و ارزش شکهای نوشتاری کودکان و خط خطی کردن در و دیوار که تقریباَ از سالهای اول زندگی همراه کودک است بررسی و تحلیل درستی انجان نگرفته است.
قرآن کریم که مقام تجلی است و کتاب عشق، خداوند را نقاشی میخواند: (هوا.. الخاق الباری، المعصور له الاسماء الحسنی) آیه 24 سوره الحشر
و انجیل مقدس که مقام تجسم و کتاب محبت است، خداوند را کلمه میخواند که تجسم مییابد، (و کلمه جسم گردید و میان ما ساکن شد)انجیل یوحنا، باب اول.
به همین سبب نقش و نقاشی در دامن کلیسا پرورش مییابد و تصاویر در سیر دگرگونی خودش دارای بعد میشود اما تصویر؛ نخستین وسیله انتقال آوا و اندیشه انسانهاست. تصویر، مادر و منشا خط است، انسانهای اولیه خواستهها و دانستهها را با تصویر (هیروگلیف) منتقل میساختند و با تصویر درصدد برآوردن نیازهای اولیه خود بر میآمدند و با این حرکت تحول عظیم در مسایل اجتماعی، اقتصادی و حیات فرهنگی بشر بوجود آوردند، شاید این از اسرار آفرینش است که کودکان نیز پیش از آنکه به نوشتن بپردازند و سواد بیاموزند. با تصویر آشنا هستند و در یک روانکاوی سنجیده میتوان خواستهها و ماورای فکری آنها را از تصویرهای ابتدایی که بر کاغذ نقش میکنند، در این فرافکنیهای ابتدایی و الهامی که شفافترازجمشه و روشنتر از آیینه صیقلی است، دریافت نمود، آشنایی کودک با تصویر و ترسیم آن مانند انسانهای نخستین و تشابهائی که این دو از لحاظ ذهنی و آگاهی و … با هم دارند، حکایت از پاکی و قداست و الهامی بودنتصویر کودک دارد وقتی در نخستین حرکات انسان اولیه با تمام تکنیک پیشرفته و تکنولوژی پیچیده، عصر مدرنیته و بسا مدرن به هنگام تولد و تا طی سالهای آغاز زندگی و ورود به جامعه تحول یافته، همان انسان اولیه است، بااکثریت مشخصات آن، اگر نقاشیهای ابتدایی انسانهای نخستین را با تصویرهای اولیه کودکان امروز از لحاظ ساختار و جرا بررسی کنیم در مییابیم که هر چند تصاویر از خواستهها و ارتباطات و نیازهای بشری حکایت دارد، اما نیازهای یکسانی است به دور از تاریکی و اهریمنی.
به قول مولانای رومی:
چون که با کودک سر و کارت فتاد
پس زبان کودکی باید گشاد
(مولوی)
در این تحقیق به بررسی خلاقیت در نقاشی کودکان 6-3 در تهران پرداخت شده و برای این تحقیق که شامل 5 فصل است از نقاشی کودکان و مصاحبه با آنها و علاوه بر آن از مطالعات و تحقیقات کتابخانهای و استفاده از منابع موجود استفاده شده است.
محتوای هر فصل عبارت است از
فصل اول: شامل مقدمهای بر تحقیق، بیان مسئله، اهمیت عملی و نظری پژوهش، فرضیههای تحصین یا پرسشهای پژوهش و هدفهای تحقیق میباشد.
فصل دوم: شامل مقدمه و پیشینه تحقیق
فصل سوم: شامل روش تحقیق
فصل چهارم: شامل یافتههای تحقیق
فصل پنجم: شامل؛ تجزیه و تحلیل و بحث و نتیجهگیری نهایی
فهرست مطالب
عنوان صفحه
فصل اول
- مقدمه
- بیان مسئله
- اهمیت عملی و نظری پژوهش
- فرضیههای تحقیق
- هدفهای تحقیق
فصل دوم
2-1- وابستگی من و تکامل کودکان
2-2- بررسی سیر تکامل نقاشی کودکان
2-3- موضوع نقاشی کودک
2-4- نقاشی خانواده
2-5- زیبایی شناسی و تاثیرات روانی رنگها
فصل سوم
3-1- تعریف مفاهیم
3-2- روش تحقیق
فصل چهارم
4-1- یافتههای تحقیق
4-2- نقاشیهای کودکان
فصل پنجم
5-1- تجزیه و تحلیل یافتهها
5-2- نتیجهگیری
منابع و مأخذ
بررسی خلاقیت در نقاشی کودکان 6-3 در تهران