دانلود مقاله پیوند شیمیایی و انواع آن

اختصاصی از فی ژوو دانلود مقاله پیوند شیمیایی و انواع آن دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

اتمهای گازهای بی‌اثر میل ندارند با عنصرهای دیگر پیوند تشکیل دهند یا با اتمهای دیگری از نوع خود به یکدیگر بپیوندند، ولی عنصرهای دیگر به جز گازهای بی‌اثر نمی‌توانند به تنهایی و بدون پیوستن به اتمهای عنصرهای دیگر یا اتمهای دیگری از نوع خود به بقای خود ادامه دهند و حتما باید با اتم یا اتمهای دیگر پیوند تشکیل دهند. به هم پیوستن دو اتم را معمولا تشکیل پیوند می‌گویند.
دید کلی
بررسی مواد ساده و مرکب در طبیعت نشان می‌دهد که اکثریت قریب به اتفاق اتمها در طبیعت به حالت آزاد وجود ندارند. مواد ساده‌ای که در طبیعت به حالت آزاد وجود دارند، بندرت بصورت مولکول تک اتمی‌هستند. بیشتر مواد ساده بصورت مولکولهای دو یا چند اتمی در ‌طبیعت پیدا می‌شوند. برای مثال گاز هیدروژنی که از اثر اسیدها بر فلزها یا از تجزیه الکتریکی آب یا از هر راه دیگری بدست می‌آید، بصورت مولکول دو اتمی است.
اکسیژن نیز در اغلب موارد بصورت مولکول دو اتمی و گاهی نیز بصورت مولکول سه اتمی اوزون یافت می‌شود. فسفر سفید بصورت مولکول چهار اتمی و گوگرد بصورت مولکول هشت اتمی است. تنها گازهای بی‌اثر در طبیعت بصورت تک اتمی یافت می‌شوند.
پیوند شیمیایی در هیدروژن
وقتی دو اتم هیدروژن به یکدیگر نزدیک می‌شوند، اوربیتالهای اتمی آنها به یک اوربیتال مولکولی تبدیل می‌شود. در اوربیتال مولکولی ابر الکترونی تحت تاثیر جاذبه دو هسته قرار دارد. در حالی که در اوربیتال اتمی ابر الکترونی تحت تاثیر جاذبه یک هسته است.
چون نیروی جاذبه هسته‌ها در فضای بین دو هسته از جاهای دیگر بیشتر است، در نتیجه تراکم ابر الکترونی در فاصله دو هسته از جاهای دیگر بیشتر خواهد بود.

انرژی پیوند
انرژی پیوند ، عبارت است از مقدار انرژی آزاد شده به هنگام تشکیل پیوند بین یک مول اتمهای گازی شکل یک عنصر با یک مول اتمهای گازی شکل همان عنصر یا عنصر دیگر.
پیوند هیدروژنی
هرگاه هیدروژن به اتمی با الکترونگاتیوی زیاد مثل فلوئور ، اکسیژن یا نیتروژن متصل گردد، شرایطی برای بوجود آمدن نوع بسیاری مهمی جاذبه بین مولکولی مثبت ـ منفی که آن را پیوند هیدروژنی می‌گویند حاصل می‌شود. به عبارت دیگر ، اتم هیدروژن یک مولکول و زوج الکترون غیر مشترک مولکول دیگر متقابلا همدیگر را جذب می‌کنند و پیوندی تشکیل می‌شود که به پیوند هیدروژنی ، Hydrogen Bond مرسوم است.
اطلاعات اولیه
جاذبه بین مولکولی دربرخی از ترکیبات هیدروژن‌دار بطور غیرعادی قوی است. این جاذبه در ترکیباتی مشاهده می‌شود که درآنها بین هیدروژن و عناصری که اندازه کوچک و الکترونگاتیویته زیاد دارند، پیوند هیدروژنی وجود دارد. پیوند هیدروژنی نه تنها بین مولکولهای یک نوع ماده ، بلکه بین مولکولهای دو ماده متفاوت که توانایی تشکیل پیوند هیدروژنی را دارند نیز برقرار می‌شود.
نحوه تشکیل پیوند هیدروژنی
پیوند هیدروژنی بر اثر جاذبه اتم هیدروژن اندک مثبت موجود در یک مولکول و اتم بسیار الکترونگاتیو موجود در مولکول دیگر (یا در محل دیگر همان مولکول اگر مولکول به قدر کافی بزرگ باشد که بتواند روی خود خم شود) تولید می‌گردد. جا به جا شدن یک جفت الکترون به سمت عنصر بسیار الکترونگاتیو نیتروژن ، اکسیژن یا فلوئور موجب می‌شود که این اتمها دارای بار منفی جزئی شوند.
در این صورت پیوند هیدروژنی پلی است میان دو اتم شدیدا الکترونگاتیو با یک اتم هیدروژن که از طرفی بطور کووالانسی با یکی از اتمهای الکترونگاتیو و از طرف دیگر بطور الکترواستاتیکی (جاذبه مثبت به منفی) با اتم الکترونگاتیو دیگر پیوند یافته است. استحکام پیوند هیدروژنی یک‌دهم تا یک‌پنجاهم قدرت یک پیوند کوالانسی متوسط است.
شرایط تشکیل پیوند هیدروژنی
• بالا بودن الکترونگاتیوی اتمهای متصل به هیدروژن: برهمین اساس است که فلوئور (الکترونگاتیوترین عنصر) ، قویترین پیوند هیدروژنی و اکسیژن (الکترونگاتیوتر از نیتروژن) ، پیوند هیدروژنی قویتری درمقایسه با نیتروژن تشکیل می‌دهد. همچنین بار مثبت زیاد بر روی اتم هیدروژن ، زوج الکترون مولکول دیگر را بشدت جذب می‌کند و کوچک بودن اندازه اتم هیدروژن سبب می‌شود که ملکول دوم بتواند به آن نزدیک شود.
• کوچک بودن اتمهای متصل به هیدروژن : پیوند هیدروژنی واقعا مؤثر فقط در ترکیبات فلوئور ، اکسیژن و نیتروژن تشکیل می‌شود. با وجود اینکه دو اتم نیتروژن و کلر ، الکترونگاتیوی برابر دارند، چون اتم کلر از اتم نیتروژن بزرگتر است بر خلاف نیتروژن ، کلر پیوند هیدروژنی ضعیفی تشکیل می‌دهد.

توجیه خواص غیرعادی برخی از مواد
وجود خواص غیرعادی برخی از مواد در حالت جامد یا مایع از جمله بالا بودن دماهای ذوب و جوش ، نشان می‌دهد که نیروهای جاذبه بین مولکولی در آنها به اندازه‌ای زیاد است که نمی‌توان آن را به تأثیرهای متقابل ضعیف بین مولکولی نسبت داد. آشناترین این نوع مواد ، فلوئورید هیدروژن ، آب و آمونیاک است که بسیاری از خواص آنها از جمله دماهای جوش و ذوب آنها از دماهای جوش و ذوب ترکیبهای مشابه خود ، برای مثال بطور غیرمنتظره‌ای بالاتر است.
شاید تصور شود که علت این وضعیت غیر عادی ، قطبیت به نسبت زیاد این مولکولهاست. البته تا اندازه‌ای همین طور است. اما بررسی دقیق این پدیده غیر عادی نشان می‌دهد که باید نیروی جاذبه قویتر از نیروهای جاذبه دوقطبی _ دوقطبی بین مولکولهای آنها برقرار باشد.
اگر به ساختار الکترونی مولکولهای توجه شود، می‌توان به موردهای مشترک بین آنها پی برد. این وجه اشتراک ، وجود دست کم یک پیوند کوالانسی با اتم هیدروژن و یک اوربیتال هیبریدی ناپیوندی دو الکترونی اتم مرکزی بسیار الکترونگاتیو در هر یک از آنهاست.
اتمهای الکترونگاتیوی بالایی دارند با هیدروژن پیوند کوالانسی بشدت قطبی بوجود می‌آورند، بطوری که هیدروژن به میزان قابل توجهی خصلت یک پروتون را پیدا می‌کند. جفت الکترون ناپیوندی و قابل واگذاری روی اتم الکترونگاتیو H ، این امکان را پدید می‌آورد که اتم هیدروژن در نقش پل ، اتم‌های الکترونگاتیو دو مولکول را به یکدیگر متصل کند و نیروی جاذبه‌ بین مولکولی بوجود می‌آید که به پیوند هیدروژنی مرسوم است.
خواص ترکیبات دارای پیوند کووالانسی
ترکیباتی که مولکولهای آنها از طریق پیوند هیدروژنی به همدیگر پیوسته‌اند، علاوه بر دارا بودن نقاط جوش بالا ، بطور غیرعادی در دمای بالا ذوب می‌شوند و آنتالپی تبخیر ، آنتالپی ذوب و گرانروی آنها زیاد است.

علت شناور بودن یخ
یخ روی آب شناور می‌ماند، زیرا به هنگام انجماد ، منبسط می‌شود. سبب این انبساط پیوند هیدروژنی میان مولکول‌های خمیده آب است ساختار خمیده یا زاویه‌ای مولکول آب ناشی از آرایش چهار وجهی چهار جفت الکترون در لایه ظرفیت یک اتم است. ساختار زاویه‌ای مولکول آب و پیوند هیدروژنی میان مولکولهای آب به آن معنی است که هر مولکول آب می‌تواند حداکثر با چهار مولکول آب دیگر پیوند هیدروژنی داشته باشد.
پس آب مایع را می‌توان به صورت خوشه‌هایی از مولکولهای آب تصورکرد، خوشه‌هایی که با پیوند هیدروژنی از مولکولهای آب ساخته شده‌اند و دائم در حال حرکتند. شمار مولکولها در هر خوشه و سرعت حرکت خوشه‌ها به دما بستگی دارد. با سرد شدن آب ، مجموعه‌هایی از مولکولهای آب که بسرعت در حرکت‌اند، کند می‌شوند و در نقطه انجماد به یکدیگر قلاب شده ساختمان سه بعدی منبسط شده‌ای را بوجود می‌آورند. این ساختمان گسترده‌تر موجب می‌شود که تراکم یخ کمتر از آب اشد.
ذوب شدن یخ در حدود 15% انرژی پیوند‌های هیدروژنی را می‌شکند و این امر سبب فرو ریختن ساختار می‌شود. در نتیجه مایعی متراکم حاصل می گردد.
چرا نقطه جوش آب بالا است؟
خاصیت عجیب دیگر آب ، نقطه جوش نسبتا زیاد آن است. تقریبا تمام ترکیبات هیدروژن‌دار مجاور اکسیژن و اعضای خانواده آن یعنی در دمای اتاق به حالت گازی هستند. اما آب مایع است. برای آنکه یک مولکول به حالت بخار در آید، باید انرژی جذب کند تا بتواند خود را از قید مولکولهای دیگر آزاد کند. چون آب مایع با پیوند هیدروژنی به صورت خوشه‌هایی از مولکول‌ها در می‌آید، برای شکسته شدن پیوند‌های هیدروژنی آن ، انرژی زیادی لازم است.
اما همه پیوندهای هیدروژنی شکسته نمی‌شوند و خوشه‌هایی از مولکولهای آب حتی در نزدیکی 1000 درجه سانتیگراد هنوز وجود دارند. وقتی آب گرم می‌شود، آشفتگی گرمایی پیوند هیدروژنی را می‌گسلد تا آنکه در بخار آب ، فقط جزء کوچکی از شمار پیوندهای هیدروژنی موجود در آب مایع یا جامد باقی می‌ماند. اگر پیوند محکم میان مولکولی از قبیل پیوند هیدروژنی وجود نداشته باشد، مواد معمولا بنا به جرم مولکولی خود به جوش می‌آیند.
جرم‌های مولکولی بزرگتر برای جوش آمدن به دمای زیادتری نیازمندند. عمدتا به این دلیل که ابرهای الکترونی بزرگتر آسانتر و پیچیده می‌شوند و این امر ، منجر به نیروهای لاندن بین مولکولی قویتر می‌شود.
کاربردهای پیوند هیدروژنی
پیوندهای هیدروژنی در بسیاری از مواد یافت می‌شوند. پدیده‌هایی از قبیل چسبناک شدن آب‌نبات سفت ، دیرتر خشک شدن الیاف پنبه‌ای از الیاف نایلونی‌ ، نرم شدن پوست با نایلون ، ناهنجارهای ظاهری در ماهیت آب ، همگی ناشی از همین پیوندهای هیدروژنی است.

پیوند هیدروژنی در تعیین ساختار و خواص مولکولهای سیستم‌های زنده نقش اساسی دارد. اجزای مارپیچ آلفا در ساختار پروتئین‌ها و اجزای مارپیچ دوگانه در ساختار DNA توسط پیوند هیدروژنی بهم می‌پیوندند. تشکیل و گسسته شدن پیوندهای هیدروژنی در تقسیم یافتن و سنتز پروتئین‌ها توسط آن دارای اهمیت اساسی است

پیوند کووالانسی
در مولکول هیدروژن ، اتمها ، الکترون به اشتراک می‌گذارند و با استفاده از مدل بور ، الکترونهای مشترک بر روی مدار خارجی هر دو اتم گردش می‌کنند. به بیان دیگر ، ابر الکترونی تحت تاثیر جاذبه دو هسته قرار دارد و تراکم ابر الکترونی در فاصله دو هسته از جاهای دیگر بیشتر است. چنین پیوندی پیوند کووالانسی نامیده می‌شود.
پیوند کووالانسی بین دو اتم هیدروژن از همپوشانی اوربیتال s بوجود می‌آید و مولکول حاصل بیضوی است که هسته‌های دو اتم در دو کانون آن قرار دارند و تراکم ابر الکترونی در بین دو هسته زیاد و در اطراف هسته‌ها کمتر است. در نتیجه تشکیل پیوند ، اوربیتالهای اتمی به اوربیتال مولکولی تبدیل می‌شوند. اوربیتالهای مولکولی حاصل از تشکیل پیوند میان دو اتم هیدروژن بیضوی است که تراکم ابر الکترونی بر روی خط واصل بین هسته‌های آن از جاهای دیگر بیشتر است. این شکل اوربیتال مولکولی اوربیتال مولکولی سیگما یا پیوند سیگما نامیده می‌شود.
در نوع دیگر از اوربیتالهای مولکولی ، نه تنها سطح انرژی پائین نمی‌آید و انرژی آزاد نمی‌شود، بلکه سطح انرژی از اتمهای اولیه نیز بالاتر است، این اوربیتال را نمی‌توان اوربیتال پیوندی نامید، بلکه یک اوربیتالی ضد پیوندی است و بصورت نشان داده می‌شود.
هرچه در یک مولکول ، تعداد اوربیتالهای پیوندی اشغال شده بیشتر باشد، مولکول پایدارتر است، ولی هر گاه تعداد اوربیتالهای پیوندی و ضد پیوندی برابر باشد، دو اتم از یکدیگر جدا می‌مانند و بین آنها پیوندی تشکیل نمی‌شود. تعداد پیوند میان دو اتم برابر نصف تعداد الکترونهای موجود در اوربیتالهای پیوندی منهای نصف تعداد الکترونهای موجود در اوربیتالهای ضد پیوندی است.
• پیوند اکسیژن با هیدروژن :
اکسیژن ، دو اوربیتال تک الکترونی دارد. هر گاه یک اتم اکسیژن و یک اتم هیدروژن به یکدیگر نزدیک شوند، امکان جاذبه بر دافعه وجود دارد و در این صورت پیوند تشکیل می‌شود. در این مجموعه ، هیدروژن به آرایش گاز بی‌اثر هلیم رسیده است، ولی اکسیژن در خارجی‌ترین سطح انرژی خود دارای هفت الکترون شده و هنوز به آرایش گاز بی‌اثر نرسیده است.
آرایش الکترونی اکسیژن پس از تشکیل یک پیوند با یک هیدروژن مشابه آرایش الکترونی فلوئور شده است. بنابراین این مجموعه می‌تواند به همان راههایی که فلوئور آرایش الکترونی خود را به آرایش الکترونی گاز بی‌اثر رساند، آرایش الکترونی خود را کامل کند. یکی از راههای رسیدن به آرایش الکترونی گاز بی‌اثر آن است که با یک اتم هیدروژن دیگر پیوند برقرار کند و مولکول O را پدید آورد.
پیوند داتیو
اتم نیتروژن با سه اتم هیدروژن ، پیوند کووالانسی معمولی تشکیل می‌دهد و به آرایش الکترونی گاز بی‌اثر می‌رسد. پس از این عمل ، برای نیتروژن یک جفت الکترون غیر پیوندی باقی می‌ماند که می‌تواند آن را بصورت داتیو در اختیار اتمهایی که به آن نیاز دارند، قرار دهد. از سوی دیگر ، اتم هیدروژن که یک اتم الکترون در اوربیتال آن موجود است، هر گاه این الکترون را از دست بدهد، به یون تبدیل می‌شود که اوربیتال آن خالی است.
حال هرگاه این یون به مولکول آمونیاک نزدیک شود، با آن پیوند داتیو برقرار می‌کند و خود را به آرایش الکترونی گاز بی‌اثر می‌رساند: این مجموعه که یون آمونیوم نامیده می‌شود، در بسیاری از ترکیبات مانند کلرید آمونیوم و هیدروکسید آمونیوم وجود دارد.
اندازه گیری‌های انجام شده نشان می‌دهد که انرژی و طول هر چهار پیوند نیتروژن _ هیدروژن در یون آمونیوم کاملا یکسان است. این امر منطقی نیز به نظر می‌رسد، زیرا پیوند داتیو نیز مانند پیوند کووالانسی معمولی یک جفت الکترون است که بین هسته اتم نیتروژن و هسته اتم هیدروژن قرار گرفته است.
هچنین می‌تواند با یون یون تشکیل دهد که در آن هر چهار پیوند از نظر طول و انرژی یکسان هستند. کلرید آلومینیوم نیز با یون ترکیب می‌شود و یون تولید می‌کند که در آن هر چهار پیوند AL - Cl از نظر طول و انرژی یکسان هستند.
پیوند الکترووالانسی (یونی)
در اتم لیتیم ، 2 الکترون وجود دارد که یک الکترون ، در لایه والانس آن قرار دارد. به هنگام تشکیل پیوند ، چون این اتم در دومین سطح انرژی دارای جفت الکترون غیر پیوندی نیست و تفاوت سطح انرژی اول و دوم نیز بسیار زیاد است، نمی‌تواند الکترون خود را برانگیخته کند. بنابراین در خارجی‌ترین سطح انرژی ، تنها یک الکترون خواهد داشت. هرگاه این اتم بخواهد پیوند کووالانسی تشکیل دهد، باید یک اتم تک الکترونی دیگر مانند فلوئور پیوند تشکیل دهد و را تولید کند.
واقعیت آن است که از پیوند بین لیتیم و فلوئور ، فلورید لیتیم پدید می‌آید، ولی هرگاه بخواهیم این دو اتم را از نظر آرایش الکترونی بررسی کنیم، مشاهده خواهیم کرد که اتم فلوئور با اشتراک گذاشتن الکترون ، ممکن است به آرایش الکترونی گاز بی‌اثر برسد، ولی لیتیم آرایش الکترونی گاز بی‌اثر پیدا نکرده است.
لیتیم هر گاه بخواهد به آرایش الکترونی گاز بی‌اثر بعد از خود برسد، باید روی هم رفته هفت الکترون بگیرد که اگر بخواهد این هفت الکترون را با پیوند کووالانسی بدست آورد، خود نیز باید هفت الکترون در خارجی‌ترین سطح انرژی خود داشته باشد که این کار به هیچ وجه امکان پذیر نیست.
ولی هر گاه این عنصر بخواهد آرایش الکترونی گاز بی‌اثر قبل خود را پیدا کند، کافی است که یک الکترون موجود در اوربیتال خود را از دست بدهد تا آرایش الکترونی آن به صورت در آید و آرایش الکترونی گاز بی‌اثر هلیم پیدا کند. یعنی اتم لیتیم به یون تبدیل می‌شود و به آرایش گاز هلیم می‌رسد.
اتم فلوئور نیز می‌تواند با گرفتن یک الکترون و تبدیل شدن به یون خود را به آرایش الکترونی گاز بی اثر نئون برساند. یعنی به هنگام تشکیل پیوند بین لیتیم و فلوئور ، لیتیم یک الکترون به فلوئور می‌دهد و با این عمل هر دو به آرایش الکترونی گاز بی‌اثر می‌رسند. به این ترتیب اتم فلوئور به یون منفی (آنیون) و اتم لیتیم به یون مثبت (کاتیون) تبدیل می‌شود. این نوع پیوند را پیوند الکترووالانسی یا یونی می‌نامند که بین یک فلز و یک غیرفلز رخ می‌دهد
پیوند داتیو ، در حقیقت همان پیوند کووالانسی است، فقط با کووالانسی این تفاوت را دارد که در کووالانسی دو الکترون مشترک بوسیله هر دو اتم به اشتراک گذاشته می‌شوند، ولی در داتیو ، دو الکترون مشترک ، فقط بوسیله یکی از اتمها به اشتراک گذاشته می‌شود و اتم مقابل در آنها شریک می‌گردد، بدون اینکه خود الکترونی به اشتراک کذاشته باشد.
شراط تشکسل پیوند
شرط تشکیل پیوند کوولانسی
لازمه تشکیل پیوند کوولانسی بین دو اتم ، این است که هر یک از دو اتم در آخرین تراز انرژی خود لااقل یک اوربیتال نیمه پر داشته باشند.
شرط تشکیل پیوند داتیو
در تشکیل پیوند داتیو باید اتمی که الکترون به اشتراک می‌گذارد، در آخرین لایه ، حداقل یک جفت الکترون غیر پیوندی داشته باشد و اتم دیگر نیز حداقل دارای یک اوربیتال خالی در آخرین لایه باشد.
پیوند یافتن با مولکول آمونیاک و تشکیل یون آمونیوم
وقتی مولکول آمونیاک در محیطی با یون مجاور شود، آن را به سوی قطب منفی خود که نیتروژن است، جذب می‌نماید و وقتی که اوربیتال 1s آن خالی است، به قدر کافی به نیتروژن نزدیک شد، نیتروژن آمونیاک ، جفت الکترون غیر پیوندی خود را با یون به اشتراک می‌گذارد.

باید توجه داشت که وقتی نیتروژن آمونیاک که دارای هیبرید است، جفت الکترون غیر پیوندی خود را در اختیار یون گذاشت، هنوز هم حالت هیبریدی آن است، ولی دیگر چهار وجهی یون نامتقاون نیست، زیرا جفت الکترون غیر پیوندی نیتروژن که عامل نامتقارن کننده چهار وجهی آن بود، بکار گرفته شد و یون آمونیوم ( ) به صورت یک چهار وجهی متقارن با زوایای پیوندی '28،˚109 در می‌آید و شبیه ، و ... می‌باشد.
پیوند یافتن با و تشکیل یون هیدرونیوم
اکسیژن آب دارای دو جفت الکترون غیر پیوندی است و وقتی با یون مجاور شود، آن را به سوی خود می‌کشد و با آن پیوند داتیو تشکیل می‌دهد و یون هیدرونیوم ( ) را بوجود می‌آورد. باید توجه داشت که اتم اکسیژن در یون هیدرونیوم هم دارای هیبرید است، ولی چون یک جفت از الکترونهای غیر پیوندی آن بکار گرفته شده، نیروی دافعه وارد بر پیوندها نسبت به آن کمتر می‌شود، یعنی چهار وجهی آب نسبت به چهار وجهی یون هیدرونیوم نامتقارن‌تر است.
با اینکه هنوز یک جفت الکترون غیر پیوندی بر روی اکسیژن باقیمانده است، ولی نمی‌تواند با یون دیگر ، یک پیوند داتیو دیگر تشکیل دهد و یون را بوجود آورد. زیرا وقتی مولکول آب را با یون پیوند داتیو تشکیل داد و به یون تبدیل شد، یون دیگر نمی‌تواند به این یون مثبت نزدیک شود، زیرا مجموعه به علت داشتن بار مثبت ، آنها را از خود دور می‌نماید و شرط اول برقراری پیوند بین دو ذره که تماس آنها با هم است، برقرار نمی‌شود.
پیوند یافتن مولکول با مولکول
وقتی مولکول با مجاور شود، اتم نیتروژن آمونیاک ، جفت الکترون غیر پیوندی خود را در اوبیتال خالی بور در قرار می‌دهد و با آن پیوند داتیو برقرار می‌سازد.
الکتروفیل و نوکلئوفیل
در شیمی به ذراتی مانند یون که برای رسیدن به آرایش الکترونی گاز بی اثر به دو یا چند الکترون نیاز دارند و یا مولکولهایی مثل که در آنها اتم مرکزی در آخرین لایه ، اوربیتال خالی دارد و برای رسیدن به آرایش گاز بی اثر به الکترون محتاج است و در واکنشها به نقاطی متمایل می‌شوند که دارای الکترون باشند، ذرات الکترون دوست یا الکتروفیل گفته می‌شود.
ذراتی مثل که در آنها اتم مرکزی دارای جفت الکتورن غیر پیوندی بوده و در صورت لزوم می‌توانند جفت الکتورن خود را در اختیار اتم دیگر بگذارند و پیوند داتیو برقرار نمایند و در واکنشها به سوی نقاطی که دارای بار مثبت هستند، متمایل شوند، ذرات هسته دوست یا مثبت دوست یا نوکلئوفیل نامیده می‌شوند.
به این ترتیب تمام یونهای مثبت و مولکولهایی که اتم مرکزی آنها هنوز از نظر آرایش الکترونی شبیه گاز بی اثر نشده است، الکتروفیل هستند و تمام یونهای منفی و مولکولهایی که اتم مرکزی آنها دارای حداقل یک جفت الکترون غیر پیوندی است، نوکلئوفیل می‌باشند. الکتروفیلها مثل ، ، ، ، و ... ، نوکلئوفیلها مثل ، ، آمین‌ها و الکلها و ... .
عناصر گروههای مختلف و تشکیل پیوند داتیو
• عناصر گروه اصلی اول در تشکیل پیوند داتیو شرکت نمی‌کنند.
• عناصر گروه اصلی دوم پس از تشکیل مولکول در آخرین لایه ، 4 الکترون دارند. در صورتی که خصلت غیر فلزی داشته باشند، مثل Be در ، می‌توانند با دو اوربیتال خالی باقیمانده خود به عنوان گیرنده الکترون در تشکیل دو پیوند داتیو با سایر ذرات شرکت نمایند. مثل مولکولهای که وقتی در کنار هم قرار می‌گیرند، هر اتم Be با دو اتم کلر از دو مولکول مجاور خود ، 4 الکترون به صورت دو تا پیوند داتیو می‌گیرد و به همین دلیل همه مولکولهای در حالت جامد به هم متصل هستند و به جای اینکه از نوع جامد مولکولی باشد، از نوع جامد کووالانسی است.
• عناصر گروه اصلی سوم پس از تشکیل مولکول ، می‌توانند با یک اوربیتال خالی آخرین لایه اتم خود ، به عنوان گیرنده دو الکترون در یک پیوند داتیو با سایر یونهای منفی یا مولکولها شرکت نمایند. مثل B در که با مولکول آمونیاک یک پیوند داتیو تشکیل داده است.
• عناصر گروه اصلی چهارم نه به عنوان گیرنده الکترون و نه به عنوان دهنده الکترون در داتیو شرکت نمی‌نمایند.
• عناصر گروه اصلی پنجم بعد از تشکیل مولکول و رسیدن به آرایش گاز بی اثر ، یک جفت الکترون غیر پیوندی دارند و می‌توانند آن را به عنوان دهنده الکتون در یک پیوند داتیو شرکت دهند. مثل نیتروژن در آمونیاک.
• عناصر گروه اصلی ششم بعد از تشکیل مولکول و رسیدن به آرایش الکترونی گاز بی اثر ، دارای دو جفت الکترون غیر پیوندی هستند و حداکثر دو پیوند داتیو با سایر اتمها برقرار می‌سازند. مثل گوگرد در اسید سولفوریک.
• عناصر گروه اصلی هفتم یا هالوژنها حداکثر 3 پیوند داتیو می‌توانند با سایر اتمها برقرار سازند. مثل کلر در اسید پرکلریک ( ) که فرمول ساختمانی آن به صورت است

پیوند یافتن با مولکول آمونیاک و تشکیل یون آمونیوم
وقتی مولکول آمونیاک در محیطی با یون مجاور شود، آن را به سوی قطب منفی خود که نیتروژن است، جذب می‌نماید و وقتی که اوربیتال 1s آن خالی است، به قدر کافی به نیتروژن نزدیک شد، نیتروژن آمونیاک ، جفت الکترون غیر پیوندی خود را با یون به اشتراک می‌گذارد.

فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد

تعداد صفحات این مقاله    صفحه

پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید

پایانامه جنگ شناسی

اختصاصی از فی ژوو پایانامه جنگ شناسی دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

شلینک پرداخت و دانلود *پایین مطلب*

 

فرمت فایل:Word (قابل ویرایش و آماده پرینت)

 

تعداد صفحه:204

فهرست و توضیحات:
چکیده
مقدمه
فصل اول : کلیات تحقیق
پیشگفتار
بیان مسئله
سوالات تحقیق
اهداف تحقیق
فرضیات
تعریف نظری وعملیاتی
اهمیت وضرورت تحقیق
پیشینه تحقیق
فصل دوم : ادبیات نظری تحقیق
گزارش تحقیق
کلیات و مبانی نظری
اهداف پژوهش
روش کار تحقیق
فصل سوم: روش شناسی پژوهش
روش تحقیق و تحلیل داده ها
فصل چهارم: داده های آماری
داده های آماری
فصل پنجم : نتیجه گیری و پیشنهادات
جمع بندی و نتیجه گیری
پیشنهادات
منابع و ماخذ

فصل اول

مقدمه و کلیات

جنگ شناسی یا پولمولوژی با جامعه شناسی جنگ – یعنی شناخت تأثیر جنگ بر جامعه و متقابلاً تأثیر جامعه بر جنگ – متفاوت است. همچنین باید آن را از علم جنگ به مفهومی که در مراکز نظامی تعلیم می دهند و متخصصان نظامی، فرماندهان و افسران را تربیت می کنند. (ادیبی سده، 1379:8)

پولمولوژی، ترکیبی از واژه های یونانی polemos به معنای «جنگ» و logos به معنای «بررسی و شناسایی» است و در شکل کلی می توان ان را «علم جنگ» نامید. پولمولوژی به مطالعة شکل ها، علت ها، نتیجه ها و عملکردهای جنگ به عنوان یک پدیدة اجتماعی می پردازد. (بوتول، 1:1368)

جنگ، بی تردید، شگفت انگیزترین پدیدة اجتماعی است. اگر بنا به گفتة دورکیم جامعه شناسی بیان تاریخ به صورتی دیگر باشد، می توان گفت که جنگ آفرینندة تاریخ است. در واقع، تاریخ صرفاً با توصیف کردن کشمکش های مسلحانه آغاز شده است و بعید می نماید زمانی برسد که این پدیده کاملاً از بین برود، زیرا جنگ ها مشخص ترین مبادی تاریخ، و در عین حال، مرزهایی هستند که مراحل مهم حوادث را از یکدیگر متمایز می کنند. تقریباً نمامی تمدن های معروف بر اثر جنگ از بین رفته اند. همة تمدن های جدید نیز با رخ دادن جنگ پا به عرصة وجود نهاده اند. سیادت هایی که هر از چندگاه، نوعی جامعة خاص را در صدر جوامع بشری می نشانند، زادة جنگ هستند و مشروعیت خ

دانلود مقاله اثر پرداخت یارانه به کود شیمیایی

اختصاصی از فی ژوو دانلود مقاله اثر پرداخت یارانه به کود شیمیایی دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

مقدمه
یکی از مهمترین رسالتهای بشر در هزاره جدید بسیج اندیشه ها و توانمندیهای اجرایی برای حفاظت از محیط زیست است.در گوشه و کنار جهان هزاران کارشناس و محقق دست به کار شده اند تا ضمن مطلع کردن جوامع بشری و دولتمردان و سیاستگذاران اقتصادی و اجتماعی از مخاطرات بیش روی محیط زیست به راهکارهایی برای صیانت از این میراث مشترک دست یابند.
از میان بخش های مختلف تولیدی بخش کشاورزی بیشترین و نزدیکترین ارتباط را با محیط زیست دارد.این ارتباط یک رابطه متقابل و دو سویه است.از یک طرف فرسایش و تخریب محیط زیست تولید و عملکرد محصولات کشاورزی را تحت تاثیر منفی قرار میدهد و از جانب دیگر مواد آلاینده بخش کشاورزی و مصرف بی رویه کودها و سایر موارد شیمیایی در این بخش صدمات جبران نابذیری به محیط زیست وارد می کند.خطرناکترین موقعیت زمانی است که این ارتباط به شکل یک دور باطل در می آید به این صورت که با تخریب محیط زیست و فرسایش خاک کشاورزان مجبورند جنگلها و منابع طبیعی بیشتری را به کشتزار تبدیل نمایندو سطح مصرف کودهای شیمیایی را افزایش دهند.در واقع این فعالیتهای جدید موجب تخریب بیشتر محیط زیست میگردد و به همین ترتیب دوری باطل ایجاد می شود که نتیجه آن چیزی جز نابودی محیط زیست و فقیرتر شدن کشاورزان نیست.(بای بوردی و ملکوتی 1379)

مقاله حاضر با درک این خطر می کوشد اثر برداخت یارانه به کود شیمیایی را در مصرف غیر بهینه این نهاده و تخریب محیط زیست بررسی کند.برداخت یارانه به نهاده های کشاورزی یک سیاست مرسوم در اکثر کشورهای جهان و بخصوص در کشورهای در حال توسعه است.در واقع هدف اصلی از این کار ترویج و ارتقاع نقش نهاده هایی مانند کودهای شیمیایی است که می تواند عملکرد محصولات زراعی را افزایش قابل توجهی دهد.کشورهای در حال توسعه می کوشند تا از این طریق غذای مورد نیاز جمعیت در حال رشد خود را تامین کنند و در عین حال سطح درآمد و معیشت کشاورزان را نیز بهبود بخشند و حتی از طریق ایجاد مازاد تولید محصولات کشاورزی امکان صادرات این محصولات و کسب درآمد ارزی را نیز به وجود آورند.لیکن چسبندگی(1) سیاست های دولت سبب می شود تا حتی بس از فراگیر شدن مصرف این نهاده های نوین برداخت یارانه های مذکور تدوام بیدا کند و موجب تخصیص غیر بهینه ی منابع گردد.
بررسی مشکلات و معضلات کودهای شیمیایی :
- استفاده بی‌رویه از کودهای شیمیایی در کشاورزی منجر به آلوده شدن آب و مواد غذایی مصرفی مردم و در نهایت بروز عوارض خطرناکی در آنها می‌شود. در صورتی که استفاده از کودهای شیمیایی به صورت بی رویه باشد، وارد آبهای زیرزمینی و در نهایت از طریق محصولات کشاورزی وارد غذای انسانها می شود
- میزان مصرف و نوع کودهای شیمیایی در کشاورزی در صورتی که بیش از حد لازم باشد علاوه بر ضرر اقتصادی که به جامعه وارد می‌کند مواد غذایی مصرفی مصرف‌کنندگان را هم تحت تاثیر قرار می‌دهد.
در صورت استفاده بیش از حد کودهای شیمیایی در کشاورزی نیترات‌های اضافه آن وارد آب می‌شود، آب توسط مردم مورد مصرف قرار می‌گیرد و در نهایت در بدن به ترکیبات سرطان‌زا تبدیل خواهد شد.
اما در صورت استفاده از کو دهای حیوانی و طبیعی و همچنین با یک برنامه ریزی مناسب با جمع آوری مواد قابل بازگشت به محیط (از قبیل برگ درختان و ... ) می توان هم فضولات را با برگنداندن به چرخه گردش و بازگرداندن به اکو سیستم از آلودگی ها وبیماری قابل شیوع توسط این (فضولات ) جلوگیری کرد و هم به دلیل اینکه چون این کودها عموما از جنس محیط هستند به لحاظ کیفیت و تاثیر گذاری در محیط ، بازدهی و کیفیت خوبی را از خود بجا خواهند گذاشت و راحت تر به چرخه باز میگردند.
متاسفانه با توجه به اینکه هم نوع سموم شیمیایی و هم میزان آن در کشاورزی، آزمایشگاه‌ها و ... نیاز به نظارت بیشتری دارد در کشور شاهد کنترل ضعیف بر این مساله هستیم به طوریکه برای مثال در برخی از آزمایشگاه‌ها با توجه به منبع مصرف برخی از انواع سموم هنوز مورد استفاده قرار می‌گیرد.
مصرف بی‌رویه کودهای شیمیایی در بخش کشاوری موجب شیوع سرطان معده می‌شود. مصرف غیر منطقی و بی‌رویه کودهای شیمیایی در مزرعه‌ها و باغ‌ها مهمترین عامل شیوع سرطان معده در کشور محسوب می‌شود.

استفاده بی رویه از کودهای شیمیایی خاک را آلوده می کند در زمینه استفاده از کودهای شیمیایی در مزارع کنترلی نمی‌شود.
وجود بالای نیترات در موادغذایی و آب آشامیدنی توسط باکتریها در معده به ماده سرطان‌زای نیتریت تبدیل می‌شود.
سرطان معده شایع‌ترین سرطان در ایران است کشاورزان بااین باور غلط که کودهای شیمیایی موجب بازدهی بهترمحصولات آنها می‌شود، کودهای شیمیایی را باقیمت‌های بالا از بازار سیاه تهیه می‌کنند. استفاده بی‌رویه کودهای شیمیایی درمزارع سبزیکاری رواج بیشتری دارد. در صورت ساماندهی نکردن آن علاوه بر محصولات، سفره‌های‌آب زیرزمینی نیز در معرض آلودگی قرار می‌گیرند.
چنانچه کشاورزان بر اساس نتایج آزمون‌های آب و خاک و توصیه‌های کارشناسان مبادرت به مصرف منطقی کودهای شیمیایی کنند هیچ مشکلی بوجود نخواهد آمدکشاورزی‌ پایدار با تاکید بر استفاده‌ بهینه‌ از سموم‌ و کودهای‌ شیمیایی‌« با تاکید بر اینکه‌ کودهای‌ شیمیایی‌ سبب‌ تخریب‌ حیاتی‌ خاک‌ و تعادل‌ موجود در آن‌ می‌شوند.
کاربرد نامتعادل‌ کودهای‌ ازته‌ ممکن‌ است‌ سبب‌ کاهش‌پ‌ک‌ و کم‌ شدن‌ قابلیت‌ دسترسی‌ گیاهان‌ به‌ فسفر شود.
همچنین‌ استفاده‌ مداوم‌ از کودهای‌ مصنوعی‌ سبب‌ کاهش‌ عناصر کمیاب‌ مانند روی‌، آهن‌، مس‌ و منگنز خواهد شد که‌ بر روی‌ سلامت‌ گیاهان‌، جانوران‌ و انسان‌ تاثیر خواهند گذاشت‌.
مصرف‌ کودهای‌ ازته‌ در شالیزارهای‌ شمال‌ ایران‌ زیاد بوده‌ و از طرفی‌ سطح‌ آب‌ زیرزمینی‌ بالاست‌، بنابراین‌ امکان‌ آلوده‌ شدن‌ آبهای‌ زیرزمینی‌ به‌ نیترات‌ در این‌ منطقه‌ زیاد است‌.
بنابر نتایج‌ یک‌ تحقیق‌، غلظت‌ نیترات‌ درچاههای‌ آب‌ اطراف‌ شالیزارهای‌ بابل‌ تعیین‌ و مشخص شد که‌ بین‌ مصرف‌ کودهای‌ ازته‌ و آلودگی‌ آبهای‌ زیرزمینی‌ به‌ نیترات‌ همبستگی‌ مثبت‌ وجود دارد
- با توجه‌ به‌ حد مجاز ازت‌ نیتراتی‌ که‌ به‌ وسیله‌ سازمان‌ جهانی‌ بهداشت‌ 45 میلی‌گرم‌ در لیتر می‌باشد، 25 درصد از چاه‌های‌ نمونه‌برداری‌ شده‌ آب‌ مشروب‌ شهر بابل‌ دارای‌ غلظتی‌ بیش‌ از حد مجاز بود.
به‌ دلیل‌ مصرف‌ زیاد سموم‌ و کودها در استان‌ مازندران‌، آمار سرطان‌های‌ گوارشی‌ و تنفسی‌ چندین‌ برابر میانگین‌ متوسط‌ کشور است‌.
کودهای‌ شیمیایی‌ مصرفی‌ درکشورهای‌ توسعه‌ یافته‌ و درحال‌ توسعه‌ سبب‌ تشدیدخطرات‌ جانی‌ ناشی‌ از افزایش‌ اکسید ازت‌ در اتمسفر و استراتوسفر می‌شود.
در استراتوسفر جو فوقانی‌ اتمسفر2ج سبب‌ کاهش‌ ازن‌ و در نهایت‌ افزایش‌ درجه‌ گرمای‌ جهانی‌ می‌شود که‌ این‌ پدیده‌ به‌ اثر گلخانه‌یی‌ موسوم‌ است‌ که‌ نتیجه‌ آن‌ عدم‌ ثبات‌ آب‌ و هوا خواهد شد.
نظارت ارگان‌های دارو و غذا، کشاورزی و محیط زیست بر این مساله باید با جدیت بیشتری پیگیری شود
مزایا و معایب مصرف کودهای شیمیایی در کشاورزی
از مزایای کودهای شیمیایی، بهای ارزان، کاربرد سهل و آسان، درآمد کاذب کوتاه مدت (بدون توجه به استهلاک سرمایه اصلی یعنی خاک و مواد آلی آن) است.
شیوع بیماری ها و آفات متعدد مثلا شیوع آتشک گلابی در باغ های گلابی کرج و قزوین، نماتد در مزارع چای و حتی شانکر مرکبات در جنوب کشور عمدتا زاییده مصرف نامتعادل کودها می باشد.
نظرات بانک جهانی درباره مصرف کودهای شیمیایی در ایران می تواند مؤید مصرف نامتعادل کود در کشور باشد که به شرح زیر می باشد:
توزیع نابرابر کودهای شیمیایی، بخش خصوصی جایگاهی ندارد (تقویت بخش خصوصی و فراهم آوردن امکان رقابت فعالانه، ایجاد یک محیط تجاری و حقوقی صحیح و اتخاذ یک خط مشی پایدار و فعال از جانب دولت برای تقویت مشارکت بخش خصوصی)، نظام قیمت گذاری سبب اسراف در مصرف کود شیمیایی می شود، عدم توازن بین کود شیمیایی در دسترس و کودشیمیایی مورد نیاز، ضعف تحقیق در کاربرد کود.
تجارب سایر کشورها در کنترل مصرف کود شیمیایی می تواند به مصرف متعادل کود در کشور کمک کند که در زیر به دو مورد اشاره می شود: در انگلستان تولید گندم در هر هکتار در حدود ۷.۵تن تثبیت شده و تولید بیشتر از آن را وزارت کشاورزی صرفا به خاطر مسایل زیست محیطی ممنوع شده است.
در این مطالعه محصول گندم به عنوان شاخصی از کل محصولات زراعی کشور انتخاب و سطح بهینه مصرف کود شیمیایی برای این محصول برآورد شده است.با توجه به اینکه گندم بیشترین سطح زیر کشت را نسبت به محصولات دیگر به خود اختصاص داده و محصولی است که جایگاه راهبردی در بحث امنیت غذایی کشور دارد بنابراین می تواند شاخص بسیار مناسبی برای تعیین وضعیت کلی مصرف کودهای شیمیایی در بخش کشاورزی ایران باشد.(اخطاری 1381)

مواد و روشها
سطح بهینه مصرف نهاده ها موضوعی است کاملا مرتبط با هدف کشاورز.بر اساس اصول اقتصادی هدف اصلی هر تولید کننده و از جمله کشاورزان حداکثر کردن سود است.لذا سطح بهینه مصرف نهاده نیز سطحی است که حداکثر سود را برای کشاورز ایجاد می کند.
به لحاظ نظری سطح بهینه مصرف یک نهاده را می توان از طریق تابع تولید و سود آن محصول بدست آورد.تابع تولید رابطه فنی بین نهاده های تولید و مقدار تولید را نشان می دهد و تابع سود با وارد کردن قیمت نهاده ها و محصول در تابع مذکور بدست می آید که با این رابطه امکان برآورد سطح بهینه فیزیکی و اقتصادی یک نهاده فراهم می گردد.
در این مطالعه تابع تولید گندم به صورت مستقل برآورد نشده بلکه از نتایج مطالعه هزیر کیانی (1376) استفاده شده است.هزیر کیانی در مطالعه خود تابع تولید گندم در استانهای مختلف بر اساس شش نهاده کود شیمیایی بذر سم آب نیروی کار ماشینی و غیر ماشینی به صورت تابع تولید چند جمله ای با ریشه دوم برآورد کرده است.ضریب متغیر کود شیمیایی در این توابع در جدول 1 ارائه شده است.

جدول 1.ضریب متغیر کود شیمیایی در توابع تولید برآورد شدهء هزیر کیانی

نام استان ضریب متغیر کود شیمیایی نام استان ضریب متغیر کود شیمیایی
سمنان 567.6 یزد 848.4
چهار محال و بختیاری 678.7 تهران 533.7
زنجان 732.1 قزوین 1238.5
آذربایجان غربی 412.6 هرمزگان 612.6
خراسان 422.5 جیرفت 463.9
کهگیلویه و بویر احمد 340.3 مرکزی 617.7

شرایط عمومی مرحله اول برای حداکثر سازی سود به صورت زیر است: Py.MPxn=Pn

که در این رابطه Xn نهاده nام Pn قیمت این نهاده و Pyقیمت محصول است.برای تابع تولید با چند جمله ای دوم رابطه مذکور برای هریک از نهاده ها به صورت زیر خواهد بود:

Py.(an + 0.5nn Xn-0.5)=Pn
0.5ann Xn-0.5=(Pn/Py) – an

Xn=0.25 a2nn/{(Pn/Py) – an}2

داده ها
داده های مورد استفاده در این تحقیق شامل مقادیر مصرفی انواع کود شیمیایی در هر هر هکتار گندم آبی و قیمت آن در استانهای مختلف کشور می باشد که از گزارشهای هزینه تولید وزارت جهاد کشاورزی طی سالهای زراعی 1387_89 .1379_80 و 1380_81 استخراج گردیده است.قیمت محصول گندم نیز قیمت خرید تضمینی تعیین شدهء دولت در نظر گرفته شده است.

نتایج
مقایسه میزان مصرف کود شیمیایی با مقدار بهینه اقتصادی آن در شرایط حفظ یارانه کود در سال زراعی 78_79 نشان می دهد که از 12 استان مورد بررسی در 6 استان سمنان زنجان آذربایجان غربی خراسان کهگیلویه و بویر احمد و قزوین مصرف واقعی کود شیمیایی کمتر و یا نزدیک به بهینه اقتصادی آن ولی در 6 استان دیگر یعنی استانهای چهار محال و بختیاری مرکزی یزد تهران هرمزگان و منطقه جیرفت میزان مصرف کود 1.3 تا 53% بیشتر از حد بهینه بوده است.در شرایط حذف یارانه کود شیمیایی تنها در سه استان زنجان و آذربایجان غربی و کهگیلویه و بویر احمد مصرف واقعی کود شیمیایی کمتر از سطح بهینه اقتصادی آن و در 8 استان دیگر و منطقه جیرفت بیشتر از این حد بوده است.در این بین استان های خراسان سمنان و قزوین فاصله کمتری تا حد بهینه دارند ولی در 5 استان یزد چهار محال و بختیاری و هرمزگان مرکزی و تهران و منطقه جیرفت مصرف بیش از حد کود شیمیایی کاملا مشهود است(جدول 2).

جدول 2.مقادیر مصرف واقعی و بهینه کود شیمیایی در سال زراعی 1378_79

نام استان مصرف واقعی(کیلوگرم در هکتار) مصرف بهینه(کیلوگرم در هکتار)در صورت وجود یارانه کود مصرف بهینه(کیلوگرم در هکتار)در صورت حذف یارانه کود مصرف بیش از حد بهینه(درصد) در صورت وجود یارانه کود مصرف بیش از حد بهینه(درصد) در صورت حذف یارانه کود
سمنان 328.7 346 325.9 _____ 0.9
چهار محال و بختیاری 385.6 296.4 287.2 30 34.2
زنجان 144.5 245.5 236.1 _____ ____
آذربایجان غربی 161.7 280.1 258.8 _____ ____
خراسان 320.6 320.8 298.7 _____ 7.3
کهگیلویه و بویر احمد 158.3 263.4 242.6 _____ _____
مرکزی 253.1 239.9 228.7 5.4 10.7
یزد 506.5 331 317.1 52.9 59.7
تهران 300.3 273 257.7 9.9 16.5
قزوین 297.1 297.3 289 _____ 2.8
هرمزگان 377.4 321.6 302.1 17.3 24.9
منطقه جیرفت 293.4 289.4 265.9 1.3 10.3
متوسط 293.9 292 275.8 0.65 6.6

در سال زراعی 79_80 ضمن افزایش سطح کلی مصرف کود و گسترش بیشتر شکاف بین میزان مصرف واقعی و بهینه تعداد استانهایی که در شرایط حفظ یارانه کود شیمیایی با اضافه مصرف این کود در تولید گندم مواجه بوده اند به 8 استان افزایش پیدا کرد.حذف یارانه کود شیمیایی در این سال می توانست موجب کاهش هشت درصدی مصرف کود در تولید گندم شود(جدول 3).

مقادیر مصرف واقعی و بهینه کود شیمیایی در سال زراعی 1379_80

نام استان مصرف واقعی (کیلوگرم در هکتار) مصرف بهینه(کیلوگرم در هکتار)در صورت وجود یارانه کود مصرف بهینه(کیلوگرم در هکتار)در صورت حذف یارانه کود مصرف بیش از حد بهینه(درصد)در صورت وجود یارانه کود مصرف بیش از حد بهینه(در صد)در صورت حذف یارانه کود
سمنان 481.5 346.6 324.3 38.9 48.5
چهار محال و بختیاری 298.5 301.7 286.1 ____ 4.3
زنجان 206.3 245.2 235.3 ____ ____
آذربایجان غربی 193.2 282.3 257.3 ____ ____
خراسان 334.1 323.9 296.7 3.1 12.6
کهگیلویه و بویر احمد 206.7 263.8 240.9 ____ ____
مرکزی 259 240.4 227.8 7.7 13.7
یزد 622.6 331.5 316 87.8 97
تهران 367.4 274.8 256.5 33.7 43.2
قزوین 346.5 297.4 288.4 16.5 20.1
هرمزگان 454.7 323.1 300.7 40.7 51.2
منطقه جیرفت 298.6 289.2 264.5 3.2 12.9
متوسط 339 293.3 274.5 15.6 23.5

همانگونه که در جدول 4 مشاهده می شود در سال 1380_81 نیز باز 3 استان زنجان چهار محال و بختیاری و آذربایجان غربی مصرفی کمتر و نزدیک به سطح بهینه داشته اند و در 9 استان دیگر روند مصرف بیش از حد بهینه ادامه پیدا کرده است.علاوه بر این به جز استان های یزد و سمنان در 7 استان دیگر وضعیت مصرف بی رویه وخیمتر شده است.مقادیر متوسط جدول 4 نشان می دهد که وضعیت کلی در این سال باز نسبت به سال قبل از آن بدتر گردیده است.

جدول 4.مقادیر مصرف واقعی و بهینه کود شیمیایی در سال زراعی 1380_81
نام استان مصرف واقعی(کیلوگرم در هکتار) مصرف بهینه(کیلوگرم در هکتار)در صورت وجود یارانه کود مصرف بهینه(کیلوگرم در هکتار)در صورت حذف یارانه کود مصرف بیش از حد بهینه(درصد) در صورت وجود یارانه کود مصرف بیش از حد بهینه(درصد) در صورت حذف یارانه کود
سمنان 419.4 315.2 331.9 33 26.4
چهار محال و بختیاری 290.7 304.7 291.3 _____ _____
زنجان 249.8 248.9 238.9 _____ 4.6
آذربایجان غربی 241.5 286.5 264.7 _____ _____
خراسان 359.9 328.1 305.7 9.6 17.7
کهگیلویه و بویر احمد 222.1 271.2 249.1 _____ _____
مرکزی 269.6 242.7 231.9 11 16.2
یزد 512.1 333.6 320.9 53.5 97
تهران 398 277.6 262.2 43.3 43.2
قزوین 380.7 298.5 291.3 27.5 20.1
هرمزگان 489 324.3 307 50.7 51.2
منطقه جیرفت 392.6 292.1 271.3 34.4 12.9
متوسط 352.1 293.6 280.5 19.9 25.5

بحث و نتیجه گیری
در مجموع نتایج حاکی از آن است که در بسیاری از موارد از کود شیمیایی بیش از حد بهینه استفاده می شود.بالاتر بودن سطح مصرف کود شیمیایی در تولید گندم آبی خود مبین وجود آثار زیانبار زیست محیطی در این بخش است.مقایسه تولید و سود در حالت فعلی با بهینه نشان می دهد که در صورت بازگشت به سطح بهینه مصرف کود کشاورزان سود بیشتری کسب خواهند کرد و بطور متوسط تولید نیز افزایش می یابد.
در واقع طی سالهای مورد بررسی قیمت کود شیمیایی تغییر چندانی نداشته و در عوض قیمت خرید تضمینی گندم به شدت افزایش پیدا کرده به نحوی که طی سه سال مورد مطالعه از 870 ریال برای هر کیلوگرم به 1300 ریال رسیده و یا به عبارت دیگر رشدی معادل 49 درصد داشته است.این در حالی می باشد که قیمت متوسط کود شیمیایی تقریبا ثابت مانده است.این موضوع دو اثر افزایشی بر مصرف کود شیمیایی داشته است:اول اینکه به دلیل افزایش قیمت محصول استفاده بیشتر از کود شیمیایی برای بدست آوردن محصول بیشتر موجه می نمود و دیگر اینکه به دلیل افزایش قیمت سایر نهاده های کشاورزی غیر مشمول یارانه مانند ماشین آلات بذر و نیروی کار کشاورزان نهاده ارزانتر یعنی کود شیمیایی را تا حد امکان جایگزین قسمتی از این نهاده ها می کردند.هردوی این عوامل سبب شده است مصرف کود شیمیایی تا حد بی رویه ای افزایش یابد و در پی آن آثار مخرب زیست محیطی پدید آید.

نتایج همچنین نشان می دهد بیشترین مصرف بی رویه در استان های گرم و خشک رخ می دهد به نحوی که مثلا استان یزد با کمترین متوسط بارندگی بدترین وضعیت را از این نظر دارد.در مناطق گرم و خشک که کشاورزان با محدودیت آبی بیشتری مواجه اند و امکان استفاده کافی از آب برایشان فراهم نیست با جایگزین کردن کود شیمیایی بجای آبیاری جهت جبران عملکرد محصول و کاهش ریسک اقدام کرده اند.ارتباط این موضوع با نتایج تحقیق ایستیک و خانا
(Isik & Khanna,2003) قابل اجرا می باشد.در این تحقیق مسئله ریسک گریزی کشاورزان مورد بررسی قرار گرفته است.از نظر آنها کشاورزان در فرآیند تولید محصولات خود با دو نااطمینانی ویزه روبرو هستند:از یک سو آنان شناختی از وضعیت آب و هوا و میزان بارندگی در سال زراعی پیش رو ندارند و از سوی دیگر اطلاعات کاملی نیز از نیاز واقعی خاک مزرعه شان به کودهای شیمیایی ندارند.
عمدتا کشاورزان رفتارهای ریسک گریزانه دارند و به خصوص کشاورزان خرده پا که زندگیشان وابستگی زیادی به حداقل درآمد مزرعه شان دارد نمی توانند ریسک کنند و لذا در پیش بینی خود بد بینانه ترین حالات را در نظر می گیرند.این موضوع باعث می شود که آنها نیاز عناصر خاک مزرعه را بیش از حد برآورد کنند و از این رو بیش از مقدار لازم از کودهای شیمیایی استفاده نمایند.ایسیک و خانا معتقدند با توجه به اینکه یکی از دلایل عمده مصرف کود شیمیایی همین موضوع است و نظر به صدمات زیاد این امر به محیط زیست شایسته است که سیاستگذاران بخش کشاورزی توجه بیشتری به این موضوع نمایند و با پوشش ریسک کشاورزان از طریق سیاست های بیمه محصولات کشاورزی جلوی مصرف بی رویه کودهای شیمیایی را بگیرند.
به نظر می رسد که در کشاورزی ایران نیز این موضوع تا حد زیادی صدق می کند به این صورت که در استان هایی که بارندگی کمتر است کشاورزان با ریسک کمبود بارندگی خشکسالی و در پی آن کاهش شدید محصول مواجهند و از سوی دیگر چون وجود یک حداقل درآمد برای امرار معاش کشاورزان خرده پا ضروری می باشد آنها نااطمینانی ناشی از اوضاع آب و هوا را با مصرف بی رویه کود شیمیایی پوشش میدهند.

فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد

تعداد صفحات این مقاله   27 صفحه

پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید

تولید کود شیمیایی

اختصاصی از فی ژوو تولید کود شیمیایی دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

طرح توجیهی تولید کود شیمیایی..//

دانلود پاورپوینت جالب در مورد آفت کش ها و کنترل شیمیایی آفات

اختصاصی از فی ژوو دانلود پاورپوینت جالب در مورد آفت کش ها و کنترل شیمیایی آفات دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

آفت کش ها

و کنترل شیمیایی آفات

مطالب موجود در این پاورپوینت:

• بروز آفات و الزام مبارزه شیمیایی
• تاریخچه آفت کش ها
• خصوصیات یک آفت کش شیمیایی   ایده آل
• نامهای مختلف آفت کش ها
• نام عمومی (Entry name)
• نام تجارتی یا نام فرمولاسیون ( Trade name )
• نام شیمیایی
• فرمولاسیون آفت کشها
• ترکیبات مورد استفاده در فرمولاسیون سموم
• جایگاه مبارزه شیمیایی در مدیریت تلفیقی آفات
• استفاده از آفت کش های انتخابی یا کاربرد انتخابی آفت کشها
• عوامل موثر در بازدهی شیمیایی
• طبقه بندی سموم
• شاخص های زیان بخشی آفت کش ها
• حداکثر باقیمانده مجاز آفت کش ها (MRL)
• اثرات آفت کش ها روی دشمنان طبیعی آفات
• اثرات متقابل ویژگی های ذاتی دشمنان طبیعی و آفت کش ها
• برخی روشهای دستیابی بر اثر انتخابی حشره کشها بر دشمنان طبیعی
• مقاومت آفات به آفت کش ها
• عوامل موثر در ایجاد مقاومت
• مدیریت مقاومت به آفت کش ها
• برخی سموم جدید و متفاوت
• برخی آفت کشهای بیولوژیک ، جدید و ...
• وضعیت سموم ثبت شده در کشور
• حذف سموم پرخطر وجهت گیری در راستای ثبت سموم کم خطر

تعداد اسلایدهای موجود در این پاورپوینت: 64