نوع فایل: word
قابل ویرایش 100 صفحه
دانشکده علوم و فنون دریایی، گروه شیمی دریا
Largescale tonguesole
پایان نامه کارشناسی ارشد
گرایش: غیرزیستی
چکیده:
در این تحقیق مواد طبیعی و اسید های چرب موجود در بافت کبد و عضله ماهی کفشک زبان largescale tonguesole با نام علمی (cynoglossus macrolepidotus ) معروف به زبان گاوی با استفاده از روش(bligh and dyer ) استخراج گردید .
برای شناسایی این مواد ابتدا کلروفرم که به عنوان حلال مورد استفاده قرار گرفته بود توسط دستگاه rotary evaporator تبخیر و سپس مواد در –n هگزان حل گردید و به دستگاه GC-MS تزریق شد . با استفاده از کروماتوگرام جرمی و طیف های جرمی بدست آمده مواد طبیعی موجود از جمله اسیدهای چرب بافت کبد و عضله با محاسبه اندیس کواتس و مقایسه آنها با اندیس کواتس استاندارد و نیز بررسی داده های طیفی ( GC-MS ) و مقایسه آنها با داده های استاندارد موجود در مراجع (Eight peak ) شناسایی گردید .
در کبد یازده ترکیب شناسایی شد که palmitic acid با 98/14 درصد بیشترین مقدار می باشد . سایر ترکیبات شناسایی شده در کبد شامل oleic acid (30/12درصد) ،
1,3-cyclooctadiene(97/7درصد)stearicAcidو(80/6)درصد، methyl eicosa-5,8,11,14,17 pentaenoate (45/6 درصد) ، 1,4,8-dodecatiene (75/5 درصد). 9-hexadecanoic acid (39/5درصد)ethyl ester، 5,8,11,14-eicosatetranenoic acid (08/4درصد)،heptacosane (77/1درصد)،3-heptadecan-5-yne (24/1درصد)،myristic acid (66/0درصد)می باشد . ترکیبات شناسایی شده در بافت عضله شامل plamitic acid (15/43درصد) ، methyl eicosa-5,8,11,14,17-pentanoate (51/23درصد) ،stearic acid (35/8درصد)،oleic acid(68/0درصد)،nonane(74/6درصد)، decane(06/3درصد) می باشد .
واژگان کلیدی : اسیدهای چرب غیر اشباع،روغن کبد و عضله ماهی، کفشک زبان گاوی،پالمتیک اسید، اولئیک اسید
مقدمه :
اسیدهای چرب اشباع نشده با چند پیوند دو گانه (PUFA)poly unsturated fatty acids از نوع اسید های چرب Omega-3 و اسیدهای چرب Omega-6 جزو اسیدهای چرب ضروری برای بدن انسان هستند که بدن انسان توانایی ساخت این اسیدهای چرب اشباع نشده را ندارد و باید از طریق مواد غذایی تامین گردد .
اسیدهای چرب Omega-3 بیشتر در بدن ماهی و بخصوص ماهی های روغنی مثل شاه ماهی،ماهی خال مخالی، ساردین ، پلیچارد، ماهی آزاد و ماکرل یافت می شود .
اسیدهای چرب امگا 3 شامل (ALA) Alpha – linolenic acid و دو مشتق آن با اسامی Decosahexaenoic acid (DHA) و Eicosapentaenoic acid (EPA)
می باشند .
در بدن ماهی ALA از طریق فعل و انفعالات بیوشیمیایی به EPA , DHA تبدیل می گردد . مشابه همین امر در بدن انسان نیز رخ می دهد اما آنچه حائز اهمیت است این است که ALA در بدن وجود نداشته و ساخته نمی شود ، بنابراین بایستی از طریق مواد غذایی(مثل ماهی و روغن ماهی که یکی از منابع سرشار اسیدهای چرب امگا 3 است ) به بدن برسد و همین نکته نشانگر ضرورت مصرف ماهی و غذاهای دریایی می باشد . [12] .
DHA برای عملکرد مغز، چشم و سیستم تولید مثل پستانداران ضروری است و تحقیقات اخیر نشان می دهد که وجود آن به میزان کافی در بدن باعث تعادل خلق و داشتن روحیه مثبت
می گردد .
EPA برای ساخته شدن پروستاگلایدینهای ضروری برای عملکرد صحیح سیستم قلب و عروق حیاتی هستند و در ساختمان غشای سلولی نیز شرکت می کنند.
اسیدهای چرب غیراشباع امگا 6 در روغن های گیاهی مثل روغن آفتابگردان، روغن کنجد و روغن ذرت ، سویا و .. یافت می شود [25] .
اسیدهای چرب امگا 3 با زنجیر کوتاه به نام اسید آلفا لینولینک در روغن های گیاهی خاصی مثل روغن برزک ، روغن کلزا (کانولا) و روغن گردو یافت می شود[31].
اگر چه برخی از دانشمندان معتقدند بدن انسان مقادیری از امگا 3 موجود در روغن های گیاهی را نیاز دارد[21] .
ماهی یک منبع مهم است . گوشت ماهی منبع مهم پروتئینی و چربی به شمار می رود و در مقایسه با سایر گوشت ها هضم راحتی دارد . روغن ماهی غنی از ویتامین های D,A بوده و کبد ماهی یک منبع عظیم از ویتامین هاست . خوردن دو تا سه وعده ماهی در غذای هفتگی بسیار موثر است .
برای استخراج چربی ها و از جمله اسیدهای چرب از بافت های موجودات روش های مختلفی وجود دارد که از جمله آن ها می توان به روش استخراچ لیپیدها با مخلوطی از هگزان و ایزوپروپانول ، روش ستون خشک ، روش Bligh and Dyer و ... اشاره کرد .
در این پژوهش از روش Bligh and Dyer استفاده گردیده است [20] .
هدف از انجام این بررسی گامی درجهت شناخت ترکیبات طبیعی موجود در بافت عضله وکبد گونه ای از ماهیان خلیج فارس بنام ماهی کفشک زبان با نام محلی زبان گاوی و نام انگلیسی (largescale tonguesole) بوده است .
فهرست مطالب:
چکیده
مقدمه
فصل اول: کلیات
1-1 هدف
1-2 پیشینه تحقیق
1-3 روش کار و تحقیق
فصل دوم: کفشک زبانی ماهیان(cynoglossidae tongue soles)
کفشک زبان گاوی(cynoglossus marco lepidotus)
1-2کفشک زبانی ماهیان (cynoglossidae tongue soles)
2-1-1 ریخت شناسی کفشک زبانی ماهیان
2-1-2 گونه های موجود در ایران
2-2 جایگاه سیستماتیک کفشک زبان گاوی (cynoglossidate macrolepidotus )
2-2-1 ریخت شناسی کفشک زبان گاوی (largescale tonguesole)
2-2-2 محیط زیست
2-2-3 ارزش اقتصادی
2-2-4 اندازه و وزن
2-2-5 پراکنش
فصل سوم:چربی ها (lipids) وروغن ماهی(fish oil)
3-1 چربی ها
3-2 اسید های چرب
3-2-1 مشخصات عمومی اسیدهای چرب
3-2-2 خواص اسیدهای چرب
3-3 ساختمان و خواص انوع چربیها
3-3-1 چربی های خنثی (اسیل گلیسرولها)
3-3-2 فسفوگلیسیریدها
3-3-3 اسفنگولیپیدها و گلیکولیپیدها
3-3-4 موم ها ( waxed)
3-3-5 لیپیدهایی که صابون نمی شوند
3-6 روغن ماهی (Fish oil)
فصل چهارم : مواد و روش ها
4-1 مواد مصرف شده
4-2 وسایل آزمایشگاهی مورد نیاز
4-3 دستگاههای مورد نیاز
4-4 روش
4-4-1 تهیه نمونه ماهی کفشک زبان گاوی
4-4-2 استخراج مواد طبیعی از کبد و بافت عضله ماهی کفشک زبان گاوی
4-4-3 مراحل عملی استخراج به روش Bligh and dyer
4-4-4 استخراج و خالص سازی چربی ها در روش Bligh and dyer
4-5 استفاده توأم از کروماتوگراف و طیف سنج جرمیGC/MS
4-5-1 اندیس کواتس (Kovts index )
4-6 شناسایی مواد طبیعی موجود در فاز –n هگزانی کبد و بافت عضله
ماهی کفشک زبان گاوی (largescale tongusole) با استفاده از دستگاه GC/MS
4-6-1 مشخصات دستگاه GC/MS مورد استفاده
فصل پنجم : نتایج آزمایش و بحث
5-1 نتایج ، تفسیر داده ها و شناسایی طیف های GC-MS
5-2 بحث
پیشنهادات
فهرست منابع فارسی
فهرست منابع انگلیسی
چکیده انگلیسی
منابع و مأخذ:
1- اسماعیل زاده ح.، 1384، بررسی و شناسایی مواد طبیعی موجود در کبد وبافت عضله ماهی کفال ، پایان نامه کارشناسی ارشد ، دانشگاه آزاد اسلامی ، تهران شمال .
2- بریمانی ا،1352، ماهی شناسی و شیلات، انتشارات دانشگاه تهران .
3- تقی زاده و . ، 1378، بررسی اثر عمل آوری بر روی اسیدهای چرب خاویار تاسمانی ایرانی و روسی ( قرن برون و چالباشی)، پایان نامه کارشناسی ارشد ، دانشگاه تربیت مدرس ، دانشکده منابع طبیعی و علوم دریایی .
4- دیتما ، ریدل ( وثوقی غ، احمدی م.) 1365، ماهی و ماهیگیری ، مرکز نشر دانشگاهی .
5- رونق ، م. ت.1376، بررسی چربی و پروتئین ماهی شوریده ( منطقه هندیجان) پایان نامه کارشناسی ارشد ، دانشگاه شهید چمران .
6- سمیعی ، ک.،1381، شناسایی ترکیبات طبیعی و بررسی خواص ضد باکتریایی و ضد قارچی روغن کبد شیرماهی ، پایان نامه کارشناسی ارشد ، دانشگاه آزاد اسلامی ،تهران شمال .
7- سهرابی آ.،1383، شناسایی مواد طبیعی موجود در کبد و بافت عضله ماهی حلوا سفید ، پایان نامه کارشناسی ارشد ، دانشگاه آزاد اسلامی ، تهران شمال.
8- بلکواد ه.، لوپنتین ، ب.،(اعتماد 1.، بابا مخیرا)،1377 ، ماهیان خلیج فارس، موسسه انتشارات و چاپ دانشگاه تهران .
9- عربی ا.، 1384، بررسی و شناسایی مواد طبیعی موجود در کبد و بافت عضله ماهی قزل آلای رنگین کمان، پایان نامه کارشناسی ارشد ،تهران شمال .
10- فتوحی م . ، 1383، بررسی و شناسایی مواد طبیعی موجود در کبد و بافت عضله ماهی شوریده ، پایان نامه کارشناسی ارشد ، دانشگاه آزاد اسلامی ، تهران شمال.
11- معراجی آ.،1382، استخراج و شناسایی مواد آلی فرار در کبد ماهی هامور، پایان نامه کارشناسی ارشد ، دانشگاه آزاد اسلامی ، تهران شمال .
12- نیک حسینی ا ، 1383، بررسی و شناسایی مواد طبیعی موجود در کبد و بافت عضله ماهی حلوا سیاه .
13- نیکوپور ه ، 1375، بررسی ترکیب اسیدهای چرب ماهی های پر مصرف خلیج فارس و دریای خزر، طرح پژوهشی .
14- آریایی نژاد ش.، 1385، بررسی و شناسایی ترکیبات معدنی موجود در کبد وبافت عضله اردک ماهی ، پایان نامه کارشناسی ارشد ، دانشگاه آزاد اسلامی ، تهران شمال.
15- ستاری م . ، 1383، ماهی شناسی (بررسی سیستماتیک )،انتشارات حق شناس
16- موتابی،1383، بررسی و شناسایی مواد طبیعی موجود در کبد وبافت عضله ماهی شوریده ، پایان نامه کارشناسی ارشد ، دانشگاه آزاد اسلامی ، تهران شمال .
فهرست منابع انگلیسی :
17-Ackman R.G., and Mcleod.,C.,1998,Total lipids and nutritionally important fatty acids of some nova scotia fish and shellfish food products.Can.Inst.food sci. technol j.21,390-398.
18-ackman R.G., 2000, Fish is more thean a brain food, IIFET2000 proceeding, 390-398.
19-Bigger, J, Thomas and EI-sherif, tarek, 2001, polyunsaturated fatty acids and cardiovascular events: a fish tale.circulation vol.103, February 6, 2001, 623-25(editorial)
20-Bilachi,Gabriella,1985,filed guide to the commercial marine and brackish – water species of Pakistan. Food and agriculture organization of the united nations. Pakistan,p200.
21-Bligh, E.G., and W.J.Dyer, 1959, rapid method of total lipid extraction and purification, Canadian journal of biochem.physiol.vol.37, pp.911-917.
22-Connor, William E., 1997, do the n-3 fatty acids from fish prevent deaths from cardiovascular disease? American journal of cilinical nutrition, vol.66, pp.188-89(editorial)
23-Eight peak index of mass spectra,indexed by molecular weight elemental composition and most abundant ions compiled by the mass spectrometry and most abundant ions compiled by the mass spectra ,1991,fourth edition.
24-Eritsland, jan.2000, safety considerations of polyunsaturated fatty acids,American journal of clinical nutrition ,vol.71(supple),pp.1975-201s.
25-Exier, j.and weihrauch, J.L.1997, comprehensive evaluation of fatty acids in foods.XII.shellfish.J.amer.diet. Assco.71 518-521.
26-Hawang,Daniel H.,et al.1997.does vegetable oil attenuate the beneficial effects of fish oil in reducing risk factors for cardiovascular disease?american journal of clinical nutrition,vol.66,pp.89-96(editorial).
27-Kinsella,J.E. et al.1997,sterol,phosoholipids, mineral content and proximate composition of fillets of selected freshwater fish species . J.Fd. biochem.1 131-140.
Acids (fish oli) in clinical medicine? DRUGS , VOL.42,NO.3,PP.331-342.
28-Pawlosky, Robert j.2001.physiological compartmental analysis of alpha-linolenic research, vol.42,pp.1257-65.
29-Standby, M.F.1962,Proximate composition of fish. In fish in nutrition. Eirik Heen and rudolfkreuser(E.D).fishing news(books)Ltd.,pp.55-60.
30-Standby, M.F.,eririk heen and rudolfkreuser(E.D).fishing news (books) Ltd.,pp.55-60.
31-The merck index , an encyclopedia of chemicals, drugs and biological ,1996.
32-Virginia M.ursin, 2003.Modification of plant for human health , development of functional land-based omega- 3fatty acids.
33-Daviglus , M.L.,1997,Hu,F.B.,et al.,2003,Dolecek,T.A.,1991.
34-Kris-Etherton,P.M.,et al.,2002.,Carroll,D.N.,et al.,2002.
35-Geleijnse,J.M.,et.,2002,Appel,L,J.,1999,Toft,I.,et.,1995.
36-Peet,M.,etal.,2002,maes,M.,etal.,1999,Nruinsma,k.,A.,et al.,2000.
37- Chung,s.,et al.,2002,horrobin,D.F.,2000.
38-Kyle ,David,J.,2001,Levine,et al.,1997,Farkas,E.,et al.,2002.
39-Kromhout,D.et al.,1985,Albert,C.M.,et al.,1998.
40-Calder,p.c.,2002,Navarro,E.,et al.,2000,Kremer,IM.,2000.
41-Horrocks, L.A., et al., 1999, larsson, SC., et al., 2004.
42-Whelton,s.p.,et al.,2004,He,K.,et al.,2004,laef,A.,et al.,1988.
پایان نامه ی استخراج و شناسایی ترکیبات طبیعی موجود در کبد و بافت عضله ماهی کفشک زبان گاوی. doc