1-1 درآمد
امروزه مطالعات زبانشناختی در گوشه گوشه جهان جایگاه برجستهای را به خود اختصاص داده است و در این میان بررسیهای واجشناختی از دیدگاه مختلف نظری مطرح گردیده است. نظریههای واجشناسی موجود در حوزه زبانشناسی نظری به عنوان مدلهایی آرمانی زمانی میتوانند ادعای خود را به اثبات برسانند که براساس دادههای برگرفته از زبانهای طبیعی قابل سنجش باشند. برای نیل به این هدف ناگفته پیداست که بایستی شواهدی از نظام آوایی زبانهای طبیعی ارائه کرد و با اتکا به این شواهد صحت و سقم این نظریهها را محک زد. گونهی زبانی که در این پژوهش به عنوان یک زبان طبیعی و زنده مورد بررسی قرار میگیرد گویش لری اندیمشکی است. مطالعهی نظام واجی این گویش براساس نظریه واجشناسی جزءمستقل صورت میگیرد.
1-2- بیان مسئله
زبان پدیدهای پویا و در حال تغییر است. گویش لری نیز که یکی از گویشهای زبانهای جنوب غربی ایران میباشد از این قاعده مستثنی نیست. گویش لری خود به زیر مجموعههایی تقسیم میشود که هر کدام با گونههای دیگر تفاوتهایی دارد. به دلیل همین تفاوتهای گویشی پژوهشگر مطالعهی خود را به گویش لری شهر اندیمشک محدود کرده است. حتی در شهر اندیمشک نیز گویش سخنگویان هر طایفه با طایفه دیگر تفاوتهای آوایی اندکی دارد که در این تحقیق از آنها چشم پوشی شده است، زیرا در غیر این صورت میبایست این تحقیق در مورد یک طایفه مشخصی انجام میگرفت و حیطهی مطالعه محدودتر میشد. در رابطه با گویش لری به طور کلی تاکنون پژوهشهای زبانی اندکی انجام گرفته است و بر روی گویش لری اندیمشک تا آنجا که نگارنده تحقیق کرده است کار زبانشناختی صورت نگرفته است.
در این پایاننامه سعی بر آن است که نظام آوایی گویش لری اندیمشک براساس نظریهی واجشناسی جزءمستقل مورد بررسی قرار گیرد و پس از تعیین همخوانها و مصوتها براساس آواشناسی نوین به توصیف تک تک اصوات گفتاری این گویش بپردازیم. توصیف همخوانهای گویش از نظر جایگاه تولید، شیوهی تولید و واکداری و توصیف واکهها براساس آن بخش از زبان که در امر تولید واکه دخیل است، ارتفاع زبان و گردی لبها صورت میگیرد. همچنین ساخت هجایی و خوشههای آغازی و پایانی مورد بررسی قرار میگیرند و چگونگی توزیع همخوانها در هجا مورد بررسی قرار گرفته و مشخص میشود که آیا همخوانها در هجا دارای توزیع کامل هستند یا ناقص. در آخر به فرایندهای آوایی موجود که صورت واجی را به صورت آوایی تبدیل میکنند، پرداخته میشود.
1-3 هدف و اهمیت موضوع
باتوجه به این که لهجهها و گویشهای یک سرزمین نشانگر غنای فرهنگی آن سرزمین است و هر گویش به نوبه خود دارای گونههای مختلفی است، جمعآوری این گویشها و پرداختن به مباحث مختلف زبانشناختی مرتبط با آنها در شناساندن این گونههای زبانی به نسلهای بعدی و محققان کمک میکند. پس وظیفه ماست که با برسی زبانها و گویشهای مختلف سرزمین ایران به غنای فرهنگی و فراهم آوردن زمینه برای مطالعه پژوهشگران بعدی کمک نماییم. متاسفانه، بر روی لهجههای محلی موجود در کشور تحقیقات اندکی صورت گرفته است در حالی که با انجام تحقیق، تتبع، و ثبت لهجههای محلی و گردآوری آنها میتوان فرهنگ جامع و کاملی برای زبان فارسی تهیه کرد و بسیاری از نکات باریک و مبهم موجود در زبان شناسی ایرانی را روشن ساخت، واژههای کهن موجود در متون ادب فارسی که به فارسی دری نرسیدهاند را شناخت، و از چگونگی تغییرات آوایی صرفی نحوی و معنایی واژگانی که در اثر گذشت زمان در مناطق مختلف ایران ایجاد میشود آگاه شد و به بازیافت واژههای فنا شده فارسی کمک کرد.
ثبت گویشها و لهجههای ایرانی در مطالعات رده شناختی زبان نیز مفید واقع میشود زیرا از این طریق میتوان به طبقهبندی گویشها پرداخت و به روابط موجود بین گویشهای مختلف پی برد.
شناخت آداب و رسوم، فرهنگ و باورها و اوضاع اجتماعی مناطق مختلف ایران، ایجاد زمینه مناسب برای انجام مطالعات تاریخی- تطبیقی و بازسازی صورتهای کهن از اهداف دیگر این گونه بررسیهاست. بنابراین در انجام این پژوهش اهداف زیر مدنظر قرار گرفتهاند:
1- هدف نظری: این پژوهش بر آن است که با تکیه بر دادههای یک گونهی زبانی ایرانی بار دیگر کفایت نظریه واجشناسی پسازایشی جزءمستقل را محک بزند.
2- هدف کاربردی: با نتایجی که از این پژوهش به دست میآید میتوان مواد زبانی و شواهد واقعی از یک نظام زبان طبیعی را در دسترس محققان، دانشجویان، مؤسسات علمی، آموزشی و پژوهشی دستاندرکار زبان در ایران قرار داد تا به جای دادههای گونههای زبانی غیر ایرانی هنگام تبیین نظریههای واجشناسی، از دادههای واقعی و زنده گونههای ایرانی بدین منظور استفاده گردد. این پژوهش همچنین میتواند در تهیهی اطلس گویش شناسی مورد استفاده قرار گیرد.
3- هدف توصیفی- فرهنگی: با انجام این پژوهش گوشهای از میراث زبانی ایران ضبط و توصیف میشود.
فهرست مطالب
پیشکش
یادداشت
فهرست مطالب
نمادها و نشانهها
فصل اول: مقدمه
1-1 درآمد
1-2 بیان مسئله
1-3 هدف و اهمیت موضوع
1-4 پرسشهای پژوهش
1-5 فرضیههای پژوهش
1-6 گسترهی پژوهش
1-6-1 گسترهی جغرافیایی
1-6-2 گسترهی زبانی
1-6-2-1 گویشهای مختلف زبان لری
1-7 تحولات تاریخی لرستان
1-7-1 سابقه تاریخی شهر اندیمشک
1-8 وجه تسمیهی واژهی "لر"
1-9 روش گردآوری دادهها و تدوین پیکره
1-9-1- جامعهی آماری
فصل دوم: پیشینهی پژوهش
2-1 پیشینهی نظری پژوهش
2-1-1 درآمد
2-1-2 واجشناسی زایشی معیار
2-1-3 واجشناسی جزءمستقل
2-1-4 تناوبهای مختصهای و بازنماییهای زیرین
2-1-4-1 مشاهدهیPR و کشف تناوبهای مختصهای
2-1-4-2 کشف UR
2-1-4-2-1 شواهد درون پیکرهای
2-1-4-2-2 معیارهای روششناختی پنج گانهی کشف بازنمایی زیرین
2-1-4-2-3 شواهد برون پیکرهای
2-1-4-3 تبیین رابطهی UR و PR
2-1-4-4 تبیین اشتقاقهای واجی و برهمکنشهای بالقوهی قاعدههای واجی
2-1-5 روششناسی انگارهی جزءمستقل
2-1-6 هندسهی مختصههای واجی
2-2 پیشینهی توصیفی پژوهش
2-2-1 درآمد
2-2-2 آثار برخی پژوهشگران پیرامون گونهی لری
2-2-2-1 گرامی (1371)
2-2-2-2 احمدی نرگسه (1375)
2-2-2-3 بخشیان فر (1375)
2-2-2-4 میرزایی (1379)
2-2-2-5 مکینون (2002)
2-2-2-6 آنونبی (2003)
2-2-3 برخی مطالعات هم سو پیرامون دیگر گویشهای ایرانی
2-2-3-1 پرمون (1375)
2-2-3-2 نقش بندی (1375)
2-2-3-3 پرمون (1380)
2-2-3-4 پرمون (1381)
2-2-3-5 محمدی (1382)
2-2-3-6 مهاجرین کرمانی (1382)
2-2-3-7 سوهانی (1383)
2-2-3-8 رستمی (1383)
2-2-3-9 ناطوری (1383)
فصل سوم: آواشناسی لری اندیمشک
3-1 درآمد
3-2 توصیف آوایی همخوانهای لری اندیمشک
3-2-1 همخوانهای انفجاری
3-2-1-1 انفجاریهای دولبی
3-2-1-2 انفجاریهای دندانی-لثوی
3-2-1-3 انفجاریهای نرمکامی
3-2-1-4 انفجاریهای ملازی
3-2-1-5 انفجاریهای چاکنایی
3-2-2 همخوانهای خیشومی
3-2-2-1 خیشومیهای دولبی
3-2-2-2 خیشومی لبی-دندانی
3-2-2-3 خیشومیهای لثوی
3-2-2-4 خیشومیهای نرمکامی
3-2-2-5 خیشومی ملازی
3-2-3 همخوانهای لرزان
3-2-3-1 لرزانهای لثوی
3-2-4 همخوانهای زنشی
3-2-4-1 زنشیهای لثوی
3-2-5 همخوانهای سایشی
3-2-5-1 سایشیهای لبی-دندانی
3-2-5-2 سایشیهای لثوی
3-2-5-3 سایشیهای لثوی-کامی
3-2-5-4 سایشیهای ملازی
3-2-5-5 سایشیهای چاکنایی
3-2-6 ناسودهها/ نیمواکهها/ غلتها
3-2-6-1 ناسودههای کناری لثوی
3-2-6-2 ناسودههای سختکامی/ غلتهای افراشتهی پیشین
3-2-6-3 ناسودههای نرمکامی (لبی شده)
3-2-7 همخوانهای انفجاری-سایشی
3-2-7-1 انفجاری-سایشیهای لثوی-کامی
3-3 توصیف آوایی واکههای لری اندیمشک
3-3-1 واکههای پیشین
3-3-1-1 واکههای افراشتهی پیشین
3-3-1-2 واکههای نیمه افراشتهی پیشین
3-3-1-3 واکههای افتادهی پیشین
3-3-2 واکههای مرکزی
3-3-2-1 واکههای نیمه افراشتهی مرکزی
3-3-3 واکههای پسین
3-3-3-1 واکههای افراشتهی پسین
3-3-3-2 واکههای نیمه افراشتهی پسین
3-3-3-3 واکههای افتادهی پسین
3-4 جدولهای واجگونههای همخوانی و واکهای
3-5 معرفی پیش فرضیهای ساختمان هجا در گویش لری اندیمشک
فصل چهارم: رویکردی غیرخطی به نظام آوایی لری اندیمشک
4-1درآمد
4-2شیوهی ارائه پیکرهها و فرایندهای واجی
4-3فرایندهای واجی
4-3-1 خیشومی شدگی
4-3-1-1تبیین غیرخطی
4-3-1-2 اشتقاقهای غیرخطی
4-3-2 لبی شدگی
4-3-2-1تبیین غیرخطی
4-3-1-2 اشتقاقهای غیرخطی
4-3-2 واکرفتگی
4-3-3-1تبیین غیرخطی
4-3-3-2اشتقاقهای غیرخطی
4-3-4 زنشی شدگی
4-3-4-1تبیین غیرخطی
4-3-4-2 اشتقاقهای غیرخطی
4-3-5 پیش نرمکامی شدگی
4-3-5-1تببین غیرخطی
4-3-5-2 اشتقاقهای غیرخطی
4-3-6فراگویی ناقص
4-3-6-1تبیین غیرخطی
4-3-6-2 اشتقاقهای غیرخطی
4-3-7همگونی در جایگاه خیشومیها
4-3-7-1تبیین غیرخطی
4-3-7-2 اشتقاقهای غیرخطی
4-3-8کشش جبرانی
4-3-8-1تبیین غیرخطی
4-3-8-2 اشتقاقهای غیرخطی
4-3-9قلب
4-3-9-1 تبیین غیرخطی
4-3-9-2 اشتقاقهای غیرخطی
4-3-10حذف انفجاری دندانی- لثوی بی واک
4-3-10-1 تبیین غیرخطی
4-3-10-2اشتقاقهای غیرخطی
4-3-11واکه کاهی
4-3-11-1 تبیین غیرخطی
4-3-11-2 اشتقاقهای غیرخطی
4-3-12حذف خیشو می لثوی پایانی
4-3-12-1 تببین غیرخطی
4-3-12-2اشتقاقهای غیرخطی
4-3-13حذف انفجاری دندانی- لثوی واکدار
4-3-13-1 تبیین غیرخطی
4-3-13-2اشتقاقهای غیرخطی
4-3-14تغییر کیفیت واکه تاریخی
4-3-14-1 تبیین غیرخطی
فصل پنجم: نتیجهگیری
5-1 درآمد
5-2 دستآوردهای پژوهش
5-3 پیشنهادها
کتابنامهی فارسی
کتابنامهی انگلیسی
پیوستها
واژهنامهی فارسی به انگلیسی
واژهنامهی انگلیسی به فارسی
چکیده
پایان نامه ارشد ادبیات - شبکه قواعد واجی در گویش لری اندیمشک - با فرمت ورد word