فهرست مطالب
عنوان صفحه
مقدمه...................................................................................................................... 1
تاریخچه.................................................................................................................. 2
فصل اول: خواص فلزات
خواص و ویژگیهای عمومی فلزات.......................................................................... 15
خواص و ویژگیهای مس......................................................................................... 17
فصل دوم: قلمزنی و شیوههای مختلف آن
قلمزنی.................................................................................................................... 23
قلمزنی برجسته........................................................................................................ 26
مشبککاری.............................................................................................................. 27
ترصیعکاری............................................................................................................. 27
میناکاری.................................................................................................................. 28
ملیلهکاری................................................................................................................ 31
طلاکوبی روی فولاد.................................................................................................. 37
فصل سوم: مراحل قلمزنی
مراحل قلمزنی.......................................................................................................... 39
فصل چهارم: مراحل انجام کارهای عملی پروژه
عنوان صفحه
مراحل انجام کارهای عملی پروژه.............................................................................. 46
فصل پنجم: خواص برخی اسیدها و پاتینه کردن مس
استات مس.............................................................................................................. 51
اکسید مس............................................................................................................... 52
اسید نیتریک............................................................................................................. 53
روش پاتینه کردن مس.............................................................................................. 54
مقدمه:
صنایع دستی ایران بخصوص هنر فلزکاری که مورد گفتگوی ماست، تجلیگاه سنن، آداب و رسوم قوم ایرانی است. گرچه در متن تاریخ ایران به هنر، بویژه هنر فلزکاری، توجه زیادی نشده است و بدین لحاظ چهرههای بسیاری از هنرمندان بخصوص فلزکاران را غبار فراموشی فراگرفته است، اما شاهکارهای بجا مانده گواهی پرمعنی از اندیشمندی و سختکوشی آنان در آفرینش هنرهای ارزنده ایرانی است.
هدف تاریخ هنر عبارت است از شناخت و ارزیابی هنر، از هر زمان و مکانی که آمده باشد و با هر دستی که ساخته شده باشد در خارج از عرصه فرهنگ، دو اصطلاح هنر و تاریخ این چنین تنگاتنگ درکنار یکدیگر قرار نمیگیرند. مردم غالباً تاریخ را سند و تفسیر کارهای گذشته انسان و هنر را- بدرستی- چیزی موجود در برابر قوای بینایی و لامسه میپندارند، که البته رویدادهای از یاد رفته و محو شدهای که اجزای تشکیل دهنده تاریخ به شمار میروند چنین نیستند. واقعیت این است که اثر هنری، بدلیل مرئی و ملموس بودنش، گونهای رویداد پایداری کننده است. این اثر در زمان و مکانی خاص و به دست اشخاصی خاص آفریده شده است، حتی اگر ما همیشه آگاهی درستی درباره زمان و مکان و آفریینده آن نداشته باشیم. این اثر با آنکه آفریدهای متعلق به روزگاران سپری شده است، در زمان حال به حیاتش ادامه میدهد و تا مدتهای طولانی از روزگار خوش باقی میماند[1].
تاریخچه:
اشیاء و آثار زیادی که بوسیله اجتماعات باستانی چه در طول دورانهای پیش از تاریخ و چه در دورانهای تاریخی در محل استقرار آنها چه در غارها، تپههای باستانی، یا ابنیه تاریخی بر جای و به یادگار باقی مانده است بخوبی ثابت مینماید که بشر علاقه، شوق و استعداد خاصی برای تولید نمودن اشیاء ظریف و زیبا داشته و رهگذر بنا به اقتضاء و امکان و تسهیلات موجود در هر زمان اثر و نمونهای برجای گذارده است. نقاشیهای جالب و زیبای غارهای باستانی در نقاط مختلف جهان، تزئینات ظریف و قابل توجهی که بر روی ادوات و ابزارهای استخوانی دوران پیش از تاریخ به کار گرفته شده است، ادوات ظریف و زیبای ساخته شده از سنگهای مختلف که همگی باقیمانده از دورانهای اولیهایست که بشر به صورت غارنشینی به زندگانی خود ادامه میداده صحبت این فرضیه را ثابت نموده و نمایشگر این طبیعت عمومی افراد انسانی از نظر گرایش به زیبایی و زیباپسندی و توجه بدین نکته میباشد.
در دورانهای گذشته در طول سیر تکامل تمدن و فرهنگ و هنر بنابر امکانات موجود و قدرت و امکان دستیابی به منابع اولیه و خام در طبیعت و طرز استفاده از آن، مواد مختلفی چه بصورت اصلی در طبیعت و چه بصورت تولیدی و مصنوعی برای ساختن زیورآلات و ابزار و ادوات و اشیاء نفیس و تزئینی بکار گرفته شده است. این مواد طبیعی یا صنعتی جلب توجه هنرمندان و صنعتگران با استعداد را نموده و از آنها اشیاء مختلفی را بوجود آوردهاند. اگر چه کشف این گونه ساختههای دست بشر متعلق به آن دورانها، با توجه به پیشرفت صنعت و تکنیک عصر حاضر شاید خاصی نداشته باشد، ولی با در نظر گرفتن زمان و هنگام تولید و تکنیکهای اولیه موجود در آن زمان بیانگر پیشرفت خاص و استعداد قابل توجه سازندگان آنها بوده و مراحل اولیه پیشرفت هنر و صنایع را معرفی مینمایند. همچنین از طرف دیگر با توجه به امکانات زمان، انتخاب و اهمیت هر ماده خاص، برای ساختن این گونه آثار در دورانهای مختلف متفاوت بوده است.
در آن هنگام که بشر زندگانی دوران جمعآوری غذا را پشت سر گذارده و از زندگانی غارنشینی به تدریج به مرحله زندگانی استقرار در دهکدهها رسید، از نظر امرار معاش و تهیه مایحتاج روزانه زندگی آرامش و تأمین بیشتری بدست آورد. تکثیر وتولید مواد غذایی از طریق کشاورزی فرصت و فراغت بیشتری در شبانهروز برای بشر بوجود آورد. این فرصت اضافی در راههای دیگری منجمله ساختن ادوات تزئینی و یا تزئینی نمودن ادوات و ابزارهای عادی احتیاجات زندگی روزمره بکار گرفته شد. نمونه این نحوه فعالیتهای تزئینی در اشیائی مانند کاسههای سنگی تزئین شده با نقوش کنده و یا برجسته که از این دورانها باقیمانده است مشاهده میگردد. علاوه بر مواد طبیعی مانند سنگ و چوب و استخوان که برای ساختن اشیاء، ابزار و ادوات ساده در اختیار جوامع اولیه بشری وجود داشت،انسان در همان مراحل اولیه استقرارهای کشاورزی و دهکدهای به رفر ساختن ظروف سفالی برای نگاهداری مایعات و سایر مواد پی برد. با وجودیکه ظروف و اشیاء سفالی در ابتدا بسیار ساده و برای استفاده زندگانی عادی و روزمره بکار میرفت به زودی در ساختن این ظروف تزئینات خاص چه از نظر شکل و چه از نظر نقش بخصوص با پیشرفت تکنیک سفالگری بوجود آمد و سفالگران به ساختن ظروف سفالین با نقوش تزئینی به رنگهای مختلف و یا با نقوش کنده و یا برجسته شروع نمودند.
[1] - گاردنر، هلن، فرامرزی، محمدتقی- هنر در گذر زمان.
قلمزنی و شیوه ها و مراحل مختلف آن