پیشگفتار:
1-1-شهرهای جدید در ایران:
احداث شهرهای جدید در ایران نیز بعد از انقلاب اسلامی مورد توجه‌مسؤولان قرار گرفت و از اوایل سال 1360 مطالعه و برنامه‌ریزی آن آغاز گردید. به‌همین مناسبت، شرکت عمران شهرهای جدید زیر نظر وزارت مسکن و شهرسازی‌شروع به فعالیت نمود و احداث 17 شهر جدید را برای اسکان سرریز جمعیتی 12شهر را در برنامه کاری خود قرار داد. بدین منظور وزارت مسکن و شهرسازی درراستای نیل به اهداف تعریف شده، لایحه ایجاد شهرهای جدید را به هیأت دولت‌تقدیم نمود که در تاریخی 20/9/64 به تصویب رسید.
2-1- اهداف عمده شهرهای جدید ایران:
1- اجرای طرح کالبندی ملی و توزیع مناسب جمعیت و اشتغال در سطح‌کشور در ارتباط با هدفهای استراتژیک
2- ایجاد مناطق مسکونی برای فعالیتهای جدید اقتصادی
3- کمک به اجرای کمی وکیفی برنامه‌های توسعه مسکن و ایجاد تعادل دربازار مسکن
3-1- نکته‌ای در حاشیه نوسازیها:
تجربه نشان داده است که پیش‌بینی طرحهای جامع و ای بسا طرحهای‌تجدیدنظر به علت شرایط ویژه ساخت اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی جامعه با آنچه‌که در عمل در شهرها اتفاق می‌افتد، همخوانی ندارد. وفاق با هویت معماری وپیوند با حلقه‌های پرارزش گذشته، در ساخت و سازهای جدید از طریق تفکیکهای‌متداول به صورت خیابانهای موازی و یکنواخت با مقررات وضوابط طرحهای‌جامع میسر نیست.
مجموعه‌های مسکونی بسیار یکنواخت و فاقد فضاهای عمومی و ارزشهای‌بصری می‌باشند.
4-1- روشهای طرح محیط: (نظریه‌های اثباتی و هنجاری)
در حال حاضر طراحان قادر به استفادة صحیح از نظریه‌ها نیستند. به این‌دلیل که افراد حرفه‌ای بیشتر با استفاده از نظریه‌های هنجاری و با تکیه بر ادراک‌شخصی طراحی کرده‌اند. و در استفاده از نظریه‌های اثباتی که بعضی آن را نظریه‌تبیینی می‌نامند و توصیف و تبیین روشن پدیده‌ها و فرآیند شکل‌گیری آنها، ضعیف‌بوده‌اند. در نتیجه هرگاه طراحان برای مردمی با الگوهای رفتاری و دیدگاههای‌ارزشی متفاوت طراحی کرده‌اند در ادراک اثر طراحی بر زندگی مردم به نتایج‌اشتباهی رسیده‌اند.
با توجه به آنکه رشته‌های تحقیقی و علمی در حال چالش و تغییر مداوم‌هستند، بشدت از جهت بنیانهای نظری مورد توجه و نقد قرار گرفته‌اند. این توجه ونقد، بویژه در معماری و شهرسازی امروزه وجود داشته است.
یکی از محدودیتهای اساسی نهضت معماری تجدد، تدوین نشدن مبانی‌نظری آن عنوان شده است. باید این نکته را ذکر کرد که بسیاری از طراحان بویژه،معماران از وضع موجود راضی‌اند، آنها معتقدند که دانش موردنیاز طراحی خوب‌بیش از آنچه با کشف و شهود بدست می‌آید، نیست. آنها معتقدند که معرفت حاصل‌از درک عمومی جامعه برای طراحی کفایت می‌کند و اعتقاد دارند هدف معماری‌بیان شخصیت مستقل آن می‌باشد. (Norberg - Schulz 1965)
اگرچه بسیاری از طرحهای خوب از این طریق بوجود آمده‌اند، اما مخارج‌روزافزون ساختمان و گوناگونی استفاده کنندگان از محیطهای طراحی شده،طراحی براساس نظم شخصی را با ابهام مواجه ساخته است.
اگر طراحان به زبان خصوصی تکلم کنند از هم آهنگ کردن رشته‌های دیگرعاجز خواهند ماند. در رشته‌های دیگر ارباب تخصص مورد احترامند برای آنکه نه‌فوراً ولی سرانجام می‌توانند کارهای خود را توضیح دهند. معمار متخصص‌معمولاً با توسل به معجزات و نبوغ هنرمندانه خویش که مدعی آن است، جلب‌احترام می‌کند.
در دهه‌های 70 و 80 میلادی با رشد مکتب فراتجدد، تغییر جهتی در توجه‌طراحان به زیبایی‌شناسی نمادین و تاحدودی نیز به جنبه‌های اجتماعی طراحی‌ایجاد شد. نتیجه این حرکت بجای تغییر بنیادین فکری، ارائه شیوه‌های جدیدزیبایی‌شناختی بود. پایه معرفتی و مبانی نظری هر حرفه‌ای نیاز به یک ساختاراولیه قوی دارد.
در حال حاضر اساس مبانی نظر معماری بر دیدگاههای افراد معمار یا مکاتب‌فکری معماری استوار است. این مبانی بر هنرمند بودن معمار و بر باورهای فردی‌معماران در مورد معماری خوب تأکید دارد. توجیه این باورها و جهان‌بینی‌معماران کمتر به روشنی بیان شده است. طراحان حرفه‌ای اطلاعات زیادی از جهان‌هستی را در ذهن خود محفوظ نگاه داشته‌اند. معرفت شخصی یک معمار دردسترس دیگران نیست و امکان آزمودن و کاربرد آن وجود ندارد.
مبانی نظری اثباتی، درک ما را از محیطهای طبیعی و ساخته شده و نقشی که‌در زندگی مردم دارند بالا می‌برد. همان گونه که گفته شد، مبانی نظریه اثباتی،پژوهش و حرفه معماری، در تداوم و پیوستگی کامل هستند. این تداوم با آزمون‌فرضیه‌ها بدست می‌آید. بدین ترتیب که هر طرح شهری، طرح منظر یا طرح یک‌ساختمان، فرضیه یا مجموعه‌ای از فرضیه‌هاست که در چارچوب نظریه‌های‌معماری آزموده می‌شود. این آزمون می‌تواند از طریق ارزیابی نظام یافته بنای‌ساخته شده با نظرخواهی از طراح، تأمین کننده مالی و استفاده کنندگان، پس ازبهره‌برداری از آن انجام پذیرد.
فهرست
1- پیشگفتار 1
1-1- شهرهای جدید در ایران
2-1- اهداف عمده جدید ایران
3-1- نکته ای در حاشیه نوسازیها
4-1- روشهای طارحی محیط (نظریه های اثباتی و هنجاری)
5-1- نظریة اثباتی
2- دانش محتوایی
1-2- کاهش هزینة ساخت و ساز در سطوح مختلف توانییهای کارفرما
2-2- تامین قرارگاه رفتاری
1-2-2- فضاهای چندگانه عملکردی
2-2-2- تعامل اجتماعی و محیط ساخته شده
3-2-2- مرکزیت کارکردی و محیط ساخته شده
3-2- انسانی ساختن فضاها
1-3-2- روشنایی
2-3-2- فضاهای بدون مانع
3-3-2- فضاهای متناسب با ابعاد بدن انسان و نحوة انجام فعالیت او
4-3-2- طراحی اقلیمی
5-3-2- راحتی نگهداری از مجموعه
6-3-2- جلوگیری از آلودگی محیط زیست و رعایت اصول بهداشتی
7-3-2- باقی ماندن اهالی در مجموعه در شرایط مختلف اقتصادی و جمعیتی
8-3-2- استفادة بهینه از فضا
1-8-3-2- استتفادة بهینه از فضای سکونتی از سطح بالاتر از همسایگی
9-3-2- خلوت (فضای شخصی ـ قلمروپایی)
1-9-3-2- خلوت
2-9-3-2- فضای شخصی
3-9-3-2- قلم و پایی
10-3-2- پیش گیری از خطرات (آتش سوزی – باران شدید یا سیل – زلزله و ریزش بنا)
11-3-2- نقشه شناختی
1-11-3-2- عناصر شهر از نظر لینچ
2-11-3-2- عناصر شهر از نظر الکساندر
3-11-3-2- بافت شهر (عامل بوجود آورنده شهر)
1-3-11-3-2 چگونگی ترکیب فضاهای پر و خالی
2-3-11-3-2- تراکم
4-11-3-2- فضای محیطی و فضای پس مانده شهری معاصر
5-11-3-2- ارزشهای زیبایی شناختی محیط
1-5-11-3-2- زیبایی شناس فرمی
1-1-5-11-3-2- نظم و بی نظمی
2-1-5-11-3-2- قوانین گشتالت
1-2-1-5-11-3-2- اصل تشابه
2-2-1-5-11-3-2- رابط دراکی بین اجزاء مشابه و کل
3-2-1-5-11-3-2- تنوع و رابط آن با ادراک فاصله در مسیرهای شهری
4-2-1-5-11-3-2- جهت یابی
5-2-1-5-11-3-2- یک مرتبگی یا غیر مترقبه بودن
3-1-5-11-3-2- تحقیقات تجربی اخیر
2-5-11-3-2- زیبایی شناسی نمادین
1-2-5-11-3-2- رویکرد یونگی نمادگرایی
2-2-5-11-3-2- نور محیط
3-2-5-11-3-2- رنگ
6-11-3-2- مقیاس انسانی
3- شناخت
1-3- شناخت وضع موجود
1-1-3- شناخت پرند
2-1-3- شناخت عوامل
1-2-1-3- شناخت کارفرما
1-1-2-1-3- امکانات کارفرما برای ساخت و ساز
2-1-2-1-3- خواسته های کارفرما
2-2-1-3- شناخت استفاده کنندگان
1-2-2-1-3- توزیع درصدی متقاضیان بر اساس بعد خانوار و میانگین بعد خانوار
2-2-2-1-3- توزیع درصدی متقاضیان بر اساس سن
3-2-2-1-3- وضعیت تحصیلات
4-2-2-1-3- وضعیت درآمدی و شغلی استفاده کنندگان و توانایی مالی یک خانوادة 4 نفره برای خرید مسکن
5-2-2-1-3- خواسته های استفاده کنندگان و تعیین حدود متراژ واحدهای 1 تا 6 خوابه مطابق با نحوه فعالیت استفاده کنندگان
1-5-2-2-1-3- شناخت غیر مداخله گرا
2-5-2-2-1-3- شناخت مداخله گرا
1-2-5-2-2-1-3- بررسی مدارک تصویری
2-2-5-2-2-1-3- پرسش‌نامه
3-2-5-2-2-1-3- بدست آوردن حدود متراژ واحدهای 1 تا 6 خوابه مطابق با نحوه فعالیت استفاده کنندگان
1-4-2-5-2-2-1-3- نشیمن و پذیرایی
2-4-2-5-2-2-1-3- ناهارخوری
3-4-2-5-2-2-1-3- آشپزخانه
4-4-2-5-2-2-1-3- اتاقهای شخصی (اتاق خواب)
5-4-2-5-2-2-1-3- سرویس
6-4-2-5-2-2-1-3- جمع بندی
3-1-3- شناخت ویژگیهای بستر طرح
1-3-1-3- موقعیت سایت و کاربردی آن
2-3-1-3- کاربردی های مجاور
3-3-1-3- دسترسی ها
4-3-1-3- امکانات زیربنایی
5-3-1-3- چشم اندازها
6-3-1-3- ویژگیهای اقلیمی بستر طرح
1-6-3-1-3- دما
2-6-3-1-3- رطوبت
3-6-3-1-3- بارش
4-6-3-1-3- وضعیت تابش
5-6-3-1-3- باد
7-3-1-3- ویژگیهای فیزیکی بستر طرح
1-7-3-1-3- مساحت
2-7-3-1-3- توپوگرافی
3-7-3-1-3- نحوه هدایت آبهای سطحی منطقه در بستر طبیعی زمین
4-7-3-1-3- وضعیت گسلهای منطقه
5-7-3-1-3- مکانیک خاک
6-7-3-1-3- پوشش گیاهی
4-1-3- آیین نامه و ضوابط طراحی در سایت مزبور (ناحیه تراکم متوسط)
5-1-3- برسی تظابق خواسته کافرما مبنی برساخت 300 واحد مسکونی در سایت مزبور با ضوابط معماری و شهرسازی منطقه
6-1-3- محاسبه حداقل قیمتی که کارفرما باید پروژه را بفروشد تا برای اومقرون به صرفه باشد .
7-1-3- توجیه اقتصادی طرح
8-1-3- بدست آوردن سرانه مفید مسکونی برای استفاده در برنامه تعیین حدودی متراژهای بنمایی واحدهای مجموعه
2-3- هدف
3-3- برنامه
1-3-3- برنامه کم کردن هزینة ساخت و ساز
2-3-3- برنامه تامین قرارگاه رفتاری
1-2-3-3- برنامة تأمین قرارگاه در محدودة فضای خصوصی
2-2-3-3- برنامة تأمین قرارگاه رفتاری در محدودة فضای همسایگی (نیمه خصوصی یا نیمه عمومی)
3-2-3-3- برنامة تأمین قرارگاه رفتاری در محدودة فضاهای رده بالاتر از فضای همسایگی تا کل مجموعه
3-3-3- برنامة انسانی ساختن فضاها
1-3-3-3- برنامة تامین روشنایی
2-3-3-3- برنامة تأمین فضاهای بدون مانع
3-3-3-3- برنامة تأمین فضای متناسب با ابعاد انسان و نحوه انجام فعالیت او
1-3-3-3-3- تعیین حدود واحد همسایگی و زیر محله تا ناحیه
3-3-3-3-3- ابعاد تراس
4-3-3-3- برنامة تأمین طراحی اقلیمی
1-4-3-3-3- میزان بهم فشردگی مجموعه
2-4-3-3-3- شکل سقف و ایجاد سایه روی پشت بام و کوچه
3-4-3-3-3- استفاده از گیاهان
4-4-3-3-3- جهت گیری معابر
5-4-3-3-3- جهت گیری ساختمانها
6-4-3-3-3- فاصلة ساختمانها
7-4-3-3-3- درصد سطح پنجره به نمای ساختمان
8-4-3-3-3- کوران در فضای داخلی
9-4-3-3-3- ظرفیت حرارتی و رنگ مصالح
10-4-3-3-3- ایجاد سایه بان برای بهره گیری به موقع و بهتر از نور خورشید
11-4-3-3-3-استفاده از فضای واسطه
5-3-3-3- برنامة تأمین راحتی نگهداری از مجموعه
1-5-3-3-3- انرژی ارزان و در دسترس
2-5-3-3-3- کاهش میزان اتلاف انرژی
1-2-5-3-3-3-رعایت اصول طراحی اقلیمی
2-2-5-3-3-3- جلوگیری از پرت انرژی در داخل واحد مسکونی
3-5-3-3-3- دوام مصالح
4-5-3-3-3- راحتی نظافت و تمیز کردن بنا
5-5-3-3-3- تعداد مناسب واحدهای موجود در یک همسایگی
6-5-3-3-3- تعداد مناسب واحدهایی که از تاسیسات مشتری استفاه می‌کنند.
6-3-3-3- برنامه جلوگیری از آلودگی محیط زیست و رعایت اصول بهداشتی
1-6-3-3-3- سیستم دفع فاضلاب
2-6-3-3-3-سیستم جمع آوری و دفع زباله
3-6-3-3-3-استفاده از انرژی پاک
4-6-3-3-3-راحتی نظافت و تمیز کردن بنا
5-6-3-3-3-مکان دستشویی در نظام فضایی واحد مسکونی
6-6-3-3-3- قرار دادن حریم بین در ورودی واحد مسکونی و بقیه فضاها
7-6-3-3-3- برنامه یافتن تدابیری برای باقی ماندن اهالی در مجموعه در شرایط مختلف اقتصادی وجمعیتی
8-6-3-3-3- برنامه ریزی برای استفاده بهینه از فضا
1-8-6-3-3-3- برنامه استفاده بهینه از فضا در سطح واحد مسکونی
1-1-8-6-3-3-3- استفاده چندگانه از فضا
2-1-8-6-3-3-3- به حداقل رساندن فضاهای ارتباطی و ذون بندی در طراحی
3-1-8-6-3-3-3- متصدی طراحی کردن فضاها
4-1-8-6-3-3-3- استفاده از ظرفیت خالی وسایل
2-8-3-3-3-برنامه استفاده بهینه از فضای سکونتی از سطح بالاتر از همسایگی
9-3-3-3- برنامه تأمین خلوت (فضای مشخص – قلم و پایی) یا فضای قابل دفاع
1-9-3-3-3- قلم وپایی
2-9-3-3-3- نقش جداره و بدنه
1-2-9-3-3-3- بدنه سیان صافی ورودی
2-2-9-3-3-3- امکان مراقبت از فضای همسایگی بدون دیده شدن توسط دیگران (با رعایت عدم اشرافیت)
3-2-9-3-3-3- جداره حافظ امنیت صوتی و شنیداری
4-2-9-3-3-3- جداره های متحرک در داخل فضا
3-9-3-3-3- تامین فضای شخصی (شخصی سازی)
4-9-3-3-3- تعیین مکان مناسب برای پروژه
10-3-3-3- برنامة پیش گیری از خطرات
1-10-3-3-3- آتش سوزی
2-10-3-3-3- باران شدید یا سیل
3-10-3-3-3- زلزله و ریزش بنا
11-3-3-3- برنامه تامین نقشه شناختی (زیبایی شناختی – مقیاس انسانی) یا قواعد شکل گیری فضای مثبت الکساندر
1-11-3-3-3- ارتباط توده با فضای پیرامون
1-1-11-3-3-3- محصور کردن فضا
2-1-11-3-3-3- آگاهی از فضا
2-11-3-3-3- ویژگی توده
1-2-11-3-3-3- هم پیوندی عناصر شهری و واحدهای مسکونی
2-2-11-3-3-3- ترکیب (کمپوزیسیون)
3-2-11-3-3-3- نقش جداره در تعریف فضای شهری
1-3-2-11-3-3-3- کارکرد تجسمی بدنه
2-3-2-11-3-3-3- بازنمایی انتقال بارها در جداره
3-3-2-11-3-3-3- خوانایی جداره
4-3-2-11-3-3-3- طراحی جداره ها
4-2-11-3-3-3- ساخت و ساز مرکب ساز و کار ایجاد تنوع در احجام ساختمانی
3-11-3-3-3- ویژگیهای فضا
1-3-11-3-3-3- ایجاد فضاهای متباین
2-3-11-3-3-3- رعایت مقیاس و تناسب
4-11-3-3-3- ویژگی دسترسی و خیابان
1-4-11-3-3-3- خیابان طراحی شده به مثابه فضا
2-4-11-3-3-3- جداسازی سواره و پیاده
3-4-11-3-3-3- الگوی خیابانهای محله
5-11-3-3-3- ویژگیهای پارکینگ
4-3- گونه شناسی و بررسی نمونه ها
1-4-3- ساخت و ساز پیرامونی
1-1-4-3- نمونة 1: مجموعة Hollainhof
2-1-4-3- نمونة 2: مجموعة‌مسکونی و اوان
3-1-4-3- نمونة 3: مجموعةTitan تیتان
4-1-4-3- نمونة4: دهکده آسیایی دهلی نو
2-4-3- ساخت وساز خطی (خطی در امتداد خیابان و خطی در ردیفهای موازی)
1-2-4-3- نمونة 1: مجموعةOchsenanger Bomberg
2-2-4-3- نمونة 2: مجموعة Selfbuit Housing in palenciana
3-4-3- ساخت و ساز مجموعه ای
1-3-4-3- نمونه: مجموعة Housing in Rue Leblanc
4-4-3- ساخت وساز ترکیبی (ترکیب گونه های مختلف ساختمانی)
1-4-4-3- مجموعة‌مسکونی همدان
5-4-3- ساخت و ساز مسکونی با ارتفاع متوسط
4- طراحی و ارائه آلترناتیوها
5- گزینش
6- منابع و مأخذ
1-6- منابع داخلی
2-6- منابع خارجی
شامل 101 صفحه Word
دانلود تحقیق اصول شهرسازی
