لینک پرداخت و دانلود *پایین مطلب*
فرمت فایل:Word (قابل ویرایش و آماده پرینت)
تعداد صفحه: 23
فهرست و توضیحات:
لیلة القدر در نگاه علامه طباطبایى (رحمه الله)
اشاره:
مهمترین مناسبت ماه مبارک رمضان، شب قدر است که هماره مورد توجه مؤمنین بوده و خواهد بود. آنچه در پیش روى دارید بحثى پیرامون شب قدر بر اساس نظرات مرحوم علامه طباطبایى رحمه الله در تفسیر شریف المیزان است که در دو سوره «قدر» و «دخان» مطرح گردیده است. امید کمورد توجه مبلغان ارجمند واقع شده و راهنماى خوبى براى معرفى این شب در شبهاى احیاء باشد.
شب قدر یعنى چه؟
مراد از قدر، تقدیر و اندازه گیرى است و شب قدر شب اندازه گیرى است و خداوند متعال در این شب حوادث یک سال را تقدیر مى کند و زندگى، مرگ، رزق، سعادت و شقاوت انسانها و امورى از این قبیل را در این شب مقدر مى گردان
شب قدر کدام شب است؟
در قرآن کریم آیه هاى که به صراحت بیان کند شب قدر چه شبى است دیده نمى شود. ولى از جمع بندى چند آیه از قرآن کریم مى توان فهمید که شب قدر یکى از شبهاى ماه مبارک رمضان است. قرآن کریم از یک سو مى فر
«انا انزلناه فى لیلة مبارکة»1
این آیه گویاى این مطلب است که قرآن یکپارچه در یک شب مبارک نازل شده است و از سوى دیگر مى فرماید:
«شهر رمضان الذى انزل فیه القرآن»2
و گویاى این است که تمام قرآن در ماه رمضان نازل شده است. و در سوره قدر مى فرماید: «انا انزلناه فى لیلة القدر»3. از مجموع این آیات استفاده مى شود که قرآن کریم در یک شب مبارک در ماه رمضان که همان شب قدر است نازل شده است. پس شب قدر در ماه رمضان است. اما ایه کدام یک از شبهاى ماه رمضان شب قدر است، در قرآن کریم چیزى بر آن دلالت ندارد. و تنها از راه اخبار مى توان آن شب را معین کرد.
در بعضى از روایات منقول از ائمه اطهار علیهم السلام شب قدر مردد بین نوزدهم و بیست و یکم و بیست و سوم ماه رمضان است و در برخى دیگر از آنها مردد بین شب بیست و یکم و بیست و سوم و در روایات دیگرى متعین در شب بیست و سوم است4. و عدم تعین یک شب به جهت تعظیم امر شب قدر بوده تا بندگان خدا با گناهان خود به آن اهانت نکنند.
پس از دیدگاه روایات ائمه اهل بیت علیهم السلام شب قدر از شبهاى ماه رمضان و یکى از سه شب نوزدهم و بیست و یکم و بیست و سوم است. اما روایات منقول از طرق اهل سنت به طور عجیبى با هم اختلاف داشته و قابل جمع نیستند ولى معروف بین اهل سنت این است که شب بیست و هف ماه رمضان. شب قدر است5 و در آن شب قرآن نازل شده است.
تکرار شب قدر در هر سال:
شب قدر منحصر در شب نزول قرآن و سالى که قرآن در آن نازل شد نیست بلکه با تکرار سالها، آن شب نیز تکرار مى شود. یعنى در هر ماه رمضان شب قدرى است که در آن شب امور سال آینده تقدیر مىشود. دلیل بر این امر این است که
اولا: نزول قرآن بطور یکپارچه در یکى از شبهاى قدر چهارده قرن گذشته ممکن است ولى تعیین حوادث تمامى قرون گذشته و آینده در آن شب بى معنى است.
ثانیا: کلمه «یفرق» در آیه شریفه «فیها یفرق کل امر حکیم»6. در سوره دخان به خاطر مضارع بودنش، استمرار را مى رساند و نیز کلمه «تنزل» در کریمه «تنزل الملئکه والروح فیها باذن ربهم من کل امر»7 به دلیل مضارع بودنش دلالت بر استمرار دا
ثالثا: از ظاهر جمله «شهر رمضان الذى انزل فیه القرآن»8 چنین برمى آید که مادامى که ماه رمضان تکرار مى شود آن شب نیز تکرار مى شود. پس شب قدر منحصر در یک شب نیست بلکه در هر سال در ماه رمضان تکرار مى شود
در این خصوص در تفسیر برهان از شیخ طوسى از ابوذر روایت شده که گفت: به رسول خدا (صل? الله عل?ه واله) عرض کردم یا رسول الله آیا شب قدر شبى است که در عهد انبیاء بوده و امر به آنان نازل مى شده و چون از دنیا مى رفتند نزول امر در آن شب تعطیل مى شده است؟ ف: «نه بلکه شب قدر تا قیامت هست»9.
عظمت شب قدر:
در سوره قدر مى خوانیم: «انا انزلناه فى لیلة القدر وما ادریک ما لیلة القدر لیلة القدر خیر من الف شهر» . خداوند متعال براى بیان عظمت شب قدر با این که ممکن بود بفرماید: «وما ادریک ما هى هى خیر من الف شهر» یعنى با این که مى توانست در آیه دوم و سوم به جاىمه «لیلة القدر» ضمیر بیاورد، خود کلمه را آورد تا بر عظمت این شب دلالت کند. و با آیه «لیلة القدر خیر من الف شهر» عظمت این شب را بیان کرد به این که این شب از هزار ماه بهتر است. منظور از بهتر بودن این شب از هزار ماه، بهتر بودن از حیث فضیلت عبادت است. چه این که مناسب با غرض قرآن نیز چنین است. چون همه عنایت قرآن در این است که مردم را به خدا نزدیک و به وسیله عبادت زنده کند. و احیاء یا عبادت آن شب از عبادت هزار ماه بهتر است.
از امام صادق علیه السلام سؤال شد: چگونه شب قدر از هزار ماه بهتر است؟ (با اینکه در آن هزار ماه در هر دوازده ماهش یک شب قدر است) . حضرت فرمود: «عبادت در شب قدر بهتر است از عبادت در هزار ماهى که در آن شب قدر نباشد.»10.
وقایع شب قدر:
نزول قرآن:
ظاهر آیه شریفه «انا انزلناه فى لیلة القدر» این است که همه قرآن در شب قدر نازل شده است و چون تعبیر به انزال کرده که ظهور در یکپارچگى و دفعى بودن دارد نه تنزیل که ظاهر در نزول تدریجى است.
قرآن کریم به دو گونه نازل شده است:
1- نزول یکباره در یک شب معین.
2- نزول تدریجى در طول بیست و سه سال نبوت پیامبر اکرم (صل? الله عل?ه واله) .
آیاتى چون:
«قرانا فرقناه لتقراه على الناس على مکث ونزلناه تنزیلا»11
نزول تدریجى قرآن را بیان مى کند.
در نزول دفعى (و یکپارچه)، قرآن کریم که مرکب از سوره ها و آیات است یک دفعه نازل نشده است بلکه بصورت اجمال همه قرآن نازل شده است چون آیاتى که درباره وقایع شخصى و حوادث جزیى نازل شده ارتباط کامل با زمان و مکان و اشخاص و احوال خاصهاى دارد که درباره آن ص و آن احوال و در آن زمان و مکان نازل شده و معلوم است که چنین آیاتى درست در نمى آید مگر اینکه زمان و مکانش و واقعهاى که درباره اش نازل شده رخ دهد به طورى که اگر از آن زمانها و مکانها و وقایع خاصه صرف نظر شود و فرض شود که قرآن یک باره نازل شده، قهارد آن آیات حذف مى شود و دیگر بر آنها تطبیق نمى کنند، پس قرآن به همین هیئت که هست دوبار نازل نشده بلکه بین دو نزول قرآن فرق است و فرق آن در اجمال و تفصیل است. همان اجمال و تفصیلى که در آیه شریفه «کتاب احکمت ایاته ثم فصلت من لدن حکیم خبیر»12 به آن اشارهده است. و در شب قدر قرآن کریم به صورت اجمال و یکپارچه بر پیامبر اکرم (صل? الله عل?ه اله) نازل شد و در طول بیست و سه سال به تفصیل و به تدریج و آیه به آیه نازل گردید.
این فقط قسمتی از متن مقاله است . جهت دریافت کل متن مقاله ، لطفا آن را خریداری نمایید
دانلود مقاله کامل درباره لیلة القدر در نگاه علامه طباطبایى