درس اول : ولایت و حکومت الهی.
1- انواع مالکیت:
الف) حقیقی: فقط از آن خداست.
ب) قراردادی: مانند مالیکت انسان به اموالش.
ج) مالیکت اصلی از آن خداوند متعال است و از سوی او به افراد بخشیده شده است.
2- آیه: و لله ملک السموات و الارض و الله علی کل شیء قدیر.
* و مالیکت و فرمانروایی آسماء نها و زمین از آن خداست و خدا بر همه چیز توانا می باشد.
نتیجه آیه: این آیه بیانگر مالیکت حقیقی است.
ولایت مطلق الهی:
3- ولی در لغت به معنای سرپرست، اولی به تصرف، دوست و یاور آمده است و در آیات ذیل مقصود همان سرپرست و اولی به تصرف می باشد.
4- ولی مطلق از دیدگاه قرآن فقط خداوند است و ولایت دیگران در صورتی که از سوی او باشد مجاز است.
- آیه: مالهم من دونه ولی و لایشرک فی حکمه احداً.
* برای ایشان غیر از او ولی و سرپرستی نیست و کسی را در حکم خود شریک قرار نمی دهد.
نتیجه آیه: 1) این آیه بیانگر ولایت مطلق الهی است.
2) قرآن طبق این آیه مخصوصاً با تعبیر دون الله، که به معنای غیر خداست ولایت و سرپرستی دیگران را نفی کرده - و آنرا در انحصار خدا قرار می دهد.
3) طبق این آیه قرآن تنها برای افرادی حق ولایت قائل می شود که از طرف خداوند معین شده باشند.
حاکمیت الهی:
6- در قرآن حکم به معنای فرمان، امر و دستور است.
7- قرآن حکم را فقط و فقط از آن خدا می داند.
8- آیه: ان الحکم الا الله امر الا تعبدوا الا ایاه ذلک الدین القیم.
* حکم جز برای خدا نیست فرمان داده که جز او را نپرستید این آئین محکم و استوار است.
نتایج آیه: 1) در این آیه حکم به چه معناست؟ فرمان. ، امر، دستور.
2) حکم از آن چه کسی است؟ فقط خداوند.
3) عبادت همراه حکم آمده است، یعنی پذیرفتن هر حکمی جز حکم خدا بندگی و پرستش غیر خداست و شرک در عبادت محسوب می شود.
4) عبارت امر ًالا تعبدوا الایاه. بیانگر چه توحیدی است: توحید افعالی.
- توجه 1) توحید عملی = توحید عبادی = توحید در پرستش یعنی:
الف) یگانه پرستی. ب) در عمل خود را برای خدا خالص ساختن.
ج) روی گرداندن از هر مقصد غیر خدایی.
10- توجه2) نقطه مقابل توحید عملی، شرک عملی یا همان شرک در عبادت محسوب می گردد.
11- در زمان حضرت رسول (ص) بین یک منافق و یهودی اختلافی رخ داد و یهودی برای رفع اختلاف پیامبر را معرفی کرده. ولی منافق فرد کاهنی ( کعب بن اشرف یهودی) را معرفی کرد تابرای داوری به وی مراجعه کنند که آیه نازل شد:
- آیا نمی بینی کسانی را که بگمان و دعوی خود به قرآن و آنچه پیش از تو نازل شده ایمان آورده اند. نه آنها می خواهند قضاوت و دادخواهی را نزد طاغوت ببرند در حالیکه فرمان داده شده که با طاغوت کافر شوند و شیطان می خواهد آنان را گمراه کند آنهم گمراهی دور.
- آیه: ولقد بعثنا فی کل امه رسولاً ان اعبد و الله و اجتنبوا الطاغوت.
همانا در میان هر قوم پیامبری برانگیختم ( تا مردم را پیام می‌دهد) که فقط خدا را پرستش کنید و از طاغوت دوری گزینند.
نتایج آیه: 1) در قرآن بین ایمان بخدا و پذیرش حاکمیت حق و فرستادگان او از یک طرف و نفی بندگی و نفی اطلاعات از طاغوت از سوی دیگر رابطه ای مستقیم بر قرار شده است.
2) این آیه بیانگر نقش سیاسی - اجتماعی توحید است.
3) مبین/ بیانگر نفی عبودیت غیر خداست.
4) بعثت انبیاء برای دعوت مردم به پرستش خدا حتما همراه نفی طاغوت می باشند.
الف) نظام توحید : براساس ایمان بخدا و حاکمیت خداست، رهبرش امام حق است و پذیرندگان آن عبدالله است.
ب) نظام شرک: بر اساسی حاکمیت طاغوت است و رهبرش امام باطل یا طاغوت و پذیرندگان آن فرمانبرداران آن طاغوت است.
نظام توحید - نظام شرک:
13- انواع نظام
دلایل لزوم تشکیل حکومت اسلامی:
14- دلایل لزوم تشکیل حکومت اسلامی عبارتند از:
1) برقراری توحید و نفی شرک. 2) لزوم اجرای احکام اسلامی. 3) تأمین استقلال جامعه اسلامی.
15- برقراری توحید و نفی شرک: حاکمیت غیر خدا در جامعه چه در مرحله وضع احکام و چه در مرحله اجرای احکام و چه در مرحله داوری و قضا حاکمیت شرک و طاغوت است.
16- بنابر گفتاری از امام خمینی چرا هر نظام سیاسی غیر اسلامی نظامی شرک آمیز است؟ زیرا حاکمش طاغوت است.
لزوم اجرای احکام اسلام:
17-لازمه پیاده شدن اسلام در هر جامعه برقراری حکومت اسلامی است. بعبارت دیگر بدون برقراری حکومت اسلامی احکام اسلام از پشتوانه و ضمانت اجرای لازم برخوردار نخواهد بود.
18- تحقق کامل احکام اجتماعی وابسته به وجود یک حکومت الهی و داشتن امکانات اجرایی است.
چند نمونه از احکام اجتماعی:
19- چند نمونه از احکام اجتماعی که برای اجرای آن نیازمند حکومت هستیم.
الف) احکام جزائی و حقوقی که برای جلوگیری از گناه و اشاعه فحشاء منکرات وضع شده است.
ب) دستور فراهم آمدن نیرو و امکانات نظامی از این جهت که دشمنان حتی از فکر تعدی به اسلام و سرزمینهای اسلامی نیز باز بمانند.
ج) احکام اقتصادی مانند زکات و خمس و … که برای اداره یک جامعه و برآوردن نیازهای آن وضع شده است.
20- توجه: اجرای احکام فوق الذکر نیازمند حکومت است. بعبارت دیگر اسلام با بیان دستور فوق به لوازم آن یعنی تشکیل حکومت اسلامی نیز دستور داده است.
21- تعالیم اسلام محدود به دستورات فردی و عبادی نیست بلکه کلیه نیازهای اجتماعی واقتصادی و حقوقی انسانها را در بر می گیرد.
22- تأمین عدالت اجتماعی از اساسی ترین اهداف اسلام است و از ابزار تحقق این هدف تشکیل حکومت اسلامی است و بدون آن احکام اسلام از پشتوانه و ضمانت اجرای لازم برخوردار نخواهد بود.
3) تأمین استقلال جامعه اسلامی:
23- از مهمترین مقاصد اسلام است؛ ایجاد استقلال در تمامی زمینه ها.
24- آیه: ولن یجعل الله للکافرین علی المومنین سبیلاً.
* خداوند هرگز برای کافران نسبت به اهل ایمان راه تسلط باز نکرده اند.
نتایج آیه: الف) استقلال ب) نفی سبیل.
25- مفهوم قاعده نفی سبیل:
هر معامله و رابطه ای که موجب شود غیر مسلمان بر مسلمان یا مسلمین تسلط پیدا کند باطل و حرام است.
26- امام خمینی در کتاب تحریر الوسیله می فرمایند:
اگر در روابط تجاری و غیر تجاری ترس تسلط سیاسی و غیر سیاسی اجانب بر اسلام وسرزمینهای مسلمین باشد که موجب استعمار آنها و استعمار کشورهایشان شود هر چند این استعمار معنوی باشد برتمامی مسلمانان واجب است از آن دوری کنند و این روابط حرام است.
27- از اساسی ترین و ابتدائی ترین اهداف اسلام است؛ تأسیس حکومت اسلامی.
28- بدون آن کیان اسلام در معرفی خطر نابودی قرار داشته و امکان اجرای کامل احکام اسلام وجود ندارد: تأسیس حکومت اسلامی.
29- زمام دین و نگهدارنده تمام و اجبات و مستحبات است: ولایت.
30- وسیله سلطه دشمنان اسلام بر جوامع اسلامی است. تبلیغ اسلام منهای حکومت که خود بدعتی آشکار است.
- بدعت یعنی: این امر جزء دین نبوده و با تبلیغات بعنوان مطلب دینی وارد حوزه اسلام شده است.
31- کتاب تفسیر تبیان ازشیخ طوسی است.
32- کتاب تحریر الوسیله ولایت فقیه از امام خمینی است.
درس دوم: خصوصیات حاکم اسلامی اعمال ولایت
1- کسی حق حاکمیت دارد که از سوی خدا بعنوان حاکم منصوب شده باشد یا اینکه او از نظر شرع تأثیر شده باشد.
2- شخص حاکم باید دارای حق ولایت بر مردم باشد تا بتواند آنها را به کاری وادارد یا از عملی باز دارد و افراد در صورت تخلف گناهکار محسوب شوند.
3- مشروعیت حکومت اسلامی به ولایت الهی است و شخص حاکم از سوی خدا صاحب این ولایت شده است.
انبیاء حاکمان الهی:
4- اولین حاکمان خدا بر روی زمین هستند: انبیاء الهی
5- رهبری دینی با رهبری سیاسی یکی است. بلکه در زمان حضرت رسول اکرم (ص) رهبری دینی پایه و اساس رهبری سیاسی بشمار می رفت. /
6- بنابر روایات و احادیث از علماء و فقها اینگونه یاد شده است:
حافظان دین - امینان پیامبر . جانشینان رسول، وارثان انبیاء حصون اسلام.
( حصون یعنی حصار محکم و حفاظت کننده )
7- طبق حدیث از حضرت رسول علمای دین تا چه زمانی امین پیامبران و نگهبان رسالت آنها هستند. مادامی که وارد دنیا نشده اند. ( مالم یدخلوا فی الدنیا)
8- بنابر حدیث پیامبر اکرم (ص) مفهوم داخل شدن فقها در دنیا چیست؟
پیروی از فرمانروایان ستمگر ( اتباع السطان).
9- طبق حدیثی از حضرت امام صادق (ع) :
الف) کسی که امر حق یا باطل را برای داوری نزد پادشاهان و قاضیان ستمگر ببرد داوری به نزد طاغوت برده و آنچه آنها برای او حکم کنند و آنرا بگیرد حرام است هر چند حق با او باشد.
10- ب) برای حل مشکل فوق الذکر حضرت امام صادق (ع) می فرمایند:
از بین خود روایان حدیث و آگاهان به حلال و حرام و آشنایان به احکام ما را بعنوان قاضی بپذیرند و پس زمانیکه به حکم ما داوری کنند اگر از اشیان نپذیرند حکم خدا را کوچک شمرد و ما را رد کرده اند و کسیکه مارا رد کند در واقع خدا را ردکرده و این در حد شرک به خداست.
11- بنابر عقیده شیعه حاکمان در اسلام پس از پیامبر (ص) ائمه می باشند و در زمان غیبت امام عصر (عج) این مسئولیت مهم که اجریا احکام الهی و تحقق اسلام است به نیابت از امام عصر (عج) بر عهده فقها می باشد.
12- امام زمان (عج) در پاسخ به اسحاق بن یعقوب می فرمایند:
… و در مورد اجتماعی و رویدادهای زمان ( حوادث واقعه ) به دوات احادث مراجعه کنید.
13- روات حدیث شامل چه گروهی می شود:
کسانی که به احادیث آگاهی داشته و درست و نادرست مجمل و مفصل و … آنرا باز شناسند نه کسی که فقط راوی حدیث باشد و حتی مفهوم آنرا نداند و یا حتی معنی و مفهوم آنرا بداند و ولی از تقوی و ایمان بهره ای نداشته باشد.
15- در زمان غیبت، حجت امام زمان (عج) بر مردم هستند: روات احادیث ( فقها )
- فقها باید حکومت اسلامی تشکیل دهند بنابر مقدمات ذیل:
الف) فقها امانتدار پیامبرانند. ب) آن امانت، احکام الهی است.
ج) امانتداری احکام به اجرای آنهاست. د) اجرای بسیاری از احکام نیازمند حکومت اسلامی اشت.
خصوصیات رهبر اسلامی:
16- خصوصیات اصلی حاکم اسلامی عبارتست از :
علم - عدالت - کفایت و تدبیر - شجاعت.
17- از خصوصیات یاد شده کدامیک اولویت دارند: علم و عدالت.
1) علم:
18- فقیه کسی است که احکام اسلام را از منابع اصلی آن ( قرآن و سنت) استخراج نماید.
19- کسی که در علوم دینی تحصیل و تحقیق کرده باشد فقیه نامیده می شود.
20- کلمه فقیه با کدامیک از خصوصیات حاکم اسلامی در ارتباط است؟ علم.
...
216 ص فایل Word
دانلود نمونه سؤالات کنکور معارف اسلامی
