یکی از مراکز قدیم فرهنگ وتمدن در آسیای میانه سرزمنی بین النهرین است که بوسیله دورود پر آب دجله و فرات مشروب می شود.این دورود از کوهها ی ارمنستان سرچشمه می گیرند و با فاصله زیادی از یکدیگر و با سرعت زیاد پس از گذشتن از معابر عمیق وارد جلگه بین النهرین گشته پس از مشروب نمودن آن قسمت به طرف جنوب سرازیر می گردند . در حوالی شهر بغداد امروزی فاصله این دو رود از یکدیگر کم می شود و به حدود30کیلومتر می رسد دوباره هر چه به طرف جنوب می روند از یکدیگر فاصله گرفته تا به بین النهرین سطحی می رسند.در محلی بنام قورند این دورود خانه به هم پیوسته وشط العرب را تشکیل می دهند و از آنجا پس از پیوستن رودخانه کارون به آنها وارد خلیج فارس می شوند.محدود ساختن بین النهرین کار چندان آسانی نیست ولی می توان جلگه بین النهرین را از مشرق به فلات ایشان و کوههای زاگرس و از مغرب به صحرای تار محدود نمود.در شمال بین النهرین فلات آسیایی صغیر واقع شده است که تا حدودی از نقطه نظر وضعیت طبیعی شبیه فلات ایران است.به طور کلی بین النهرین از دو قسمت تقریبا تمایز شمالی یعنی دامنه کوهستانی و کوههای شمال شرقی که خود از سلسله جبال زاگرس هستند که به رشته کوههای تاروس می پیوند ند و مرتفع ترین قسمت آن در مرز بین ایران و ترکیه و عراق قرار گرفته و قسمت جنوبی که شامل سرزمینهای پست مرکزی و زمینهای باطلاق نزدیک دهانه خلیج فارس می باشد.تشکیل شده است.بین النهرین معروف نام سرزمینی است که برای اولین بار بوسیله مورخین یونانی به اراضی بین دو رودخانه دجله و فرات اطلاق می شده است.رود فرات که در زبان سومری به آن بورا نونا گفته می شده2800کیلومتر راه را در مسیر خود طی می کند.سومریها به رود دجله که حدود2000کیلومتر طول دارد ایدیگنا می گفتند.در تورات نام دجله و فرات از قرار زیر آمده است.وسیوم حداقل است که به طرف مشرق آشور جاریست و چهارم فرات است دجله پر آب تر و سریع تر و فرات کم آب تر و آرام تر و دارای ساحلی پست تر بوده و برای کشتی رانی مناسب تر است.ر چند این دو رودخانه پس از تشکیل شط العرب به صوت رود واحدی به خلیج فارس می ریزند ولی به احتمال قریب به یقین در گذشته هر یک دارای مذهب جداگانه ای بوده اند.
تحقیق-تاریخ بین النهرین(68صفحه)