سیب زمینی از گیاهان حساس به خشکی به شمار می رود، کمبود رطوبت خاک سبب کاهش زیادی در عملکرد محصول می شود، بنابراین از مهم ترین عوامل محدود کننده عمکلرد، آب آست. تغییرات شدید رطوبت خاک می تواند موجب بد شکل شدن و غیر یکنواختی رشد غده ها گردد.
زیادی رطوبت خاک موجب شسته شدن عناصر غذایی و سموم شیمیایی به اعماق خاک می شود، به علاوه رطوبت بیش از حد خاک، سبب توسعه بیماری ها و کاهش درصد ماده خشک در غده ها می شود.
میزان حساسیت مراحل مختلف نمو به تنش رطوبت متفاوت است ، گیاه در مرحله جوانه زنی و سبز شدن حساسیت زیادی به کمبود رطوبت خاک ندارد، اما خشکی می تواند سرعت سبز شدن محصول را به اندازه قابل توجهی کاهش دهد. در طرف مقابل زیاد بودن رطوبت خاک در مرحله سبز شدن تا شروع غده دهی ، باعث می شود گیاه تولید یک سیستم ریشه ای سطحی بکند که باعث می شود در مراحل بحرانی نمو به علت عدم توسعه و تعمیق کافی ریشه، گیاه به تنش ها رطوبتی واکنش شدید نشان دهد.
دوره بحرانی :
دوره کوتاهی بلافاصله قبل و در طول دوره تشکیل آغازیهای غده نیازمند توجه خاصی را می طلبد ، زیرا گیاه در این مرحله از رشد خود به عوامل مختلفی نظیر : دما، طول روز، مقدار نیتروژن خاک و نیز رطوبت خاک بسیار حساس است.
خاک باید در زمان کاشت مطلوب باشد تا تماس خوبی بین غده بذری و خاک برقرار شود، اگر خاک رطوبت کافی ندارد، باید قبل از کاشت آبیاری انجام شود و انجام این عمل یعنی آبیاری قبل از کاشت دارای فوایدی می باشد :
- خاک تا زمان کاشت مقداری از رطوبت خود را از دست می دهد و در نتیجه سریعتر گرم می شود که باعث تسریع جوانه زنی می گردد.
- آبیاری قبل از کاشت سبب ایجاد تماس خوب بین غده و ریشه ها می شود .
- آبیاری قبل از کاشت سبب تحریک و رشد بذور علفهای هرز می شود که می توان آنها را طی عملیات تکمیلی تهیه بستر نابود کرد.
به طور کلی تصمیم گیری دربارۀ آبیاری مزرعه قبل از کاشت بستگی به این دارد که این عمل سبب به تاخیر افتادن کاشت محصول نگردد و زمان زیادی برای رسیدن خاک به مرحله گاورو شدن، تلف نگردد.
همراه با گذشت زمان و افزایش رشد رویش گیاه ، به تدریج بر نیاز آبی آن افزوده می شود، اما حساسیت گیاه به کمبود رطوبت خاک تا رسیدن به مرحله شروع غده بندی یعنی حدود 4-3 هفته پس از سبز شدن زیاد نیست، در این مرحله آبیاری را بر اساس تخلیه 50 تا 55 درصد رطوبت قابل استفاده از خاک انجام می دهند.
از زمان شروع غده بندی تا مدت کوتاهی قبل از قطع اندامهای هوایی گیاه که به منظور آماده سازی محصول جهت برداشت انجام می شود، باید توجه زیادی به آبیاری مزرعه شود. هر گونه تغییر در رطوبت خاک در این دوران باعث توقف و سپس رشد مجدد غده ها شده که نتیجه آن کلمه ای شدن، غیر یکنواختی رشد و بد شکلی غده ها می شود ، این عارضه خصوصاً در ارقام یا غده های بیضی بسیار مشهودتر است.
آبیاری در مرحله رشد غده ها بر اساس تخلیه 40 تا 50 درصد رطوبت خاک انجام می شود، طول دوره رشد غده ها معمولاً 90-60 روز است.
سیب زمینی در مرحله رسیدگی به آب کمتری نیاز دارد، این مرحله با شروع زرد شدن برگها آغاز و مشخص می شود. در این دوره به دلیل کاهش رشد غده ها و نیز کاهش میزان تعریق از اندامهای هوایی، نیاز آبی محصول کاهش می یابد و در نتیجه می توان میزان تخلیه بیشتری از رطوبت خاک را معیار آبیاری قرار داد.
انتخاب زمان مناسب برای شروع برداشت به عوامل زیادی بستگی دارد، حدود 20-10 روز قبل از برداشت اندام های هوایی یا به تدریج و یا ناگهانی باید حذف شوند ، در صورتی که اندامهای هوایی تدریجی کشته می شوند، آبیاری را تا شروع مرحله کشتن طبق مدار آبی مرحله قبل باید ادامه داد.
قطعه یکباره اندامهای هوایی، در مزارع تولید غده های بذری انجام می شود تا از گسترش بیماری های ویروسی و نیز درشت شدن غده ها جلوگیری شود. با قطع اندامهای هوایی، تعرق گیاه کاهش یا متوقف می شود، بنابراین چنانچه آخرین آبیاری در زمان کوتاهی قبل از قطع اندام های هوایی انجام شده باشد، انتظار می رود که در بسیاری شرایط، رطوبت خاک برای تکمیل رسیدگی غده ها و نیز ضخیم شدن پوست چوب پنبه ای کفایت کند. وجود رطوبت در خاک برای انجام عملیات برداشت نیز مهم است و جود رطوبت در خاک باید به حدی باشد که بتوان غده ها را به آسانی بوسیله دستگاه سیب زمینی کن از خاک خارج ساخت و خاک باید براحتی از غده ها جدا شود، در صورت وجود رطوبت بیش از حد، خاک به غده ها چسبیده و عملیات برداشت مختل می گردد، در خاکهای سبک تخلیه 40-30 درصد رطوبت و در خاکهای سنگین و نیمه سنگین تخلیه 60-50 درصد رطوبت در زمان برداشت مناسب است.
شامل 45 صفحه فایل word قابل ویرایش
دانلود تحقیق آبیاری در زراعت سیب زمینی