مقاله : جنبه های بهداشتی پرتوهای یونساز ، فرمت ورد 140 صفحه
قسمتهایی از عناوین :
مقدمه
علم پرتوشناسی توسط ویلهلم کنراد رونتگن در هشتم نوامبر 1895 با کشف پرتو ایکس بنا نهاده شد.
- یک سال بعد از آن هانری بکرل، پرتوزایی اورانیوم را کشف کرد.
- تا مدت زیادی کاربرد پرتوها فقط در زمینه پزشکی بود.
- پیشرفت تکنولوژی و شکست و پیوند اتمها باعث تحولات عظیمی در کاربرد پرتوها در صنعت و بخش انرژی و.... گردید.
- وسعت کاربرد پرتوها، تماسهای وسیع و خطرناک با این عامل را برای نسل بشر به ارمغان آورد.
- اثرات سوء پرتوها ، مخصوصاً در حوداث و انفجارات چهره خود را نشان داد.
- سود ومزایای کاربرد پرتوها آنقدر زیاد بوده و هست که نمی توان از استفاده آن چشم پوشید، مضافاً بر اینکه انسان بطور طبیعی نیز در معرض پرتوهای کیهانی و پرتوهای تابش شده از منابع طبیعی نیز قرار داشته، لذا سازمانهای حفاظتی شکل گرفته و در خصوص روشهای مختلف حفاظت از پرتوها به فعالیت پرداختند.
- ساختمان اتم
- هراتم دارای دو قسمت زیر میباشد :
- هسته ( با شعاعی حدود 10E-12 سانتی متر).
- ابر الکترونی ( از الکترونهای متحرک و شعاع مدار الکترونی 10E-8 سانتی متر).
- طبق مدل اتمی بوهر نحوه قرار گرفتن هسته و الکترونها مانند سیستم خورشیدی است.
- جرم الکترونها نسبت به هسته بسیارکم و برابر 1x10E-31 ( تقریباً میتوان گفت تمام جرم اتم در هسته متمرکز است).
- بار الکتریکی الکترونها منفی و بار الکتریکی هسته مثبت ( در شرایط عادی اتم از نظر بار الکتریکی خنثی است).
- ذرات تشکیل دهنده یک اتم توسط نیروهای الکتروستاتیکی به هم مربوط میباشند.
- بین هسته و الکترونها بعلت تفاوت بارالکتریکی شان نیروی جاذبه وجود دارد.
- نیروی گریز از مرکز ناشی از حرکت الکترونها روی مدار باعث بقاء الکترونها در مدارهای خود گشته و اجازه نمی دهد الکترونها بسمت هسته حرکت کنند.
- بدیهی است هرچه الکترون به هسته نزدیک تر باشد نیروی الکتروستاتیکی جذب به مرکز بیشتر خواهد بود، لذا بایستی نیروی گریز از مرکز نیز بیشتر باشد. که این سرعت و نهایتاً انرژی بالاتری را می طلبد که خود ایجاد کننده سطوح مختلف انرژی در اطراف هسته می گردد.
- بین الکترونها نیز نیروئی وجود دارد که آنها را در فواصل معینی نسبت به هم نگه می دارد (حرکات اسپینی).
- به این جهت الکترونها دارای سه نوع حرکت می باشند ( انتقالی، دورانی ونوسانی).
- نوع اتمها از نظر ذرات تشکیل دهنده هسته و تعداد الکترونها با هم فرق میکند.
- هر اتم با عدد اتمی Z (تعداد الکترون یا پروتون) مشخص می شود.
- خواص شیمیائی هراتم مربوط به الکترونهای موجود در آن است.
- هسته اتم:
- در هسته دو نوع ذره اساسی و مهم به نامهای پروتون و نوترون وجود دارد.
- پروتون دارای بار مثبت و جرم آن 6725E-27 کیلوگرم است.
- نوترون از نظر بار الکتریکی خنثی است و جرم آن 6748E-27 کیلوگرم است.
- لذا نوترون وپروتون از نظر جرم تقریباً با هم برابر و حدود 1900 برابر جرم الکترون است.
- کمیت دیگری که درساختمان اتم مطرح است عدد جرمی (A) است که مجموع پروتونها و نوترونهای هسته است.
ذرات بنیادی دراتم
هسته و ساختار آن
ترازهای انرژی ذرات
ایزوتوپهای اورانیوم
ایزومرهای هسته ای:
ب: طبقه بندی بر اساس پایداری (ناپایداری) هسته
- نمودار Segre
مواد رادیواکتیو
- رادیو نوکلوئیدهای طبیعی
کلیات
سری نپتونیوم
سری اورانیوم 238
سری 235U (سری اکتینیوم)
- خصوصیات مشترک سه سری زنجیره ای موجود
اثر فوتون:
ذرات باردار:
- کمیات مهم در مواد رادیو اکتیو
نیمه عمر
اکتیویته
اکتیویته اولیه
- تمرین
پرتوهای ذره ای
پرتوهای ذره ای ( میزان انرژی پیوندی هسته)
پرتوهای ذره ای ( میزان انرژی پیوندی به ازاء هر نوکلئون)
پرتوهای ذره ای باردار
پرتو آلفا
پرتو بتای منفی (نگاترون)
پرتو بتای مثبت (پوزیترون)
- پرتو بتای مثبت (پوزیترون)محاسبه انرژی
نوترون
خواص و انواع نوترون
چرخه سوخت هسته ای
اکتشاف و استخراج
تهیه کیک زرد
غنی سازی
روشهای غنی سازی) انتشار گازی(
چرخه سوخت هسته ای(ساخت میله های سوخت)
- تمرین
پرتوهای الکترومغناطیس
خاصیت ذره ای پرتوهای الکترومغناطیس
امواج رادیوئی
نیمه عمر
اکتیویته
اکتیویته اولیه
- تمرین
پرتوهای ذره ای
پرتوهای ذره ای ( میزان انرژی پیوندی هسته)
پرتوهای ذره ای ( میزان انرژی پیوندی به ازاء هر نوکلئون)
پرتوهای ذره ای باردار
پرتو آلفا
پرتو بتای منفی (نگاترون)
پرتو بتای مثبت (پوزیترون)
- پرتو بتای مثبت (پوزیترون)محاسبه انرژی
نوترون
خواص و انواع نوترون
چرخه سوخت هسته ای
اکتشاف و استخراج
تهیه کیک زرد
غنی سازی
روشهای غنی سازی) انتشار گازی(
چرخه سوخت هسته ای(ساخت میله های سوخت)
- تمرین
پرتوهای الکترومغناطیس
خاصیت ذره ای پرتوهای الکترومغناطیس
امواج رادیوئی
کاربردهای پرتوهای فرکانس رادیوئی
مادون قرمز
نورمرئی
لیزر
چگونگی بوجود آمدن نور مرئی
ساختمان لیزر
احتمالات برگشت الکترونها
لیزریاقوتی :
کاربرد لیزر در پزشکی
انواع کاربرد لیزر در پزشکی :
موارد استفاده از لیزر در پوست:
کاربرد لیزر در صنعت :
کاربرد لیزر در اندازه گیری و کنترل
کاربرد لیزر در زمینه شیمی
کاربردهای محیطی
پرتو ماوراء بنفش
روشهای تولید:
پرتو x
انواع پرتو x
پرتوx ویژه
پرتو گاما
توان توقف جرمی Mass Stopping Power
توان نسبی توقف جرمی Relative Mass Stopping Power
انتقال انرژی خطی Linear Energy Transfer (LET)
- برد پرتو آلفا
- برد پرتو آلفا در بدن انسان
رابطه برد - انرژی :
نیم ضخامت جذب کننده :
احتمال در برخورد بتا با هر ماده
تابش ترمزی
نیمه عمر
اکتیویته
اکتیویته اولیه
- تمرین
پرتوهای ذره ای
پرتوهای ذره ای ( میزان انرژی پیوندی هسته)
پرتوهای ذره ای ( میزان انرژی پیوندی به ازاء هر نوکلئون)
پرتوهای ذره ای باردار
پرتو آلفا
پرتو بتای منفی (نگاترون)
پرتو بتای مثبت (پوزیترون)
- پرتو بتای مثبت (پوزیترون)محاسبه انرژی
نوترون
خواص و انواع نوترون
چرخه سوخت هسته ای
اکتشاف و استخراج
تهیه کیک زرد
غنی سازی
روشهای غنی سازی) انتشار گازی(
چرخه سوخت هسته ای(ساخت میله های سوخت)
- تمرین
پرتوهای الکترومغناطیس
خاصیت ذره ای پرتوهای الکترومغناطیس
امواج رادیوئی
کاربردهای پرتوهای فرکانس رادیوئی
مادون قرمز
نورمرئی
لیزر
چگونگی بوجود آمدن نور مرئی
ساختمان لیزر
احتمالات برگشت الکترونها
لیزریاقوتی :
کاربرد لیزر در پزشکی
انواع کاربرد لیزر در پزشکی :
موارد استفاده از لیزر در پوست:
کاربرد لیزر در صنعت :
کاربرد لیزر در اندازه گیری و کنترل
کاربرد لیزر در زمینه شیمی
کاربردهای محیطی
پرتو ماوراء بنفش
روشهای تولید:
پرتو x
انواع پرتو x
پرتوx ویژه
پرتو گاما
توان توقف جرمی Mass Stopping Power
توان نسبی توقف جرمی Relative Mass Stopping Power
انتقال انرژی خطی Linear Energy Transfer (LET)
- برد پرتو آلفا
- برد پرتو آلفا در بدن انسان
رابطه برد - انرژی :
نیم ضخامت جذب کننده :
احتمال در برخورد بتا با هر ماده
تابش ترمزی
و عناوین زیاد دیگر
مقاله : جنبه های بهداشتی پرتوهای یونساز