عوامل کالبدی حس مکان در مجموعه بقعه شیخ صفی الدین اردبیلی در قبل و بعد از بهسازی.doc
لینک پرداخت و دانلود *پایین مطلب*
فرمت فایل:Word (قابل ویرایش و آماده پرینت)
تعداد صفحه:20
فهرست و توضیحات:
مقدمه
متن کامل مصاحبه با دکتر پیروز مجتهد زاده(سراج الدین میر دامادی)
در مورد تحریمهای اقتصادی ما شاهد بودیم که اولین کسانی که این تحریم ها را می شکنند خودشان هستند. در گذشته دیدیم که همین فرانسه اولین خیانت را به تحریمها کرد. درست است که آن تحریمها یک جانبه بود اما در بعضی جاها خیلی فشار آوردند بویژه در سرمایه گذاری نفت آنهم در خلیج فارس ، اولین خائن فرانسه بود که آمد قرار داد توتال را بست و موارد زیادی سراغ داریم از این دست زیرا همه ایشان استثمارگر و طمّاع هستند و همه ایشان مادر خودشان را هم برای سود بیشتر می فروشند
در پی صدور قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل متحد علیه ایران مناسب دیدم متن کامل مصاحبه اخیرم با دکتر پیروز مجتهد زاده را منتشر نمایم. این مصاحبه را برای ایسنا یا حیات نو تهیه کردم اما ظاهراً به دلیل تعطیلات نوروزی فرصت انتشار نیافته است. این گفتگو مربوط به بیش از دو هفته پیش می باشد اما همچنان حاوی نکات مهمی است.
دکتر پیروز مجتهد زاده : تهدیدات آمریکا علیه موجودیت ملّی ما است
گفتگوی اختصاصی با دکتر پیروز مجتهد زاده
اشاره : صبح یک یکشنبه آفتابی در لابی هتلی در پاریس با دکتر مجتهد زاده قرار گذاشتم. سرحال و شاداب در موقع مقرر همدیگر را در لابی هتل ملاقات کردیم و گفتگوی نسبتاً مفصلی داشتیم. تأیید بخش قابل توجهی از سیاستهای تندروانه احمدی نژاد از سوی یک استاد ژئوپولیتیک مقیم لندن شخصاً برایم جالب بود هر چند گه گاهی انتقادات ملایمی نیز از رئیس جمهور مطرح می نمود. اصرار دکتر مجتهد زاده در ذکر نام کشور آمریکا با بیان "ایالات متحده آمریکا" از دیگر نکات جالب توجه گفتگوی ما بود. در خلال مصاحبه آژیر اخطار هتل به صدا درآمد و ما مجبور شدیم گفتگو را قطع کنیم و بعد از دقایقی وقفه دوباره بحث را از سر بگیریم. حملات شدید اللحن مجتهد زاده به برخی مقامات و شخصیتهای دولت قبلی تا حدی از اعتدال خارج می شد که البته مسئولیت آن به عهده خود ایشان است. این گفتگو فردای روزی که هیأت ایرانی در عراق با هیأت آمریکایی گفتگو کرد انجام شده است و هنوز اخبار دقیقی از آن کنفرانس منتشر نشده بود.
سراج : با سپاس از شما که وقت خودتانرا در اختیار ما گذاشتید ، از این پرسش آغاز می کنیم که عدم تعلیق غنی سازی اورانیوم از سوی ایران و تن ندادن به قطعنامه شورای امنیت در این خصوص چقدر به منافع ملی ما نزدیک است؟
دکتر مجتهد زاده : من فکر می کنم که در بحث مربوط به بحران انرژی هسته ای ایران و قطعنامه های سازمان ملل متحد در این رابطه ، مسئله مصلحت اندیشی در زمینه منافع ملی مدتها است که عبور کرده ایم چون این وضعیت دیگر یک وضعیت طبیعی و عادی دیگر نیست ، روال این کار فوق العاده، استثنائی و غیر عادی است و مدتی است که ما این وضعیت را داریم دلیل آن هم این است که طرف قضیه که ایالات متحده آمریکا باشد مدتهای زیادی است که موضوع را بصورت غیر طبیعی پیگیری می کند. حتی امروز هم که صحبت از مذاکره و مصالحه می کند باز هم این صحبت حالت طبیعی و حالت عادی را ندارد. مثلاً فرض بفرمائید که می گوید ما حاضریم با ایران مذاکره بکنیم در این زمینه و تأیید می کند که جز مذاکره راه حل دیگری برای برون رفت از این بحران نیست اما می گوید مشروط بر اینکه ... این حالت طبیعی نیست. شما در برخوردهای دیپلماتیک و روابط سیاسی خارجی دعوا داشته باشید ، صلح داشته باشید ، طرح صلح داشته باشید و دارای هر برنامه ای باشید روابط و تعامل را نمی توانید موکول به پیش شرط بکنید. این خود پیش شرط مذاکره قرار دادن ، خود شرط قرار دادن دالّ بر عدم صداقت است و نشاندهنده آن است که طرف می خواهد محکوم بکند از طریق مسائل غیر طبیعی. می گوید من در صورتی حاضرم با شما مذاکره بکنم که شما غنی سازی را تعلیق بکنید، خوب مگر بعد از آن چیز دیگری وجود دارد که برای آن لازم باشد مذاکره بکنیم؟
سراج : اما این پیش شرط که مطرح می کنند در واقع نصّ آن چیزی است که در قطعنامه شورای امنیت آمده است.
دکتر مجتهد زاده : همان هم غیر قانونی است و بطور غیر طبیعی درست شد.
سراج : ولی به هر حال این قطعنامه تصویب شد.
دکتر مجتهد زاده : من مواضع دولت ایران چه در گذشته و چه در حال را تأیید می کنم و با منافع ملی ایران قابل تطبیق می دانم و من فکر نمی کنم منافع ملی اساساً قابل بحث باشد در این روابط. غیر طبیعی است استثنائی است استعماری است تحمیلی است. من همیشه گفته ام اینکه دولت ایران خوب عمل می کند یا بد عمل می کند اصلاً دخلی به اینجا ندارد. در اینکه دولت آقای خاتمی خودشان اعتراف کردند و اعلام کردند که دولت اصلاح طلب هستند و حتی اوائل که آقای خاتمی آمد روی کار به همدیگر اخطار می دادند از این فرصت استفاده بکنید، کوچکترین استفاده ای نکردند. این همه حسن نیت این دولت به خرج داد و گفت که حاضریم آشتی بکنیم و از غیرت و غرور بگذریم و فداکاری بکنیم یک اپسیلوم گذشت نکردند ، یک اپسیلوم از آن فشار آوردنها و تحمیل کردنها ی خودشان کوتاه نیامدند. حتی شما نگاه بکنید اتحادیه اروپا و سه کشور اروپایی که با ایران مذاکره می کردند ، آنها آمده بودند که میانجیگری بکنند اما میانجیگری یعنی هر دو طرف را داشته باشید و میان را بگیرید اما آنها آمدند که فقط پیش شرط را اجراء بکنند. چه این دولت باشد چه آن دولت باشد ، در هر دوی اینها ایالات متحده آمریکا شرائطی را پیش آورد که آنها با سخره برخورد کردند حالا شما در برخورد با سخره دیگر دنبال منطق نمی توانید بروید. آقای احمدی نژاد صحبت از اسرائیل می کند که باید چنین بشود و آن یکی از این صحبت می کند که ایران را باید بمب اتم بزنیم همه خارج از منطق است.
سراج : موضع چین و روسیه را در این میان چگونه می بینید؟ این دو کشور سعی در مخالفت با سیاستهای آمریکایی ها دارند ولی از یک سو تحریمهای شدیدتر را مانع می شوند و از سوی دیگر با آمریکا و غرب هم نهایتاً همراهی می کنند.
دکتر مجتهد زاده : در برخورد با روش چین و روسیه در ایران نظریات ضد و نقیض زیادی است . در داخل و خارج از ایران مقدار زیادی از تکیه بحث بر روی این است که چین و روسیه در ایران منافعی دارند و برای حفظ این منافه ناچار هستند که از ایران و مواظع ایران حمایت بکنند اما من زیاد معتقد به این بحث نیستم برای اینکه هر دوی اینها در قیاس منافعی که در ایران دارند منافع زیادی هم در رابطه با آمریکا دارند. شاید در بعضی مواقع منافعشان با آمریکا بیشتر از منافعی است که در ایران داشته باشند بخصوص چین اینگونه است . آمریکا امروز بزرگترین بازار چین است و بازار بسیار مهمی هم هست. برای روسیه این ایالات متحده آمریکا است که هر چند وقت یکبار وسائلی را فراهم می کند تا وامهای بزرگ و کمکهای اقتصادی بزرگ چند صد میلیاردی به روسیه داده بشود این است که در این تحلیل نمی توان زیاد تکیه ای روی منافع اقتصادی نمود. من فکر می کنم آنچه بسیار اهمیت دارد از دید چین و روسیه ، مواضع ژئوپولیتیک خودشان است . این عامل ژئوپولیتیک است که آنها را وادار می کند که آن موضع میانجیگری متوسط را که ما از اروپا انتظار داشتیم اینها اتخاذ بکنند و پیگیری بکنند. بدیهی است که هر دولتی در صحنه بین المللی با اتخاذ سیاستهایی دنبال منافع ملی خودش هم هست، دنبال منافع اقتصادی خودش هم هست ما در عالم فرشتگان زندگی نمی کنیم همه پدر سوخته هستند. هر کشوری دنبال منفعت خودش است اما دیدگاهها و انتظارات محدود به این نیست همچنین استراتژی ها نیز محدود به این نیستند. چین و روسیه هر دو مدعی ابرقدرت بودن هستند ، چین خیلی زیادتر و روسیه در حد پائینتری مدعی هستند که ابرقدرتهایی هستند که با ایالات متحده آمریکا در صحنه جهانی رقابت دارند. همانطور که عرض کردم در مورد چین بیشتر صدق می کند این مطلب و در مورد روسیه کمتر صدق می کند اما بطور بالقوه اینها ابرقدرت هستند به خصوص چین به سمت ابرقدرت واقعی شدن می رود. ابرقدرت شدن در نظام ژئوپولیتیک جهان نیازمند این است که شما فضای تنفس ژئوپولیتیک خودتانرا داشته باشید ، یک جای خاصی را در دنیا تحت نفوذ خودتان داشته باشید. بدیهی است که به دنبال موازنه های ژئوپولیتیک در جهان ملاحظه این را می کنند که یک جای دنیا باید از دستبرد آمریکا مصون بماند و آنها آنجا اعمال نفوذ بکنند و طبیعی است که منطقه خاورمیانه و بخصوص کشور ایران از موارد بسیار حساس است در این معادلات.
لینک پرداخت و دانلود *پایین مطلب*
فرمت فایل:Word (قابل ویرایش و آماده پرینت)
تعداد صفحه:21
فهرست و توضیحات:
مقدمه
بیان مسئله
اهمیت و ضرورت مسئله
اهداف تحقیق
ابوالجناب احمد شیخ نجم الدین کبری خیوقی خوارزمی، عارف بزرگ ایرانی در قرن ششم و هفتم هجری، در سال 540هجری تولد یافته است.
در کودکی علوم مقدماتی را فرا گرفته و در کسب حدیث و علوم قرآنی و علوم باطن به سیاحت بلاد رفته و در نیشابور از ابوالمعالی فراوی، و در همدان از حافظ ابوالعلاء، و در اسکندریه از ابوطاهر سلفی حدیث شنیده است. عبدالعزیز بن هلال، ناصر بن منصور، شیخ سیف الدین باخرزی و دیگران از او حدیث روایت کرده اند. خرقه ارشاد از شیخ اسماعیل قصری گرفته و نسبت طریقت از طریق شیخ عمار یاسر بدلیسی یافته است.
به شیخ نجم الدین کبری لقب طامةالکبری و شیخ ولی تراش نیز داده اند.
شاگردان و خلفای شیخ نجم الدین کبری، از قبیل، شیخ فریدالدین عطار، باباکمال جندی، شیخ رضی الدین علی لالا، شیخ سعدالدین محمد حمویی، شیخ نجم الدین رازی، مجدالدین بغدادی و بهاء ولد از اعاظم طریقه کبراویه و بزرگان دیگر همه از اکابر طریقه ارشاد و تصوف میباشند.
سلسله کبراویه در قرن ششم و هفتم هجری قدرت روزافزون داشتند. و از این رو یا علت های دیگر، سلطان محمد خوارزمشاه با ایشان دشمنی فراوان داشت؛ تا آن جا که دستور داد تا شیخ مجدالدین بغدادی از بزرگان و خلیفگان و پیروان شیخ نجم الدین کبری را در جیحون انداختند. خود او نیز در ضمن حمله به خوارزم بدست لـشـکـر مـغـول به سال 618 هجری (در سن هفتاد و هشت سالگی) به شهادت رسید.
در سالهای اخیر، چند رساله و کتابچه و چندین مقاله، بوسیله افرادی که خود را: مورخ، محقق، اسنادیاب و پژوهشگر! قلمداد میکنند، برضدسیدجمالالدین اسدآبادی و فعالیتهای وسیع و پیگیر اسلامی او، منتشر شده است. نشر این آثار! مغرضانه، که هرگز با واقعیتهای تاریخیسازگار نیست، بر اهل اطلاع و کسانی که حقایق تاریخی را در چهارچوبی دور از تعصب یا غرضورزی ارزیابی میکنند، لازم و ضروریساخت که کتابها، رسالهها، اسناد و مدارک روشنکننده چهره حقیقت را منتشر سازند تا نسل معاصر و آینده از حقایق تاریخی، آنطور که هستآگاه شوند.
روی همین اصل، اکنون بهتجدید چاپ کتاب: «شرح حال و آثار سیدجمالالدین اسدآبادی» اقدام میشود... اهمیت این کتاب بیشتر ازاین ناحیه است که بهقلم مرحوم میرزا لطفالله اسدآبادی، یکی از نزدیکترین منسوبین سید جمالالدین نوشته شده است. مرحوم میرزا لطفالله،خواهرزاده سید جمالالدین بود و در دو سفری که « سید» به تهران آمد، در کنار او بسر میبرد و هنگامی که سید از ایران رفت، مقداری از کتابها وآثار و مقالات او در نزد میرزا لطفالله باقی ماند که اخیراً به کتابخانه مجلس شورای ملی واگذار گردید.(1)
در همین کتاب، شما عکس مؤلف مرحوم را میبینید که در پشت سر سیدجمالالدین ایستاده است و این سند زنده، خود شاهد گویائی براصالت و صحت مندرجات این کتاب تواند بود...
این کتاب یکبار در سال 1304 یعنی 45 سال (2) پیش بوسیله دانشمند فقید ایرانی، حسین کاظم زاده ایرانشهر(3) در برلین به چاپ رسید وسپس برای بار دوم در سال 1326 باهتمام علامه فقید، مرحوم حاج میرزا عباسقلی واعظ چرندابی با اضافاتی در تبریز تجدید چاپ شد وآنگاه توسط مرحوم صادق نشأت بهعربی ترجمه گردید و در قاهره انتشار یافت و اکنون از روی نسخه چاپ برلین ـ پس از مرور و اصلاحاتلازم و افزودن بعضی عکسها ـ برای بار دیگر چاپ و دراختیار عموم قرار میگیرد.
--------------------------------------------------------------------------------------------------------
(1) آقای صفاتالله جمالی فرزند مرحوم میرزا لطفالله، در نامه مورخ 17/4/49 خود در پاسخ نامه من مینویسد: «... چهار نسخه از نسخههای اصل العروة الوثقی چاپ پاریس در خانواده ما باقی مانده بود که آن چهار نسخه را بانضمام مقدار زیادی اسناد و مدارک و مجلات و رسائل که مربوط به سید بود، تمامت آنها را به کتابخانه مجلس در تهران ارسال نمودم، تا این آثار گرانبها محفوظ و به یادگار بماند...».
(2) به هنگام انتشار چاپ جدید ـ 1379 ـ درست هفتاد و پنج سال از تاریخ نخستین نشر آن میگذرد.
(3) مرحوم کاظم زاده دارای تألیفات و آثار زیادی بزبان فارسی و آلمانی است که بعضی از آنها منتشر شده است. او مجلهای هم به نام ایرانشهر در برلین منتشر میساختکه دارای مقالاتی درباره سید است...
* * *
قسمت دوم این کتاب که قبلاً تحت عنوان ملحقات در آخر کتاب چاپ شده بود و دارای مطالب و اطلاعات جالبی بقلم گروهی ازمعاصرین مرحوم سید و فضلای معروف نیم قرن پیش است و از این جهت که این افراد خود معاصر مرحوم سید جمالالدین اسدآبادی بوده و بااو معاشرت داشتهاند، مطالب و نوشتههایشان ارزش تاریخی دارد و برای اهل تاریخ و تحقیق، میتواند مأخذ و مدرک باشد، چون تهیهشدهبوسیله آقای صفاتالله جمالی بود و در کتاب تالیفی خود ایشان بهنام « اسناد و مدارک درباره سید جمالالدین اسدآبادی» عیناً آمده است، از نقلآنها در آخر این کتاب خودداری شد ولی باید یادآور شد که همه آن مطالب، در آخر کتاب دوم همین مجلد، آمده است.
* * *
ما پس از کسب اجازه از فرزند مؤلف، جناب آقای صفاتالله جمالی اسدآبادی مقیم همدان، به تجدید چاپ این کتاب اقدام میکنیم تاسندی باشد برای کسانی که میخواهند اطلاعات صحیحی درباره تاریخ حیات سیدجمالالدین، فیلسوف بزرگ اسلام و شرق، بدست آورند وپاسخی باشد برای آن گروه از افراد مغرض یا بیاطلاعی که قلم بدست گرفته و هر رطب و یابسی را ناجوانمردانه برضد سیدجمالالدیناسدآبادی و اندیشههای اصلاحی ـ اسلامی او، منتشر میسازند…
از آقای « صفاتالله جمالی» که علاوه بر اجازه تجدید چاپ، یک جلد از نسخه چاپ شده برلین را دراختیار ما قرار دادند، بینهایت تشکرمیکنیم و امیدواریم که بزودی کتاب خود ایشان را هم که حاوی مدارک و اسناد و اطلاعات دیگری درباره تاریخ حیات سید جمالالدین است،دراختیار عموم قرار دهیم.(4)
از ناشر محترم نیز باید سپاسگزار بود که با کمال میل و اشتیاق دعوت ما را پذیرفت و بهچاپ و نشر این کتاب پرارج و تاریخی درباره سید،اقدام کرد.
سیدهادی خسروشاهی
قم: شعبان 1390 هجری
------------------------------------------------------------------------------------------
(4) متأسفانه به هنگام چاپ این مجموعه، ایشان دیگر در قید حیات نیست ولی موجب خرسندی است که کتاب خود ایشان را هم در همین مجموعه، میآوریم. خداوندایشان را غریق رحمت سازد.
دیباچه
قدردانی
قدردانی یا شکرگزاری چیزی است که هر فرد بشر را طبعاً و طبیعتاً تشویق بعمل مینماید. میل به شکرگزاری و قدردانی چیزی است کهخداوند متعال برای تعلیم به بنیآدم خود پسندیده است و « لئن شکرتم لازیدنکم» حاکی به همین امر است از این که فلاسفه بزرگ و دانایانسترگ برای هر کار و عمل جوائز و انعامات قرار دادهاند تا همان جوائز مورث تشویق عامل گردیده پیشرفت و ترقی در عمل خویش بنماید واین اصولی است که غربیان از شاگردان مدارس شروع کرده تا به مقامات عالیه به یک سبک و سیاق میرسانند. مثلاً طفلی که در کلاس نسبت بهسایرین بهتر درس خود را حاضر کرده کتاب، قلم یا امثال آن جائزه میدهند، هرچه بزرگتر شد جائزة او هم برتر میشود، تا کار بهجائیمیرسد که هزارها لیره در راه عملی برسم جائزه گذارده میشود. معلوم است همین، سبب تشویق غربیان گردیده علوم و صنایع را به پایة عالیگذارده و هنوز هم میگذارند. تشویق بزرگان در سایة همان قدردانی چه تواند شد یعنی جائزة که ما در ازای علماء و بزرگان خود ببخشائیم که قابل و سزاوار مقام آنها باشد کدام است؟
بعقیدة نگارنده بهترین جوائز برای اینگونه بزرگان همان قدردانی و ذکر محامد و فضائل آنها است که درحقیقت بجای شکری است که بندگان از خالق مطلق جلشأنه مینمایند و این قدردانی نیز فائدهاش عاید بخودمان است چه سب تشویق و ترغیب سایر بزرگان و علماء میگردددر خدمات ملیه و ابراز لیاقتهای علمیة خودشان که نفع آن عاید به افراد ملت است بنابراین مقدمه این نگارنده با قلم شکستة خود میخواهم برایتشویق سایر فضلا و علمای عصر شمة اشاره به جلالت قدر و عظمت افکار فیلسوف بزرگ مرحوم جمالالدین الحسینی اسدآبادی متخلص بهافغانی بنمایم. چه این سید بزرگوار دارای دو جنبه بود یعنی هم بهعلوم شرقیه واقف و هم بهفلسفة غربیه دانا بوده است و چیزی که خیلی مزیت اورا ثابت کرد احاطة او بود به سیاست مغرب و موقعیت ملل شرق و بیداری امت اسلامیه. در این قرن اخیر دراین راه مخصوص کمتر از فضلایاسلام را بهنظر داریم که به پایة این فیلسوف شهیر خدمت به جامعة اسلامیه و ملل شرقیه نموده باشد نظر بر اینکه محرر شهیر و نویسندة تحریرجناب آقای حسین کاظمزاده مدیر مجلة شریفة ایرانشهر در برلین دامن همت و قدردانی را به کمر زده حاضر بطبع و نشر سوانح عمری اینفیلسوف عالی مرتبت شدهاند و ما را از طول مقال فارغ ساختهاند فقط بهیک جمله اشاره میکنم که این سید جلیلالقدر مقصود عمدهاش این بودو نیز عقیده داشت که هیچ ملتی پی به حقوق خود نتواند برد جز به طی مدارج علم و جز در سایة تعلیم و تعلم. اگر بدیدة بصیرت نگریسته آیدخواهیم دید همین است و بس.
تا وقتی که ما نیز مثل غربیان اهمیت بهمقام علم و عمل نبخشائیم، محال است در میدان تکامل بتوانیم دعوای برابری و همسری با آنان بنمائیمفقط در اینجا در منافع تعلیم عمومی و اجباری به جملة یکی از فضلا ختم گفتار مینمایم: «العلم ینادی باعلی صوته أنا سلطانالعالم أنا مشید ارکانالامم أنا الذی من حصلنی لاینتزع العزة منه». هرچه داری اگر بعلم دهیکافرم من اگر زیان بینی
میرزا علی محمد کاشانی
سرآغاز
حکما گفتهاند که ابراز حقشناسی و تکریم دربارة بزرگان نشانة نجابت و بزرگی است. این مسئله نه تنها در روابط افراد با یکدیگر بلکه درزندگی اجتماعی ملتها نیز حقیقت و اهمیت دارد و بقدر حفظ آثار عتیقه و صنایع ظریفه جالب دقت است.
اظهار قدردانی و حرمت در حق مردان نامور و صاحبان فضل و هنر درمیان یک ملت از یک طرف نام و نشان و عظمت مدنی آن ملت را ازمحوشدن نگه میدارد و او را درنظر تاریخ و اهل تحقیق بزرگ مینماید و از طرف دیگر برای افراد نسل حاضر و نژاد آینده مایة تشویق وسربلندی و وسیلة پرورشدادن حس غرور و قوة اراده میگردد!
چون در هریک از اعمال بشر یک سایق و محرک مادی یا معنوی موجود است یعنی هریک از کارهای ما تکیه بیک امید نفع مادی و یامعنوی میکند پس در مساعی و فداکاریهای بزرگ نیز امیدها و سایقهای بزرگ لازم است و آن جز تشویق و تکریم و تبجیل چیز دیگر نیست.از اینرو هرقدر نام بزرگان یک قوم بحرمت یاد و خدمات آنان بسط و شرح و تقدیس کرده شود بهمان درجه حس سعی و فداکاری وخدمتگذاری در نهاد افراد پرورش و قوت مییابد. حس تقدیر، یک نوع مکافات اجتماعی است و این حس نه تنها دربارة زندگان بلکه درحقمردگان نیز باید بعمل بیاید تا بهمشاهدة آن، زندگان نیز قوت قلب دریابند و بزحمات سترگ تن در داده خود را بهمقام بلند برسانند.
در کیفیت تقدیر خدمات یک شخص نیز دو نکته را که اغلب ایرانیان در فهم و محاکمة آن بخطا میروند درنظر باید گرفت:
یکی این است که درجة خدمت یک شخص را بیک هیئت جامعه بهنسبت اثراتیکه در اوضاع زمان حیات خود بخشیده تقدیر باید کرد نه ازنقطة نظر اهمیت آن خدمت در عصر کنونی یا در یک عصر دیگر. مثلاً وقتیکه میخواهیم بگوئیم که فلان پادشاه و یا فلان فیلسوف و عالم و یافلان ادیب و شاعر چه خدمتها بهجامعة خود کرده اولاً باید اوضاع زمانی را که او در آن زندگی کرده، تدقیق کنیم و ثانیاً اثراتی را که اعمال وافکار او در زمینة فعالیت مخصوص خود تولید کرده پیش نظر بیاوریم تا بزرگی و اهمیت خدمت او معلوم شود. و اگر برعکس، اعمال او را بامقتضیات زمان خودمان مقایسه و محاکمه نمائیم البته بخطا خواهیم رفت چنانکه بسیاری از متجددین ایران از همین راه بخطا میروند و اغلببزرگان و ادبا و متفکرین و علمای ایران را عاری از هرگونه مزیت و فضیلت میشمارند!
نکتة دوم این است که اگر یک مرد نابغه منتهای ذکاوت و قدرت و لیاقت خود را بهکار انداخته، ولی بسبب تهاجم موانع گوناگون و یا وفاننمودن عمر موفق به ایفای نیات خود نشده باشد بازهم از مقام و علویت او نباید کاسته شود چنانکه مجاهدات در راه حق، ولو اینکه نتیجه ندهددر نزد خدا باز مثاب و مقبول است. چه اساس در حسن نیت و بذل جد و جهد است.
بنابراین سیدجمالالدین اسدآبادی را یکی از نوابغ سیاسی و متفکرین قرن اخیر ایران میتوان شمرد. اگرچه مقصد اساسی و غایة سیاسی اوکه عبارت از توحید ملل اسلامی یعنی اتحاد اسلام بود امروزه قیمت عملی و اهمیت اجتماعی ندارد و تقریباً این موضوع از میان رفته است وگرچه سید معظم در پیشبردن این مقصد یک موفقیت قابل توجه احراز نکرد و جهالت و غفلت دول اسلامی از ثمردادن این شجرة فکر مانعآمد ولی باز مقام او در نزد عقلا و سیاسیون و متفکرین غرب و شرق بلند است و همیشه مایة مفخرت ایران شمرده خواهد شد چه میتوان گفتکه اغلب نهضتهای علمی و سیاسی ملل اسلامی در عهد اخیر از منبع فیض تبلیغات و تلقینات او آب خورده است.
ایرانی همواره بوجود چنین مرد بزرگ که نه تنها در موطن خود بلکه در اغلب ممالک اسلامی و در نزد اقوام مهم غرب مصدر آن همه نفوذکلمه و اصابت نظر و مورد آن همه توقیر و احترام گشته است، البته افتخار باید کند و نام او را در ردیف نوابغ بینظیر تاریخ خود ثبت نماید تابدینوسیله هم شکران نعمت و اظهار قدرشناسی کرده و هم در پیش چشم نوباوگان نژاد نوزاد خود یک تمثال همت و فضیلت و یک نمونة عزم و اراده و یک مجسمة متانت و بردباری گذاشته باشد.
این کتاب که جزو اول از شرح حال سید جمالالدین را تشکیل میدهد، قسمت اساسی آن بقلم مرحوم میرزا لطفالله خان اسدآبادی کههمشیرزادة سید بوده، نگاشته شده است و مومیالیه در سال 1340 هجری برحمت ایزدی پیوسته و این کتاب را فرزند برومند ایشان آقای صفاتالله خان اسدآبادی استنساخ کرده و برای چاپ به ادارة ایرانشهر فرستادهاند.
آقای صفاتالله خان درباب مرحوم پدرشان که نگارندة این کتاب است، چنین نوشتهاند:
« تاریخچة احوال سعادت اشتمال حضرت سید جمالالدین را مرحوم پدرم از ایام صباوت تا آخرین وحلة زندگانیش که در اسلامبول ماننداجداد طاهرینش، بدست ظلم معاندین مسموم و شهید گردید از روی واقعیت نوشتهاند و فعلاً موجود است و چون در ایران و بعضی نقاط،سرگذشت آن بدر درخشان تا یک اندازه تاریک مانده است، لذا برحسب خواهش جناب محامد آداب آقای محمدحسنخان آزرمی اسدآبادیکه یکی از جوانان برجستة آزادیخواه منورالفکر است، تمام آن را استنساخ نموده تقدیم ادارة محترم مینمایم.
مرحوم میرزا لطفاللهخان که یکی از آزادیخواهان روشنفکربود و غالباً مقالات حکیمانه و ادبیات بارعش در جراید مرکز طبع و انتشارمییافت، از تربیتیافتگان فیض حضور فیلسوف مشرق زمین حضرت سیدجمالالدین اسدآبادی مشهور به افغانی بود و در دو وحله مسافرتش بهپایتخت ایران در خدمت آن سید بزرگوار مشغول استفاده از فیوضات معنوی و کمالات صوری بوده تا روزی که از ایران حرکت فرمودند.
میرزا لطفاللهخان محرر مقالات سیاسی فارسی حضرت سید بودهاند. علاوه از مقام قرابت که همشیرهزادهاش هستند بستگی معنوی هم باآن روح پاک داشتهاند. قصاید و مثنویاتی که در توصیفش سرودهاند شاهد این مقال است. همچنین سید هم محبت مخصوص با مرحوم والدمداشتهاند و مکرر در مجمعهای عالی0 او را در حضور عالی و دانی بملاطفت و محبت نواخته بودند. اینک سواد کاغذی را که از پاریس بهتاریخ1301 بهمرحوم والدم مرقوم فرمودهاند ذیلاً مینگارد»:
سواد مکتوب: نور دیده میرزا لطفالله! مکتوب تو که کاشف بر حسن طویت و طهارت سریرت و لیاقت ذاتیه و استعدادات فطریه بود رسید بسیار خوششدم خصوصاً عبارت آن که در نهایت انسجام و غایت ارتباط بود با مراعات تشبیهات انیقه و استعارات بدیعه ـ آفرین بر تو باد! جوانان را ادب زیب وزیور کمال است معهذا نباید بدین اکتفا نمود چون قناعت بحدی از درجات کمال با وصف اینکه او را حد و پایانی نیست از دونهمتی و پست فطرتی است ـ نوشته بودی برای زیارت من میخواهی به پاریس بیائی چنانچه جهت زیارت من میآئی باید مطیع شده امر نمائی ـ حال موقع نیست زمان مناسب دیده تو را خواهم طلبید ـ والا هرگاه خلاف امر نموده بیائی بعظمت حق سوگند است که مرا در شهر پاریس نخواهی دید ـ یاران زنده را سلام برسان ـ مکارماخلاق ناصری را مطالعه کن.
جمالالدین الحسینی
*
راجع به شرح حال سیدجمالالدین، تاکنون تفصیلاتی در بعضی از کتب اروپائی و عرب و فارسی نوشته شده است ولی در هیچکدام از روی قطع و تحقیق مولد و اصل و نسب آن مرد بزرگ را ذکر نکردهاند و تاکنون اصلاً در اسدآبادی و ایرانی بودن آن سید بزرگوار شبهه و تردیدداشتهاند.
این کتاب هرگونه شبهه و شک را در این باب ازاله میکند و ثابت میسازد که سید جمالالدین ایرانی و اسدآبادی بوده است و هنوز ازبستگان و خویشاوندان آن مرحوم در اسدآباد زنده هستند.
میرزا لطفالله خان همشیرهزادة مرحوم که نگارندة این شرح حال است خود در هر دوبار توقف سید در طهران همراه او بوده و به بسیاری ازحالات خصوصی و صفات و جزئیات اعمال و افکار سید پی برده است و در عکسی که سید در طهران با حضور جمعی از علما انداخته است،میرزا لطفالله خان نیز در پشتسر سید سرپا ایستاده دیده میشود.
اما مفیدترین شرح حالیکه راجع به سید در زبان فارسی نوشته شده است همانا شرحی است که آقای تقی زاده در سال دوم جریدة کاوه درشمارة 3 و 9 مرقوم داشته(5) و در آنجا خلاصة نوشتههای اروپائی و شرقی را جمع و تطبیق کرده تاریخ زندگانی سید را تا یک درجه روشنساختهاند ولی باز از اظهار تردید در ایرانیبودن سید خودداری نفرموده و در آخر مقاله نوشتهاند که ایرانی بودن سید قریب به یقین شده است.درضمن همان مشروحة کاوه در صفحة 10 شمارة 3 چنین نگاشته شده است:
« یکی از آشنایان که در طهران با او مدتی در سفر اولش هممنزل بوده و در روسیه هم او را مکرراً دیده روایت میکند که در سفر اولبطهران جوان ایرانی که بعد معلوم شد که همشیرهزادة سید بوده همراه بود و سید دو سه صندوق کتب عربی همراه داشت که بتوسط آن جوان بههمدان فرستاد.»
این جوان بلاشک همین میرزا لطفاللهخان است زیرا در همین کتاب خود مینویسد که سید کتابهای خود را در چند صندوق کرده توسط اومنزل حاجی امینالضرب امانت گذارد.
مرحوم میرزا لطفاللهخان که در سال 1339 یعنی در موقع چاپ کاوه زنده بوده، ازین شرح حال مندرج در کاوه نیز استفاده کرده و حتیدربعضی جاها عین عبارت کاوه را استعاره و استعمال نموده است.
با وجود این، نگارش میرزا لطفاللهخان بسیاری از وقایع خصوصی و تاریک زندگی سید و مخصوصاً گزارش ایام صباوت و بعدها گفتگوهای او را با ناصرالدینشاه روشن میسازد و در هیچیک از کتبی که راجع بهشرح حال سید سخن راندهاند، بدین تفصیلات دسترس نمیشود و با اینکه در ذکر بعضی از وقایع اختلاف تاریخ و مباینت با نوشتههای دیگر دارد باز ما بدانها دست نزدیم و بحال خود گذاشتیم.
ما چنانکه در مجله هم نوشته بودیم، در نظر داشتیم علاوه بر این شرح حال، کلیة آثار فکری و قلمی سید را هم که باز میرزا لطفاللهخانجمع کرده و اغلب آنها در هیچجا بچاپ نرسیده، در یک جلد بزرگ چاپ کنیم و بهمین ملاحظه دو سهبار در مجله هم تقاضا کردیم که هریکاز فضلا و ادبا و ارباب اطلاع در داخل و خارج ایران چیزی تازه و نگفته دربارة زندگی و افکار و اعمال و آثار سید میداند محض خدمت بعالم معارف و ترقی ایران برای ما بنویسد تا ضمیمه کنیم. ولی از یک طرف برای معاونت بمخارج چاپ همت کافی ابراز نشد و از طرف دیگر غیر ازسه نفر که عبارت از جناب میرزا حسین خان عدالت و آقای سیدمحمد توفیق که خود منسوب به خانوادة سید هستند و آقای میرزا حسینخاندانش باشند، شرحی دیگر دربارة سید از کسی نرسید لهذا ما هم عجالتاً بطبع جلد اول اکتفا نمودیم و مشروحههای فضلای مزبور را نیز که بسیارمفید میباشد در جزو ملحقات درج میکنیم.
و نیز شرحی را که در جریدة ترکی « وطن» منطبعة اسلامبول بقلم عیسیخان افغانی نوشته شده است، با چند قطعه اشعار بقلم آقای میرزالطفاللهخان و حاج سیدهادی و آقا میرزا صادق بروجردی که دربارة سید گفتهاند بدین ملحقات ضمیمه کردیم تا بیشتر مورد استفاضةخوانندگان گردد.
در اینجا لازم میدانیم که از آقای آقامیرزا علیمحمد کاشانی که مبلغ 40 لیره برای مخارج چاپ این جلد مرحمت کرده بنام معارف ایرانتشکر کرده از ارباب همت تقاضا کنیم که برای مخارج چاپ جلد دویم نیز ابراز فتوت بنمایند و ارباب اطلاع نیز هرچه درباب حالات و افکار واقدامات سید معلومات دیگری دارند برای ما بنویسند تا در جلد دویم کتاب درج شود.
دربارة شخصیت سید و افکار فلسفی و عقاید اجتماعی او در این مشروحه چیزی نمینویسم و انشاءالله در نشر جلد دوم کتاب که مقالهها،خطابهها، مذاکرهها، تألیفات و مخصوصاً مباحثة او با فیلسوف و نویسندة فرانسوی «ارنست رنان» را حاوی خواهد بود، راجع بعقاید و افکارفلسفی و اجتماعی سید نیز شرحی خواهیم نگاشت. و حالا همینقدر متذکر میشویم که زندگانی پر انقلاب و بازحمت و ارادة غیرمتزلزل ومتانت این نابغة ایران برای هر فردی که آرزوی ترقی دارد سرمشق باید شود.
ح. ک. ایرانشهر
برلین ـ آذرماه 1304ـش
-----------------------------------------------------------------------------------------------------
(5) این بحث، بعنوان رساله سوم، در آخر این مجموعه نقل شده است.
شرح حال و آثار
1. مولد و نسب و تاریخ ولادت سیدجمالالدین
فیلسوف اعظم اسلام سیدجمالالدین قدسالله سرهالعزیز محقق است که جد کبارش از سنة 673 هجری در اسدآبادتوطن و سکنا داشتهاند. از بعضی نوشتجات و بخصوص از الواح قبور نیاکان و اجدادش که در جنب امام زاده احمد و « محلة سیدان» که قرب خانة پدری و اجدادی سیدجمالالدین واقع است از سنة هشتصد و شصت و و دو الی یومنا هذا، که چهارصد و هفتاد و هفت سال میشود، اسامی آباء و اجداد او خلفاً بعد سلف و نسلاً بعد نسل معلوم میگردد و جد اعلای او را درهمان سنه (862) چون اجداد عظام و خودش شهید نمودهاند. غرض ایشان، اباً عن جدٍ اسدآبادی و آن آفتاب از برج اسدطالع و لامع گشته و از سادات جلیلالقدر و عظیمالشأن بودهاند و هریک علی حسب مراتبهم از علوم و کمالات صاحبمایهو بلندپایه بودهاند و در این ولایت ببزرگی و عظمت مشهور و بعضی را در الواح قبورشان با رفعت تام نام بردهاند ــ مثلاً:نخبةالاکابر و نقبةالاخیار جلالالدوله و الدین سیدالصالح السعید الشهید منقوش ــ ملقب بهشیخالاسلام و منسوب بقاضی ـ ودر اسدآباد معروف بطایفة شیخالاسلامی هستند. گذشته از مراتب علمی بعضی بحسن خط نیز موصوف بودهاند چونمیرذکی که عموی سیدجمالالدین و میرزاجلال و میرزاجواد خالویان آن مرحوم که اگر بشرح احوال آن بپردازد این مختصرمطول خواهد شد ــ از طرف پدر و مادر متفرع از یک اصل و منشعب از یک شعبهاند.
خواص و عوام این ولایت را اعتقاد و اعتماد تام به شرافت و کرامت خانوادة جلیلة آنها بوده و هست و از قدیمالایام خانوادة ایشان مرجع و ملجأ عموم اهالی ولایت بوده و در نزد حکام وقت و اعیان و اشراف نهایت احترام را داشتند و اکنونهم همان طریقه را مرعی میدارند. از صغیر و کبیر و غنی و فقیر آن خانواده را محترم میدارند و بعضی کرامات و خوارقعادات را به آن سلسلة جلیله نسبت میدهند که نقل و ورد زبانهاست.
فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد
تعداد صفحات این مقاله 74 صفحه
پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید
لینک پرداخت و دانلود *پایین مطلب*
فرمت فایل:Word (قابل ویرایش و آماده پرینت)
تعداد صفحه15
بقعه شیخ صفی الدین اردبیلی پیش از پرداختن به ویژگی های معماری و جاذبه های جهانگردی این مجموعه تاریخی، اندکی به شیخ صفی و خاندانش می پردازیم:
شیخ صفی الدین فرزند شیخ امین الدین جبرئیل، پیرو، مرید و داماد شیخ زاهد گیلانی ، عارف معروف بود. وی پس از وفات شیخ زاهد تا سال ۷۳۵ هجری قمری به ارشاد و هدایت پیروان و مریدان خود پرداخت و در این سال دعوت حق را لبیک گفت و در خانقاه خود به خاک سپرده شد. فرزندش شیخ صدرالدین موسی که جانشین وی و مورد توجه امرای وقت بود به بنای بقعه اقدام کرد و در تزئین و کاشیکاری اولیه آن کوشید.
استقرار ایلخانان مغول در مراغه و سپس در تبریز ، به مرکزیت سیاسی اردبیل در سده های هفتم تا نهم هجری قمری لطمه زد. اما وجود شیخ صفی الدین در اردبیل (در حیات و ممات) موجب توجه عقیدتی و مذهبی و حتی سیاسی مردم ایران و ترکیه به آن شهر شد و دیگر باره آن را به صورت شهری مورد احترام و ستایش و زیارتگاه صوفیان در آورد.
بقعه شیخ صفی شامل تعدادی از بناهای دوره های مختلف است که نخستین بار شاه تهماسب آن ها را به صورت مجموعه واحدی در آورد. بعدها شاه عباس بناهای مهم دیگری به این مجموعه افزود و باعث اصلاحاتی در آن شد.
اهمیت این مجموعه تاریخی، در ارتباطی که با سلسله خاندان سلاطین صفویه دارد جلوه گر می شود. اسلاف شاهان صفوی و همچنین شاه اسماعیل اول (سرسلسله این خاندان) در این مجموعه تاریخی به خاک سپرده شده اند.
طی دوران صفویه هزینه فراوانی صرف این بقعه شد و امروز نیز با وجود گذشت چندین قرن ، ویژگی های زیبا و جالبی دارد که هر بازدید کننده ای را تحت تأثیر قرار می دهد. بناهای متعلق به بقعه شیخ صفی عبارت اند از:
یکم- در ورودی و حیاط بزرگ
دوم- حیاط کوچک یا دالان روباز صحن بقعه
سوم