17 ص
نقش فسفر در متابولیسم گیاه
جذب فسفر به مقدار کافی در اوایل رشد گیاه اهمیتی بسیار دارد این اهمیت در اندامهای زایشی بیشتر مشهود می باشد. این عنصر در تشکیل بذر نقش اساسی داشته و به مقدار زیاد در بذر و میوه یافت می شود. فسفر عامل زودرسی محصولات بویژه غلات می باشد. از جمله نقشهای حیاتی فسفر در گیاه فسفریل شدن می باشد. طی این واکنش عامل فسفات در یک واکنش انتقالی جابه جا می شود و بدین ترتیب قدرت واکنش دهندگی ترکیب دریافت کننده فسفات افزایش می یابد. در واقع فسفریل شدن باعث کاهش موانع انرژی فعال سازی گشته و در درون شبکه گیاهی به شرایطی که از نظر ترمودینامیکی نامساعد است چیره می گردد. در نتیجه شمار واکنشهایی که از در نظامهای زنده امکان پذیر است افزایش می یابد.
در زیر نقش فسفر در گیاهان به صورت خلاصه ذکر می گردد.
- تشکیل و تقسیم سلولی ( تسریع تقسیم سلولی )
- شرکت در ساختمان ترکیباتی مثل ------- و ------- ( عوامل موروثی)
- شرکت در ساختمان فسفولیپیدهای دیواره سلولهای گیاهی
- شرکت در ساختمان فسفاتهای آلی ( ------- و -------) که در فعل و انفعالات انرژی زایی و متابولیسمی دخالت دارند.
- اثر بر روی تکامل یا رشد زایشی گیاهی فسفر برای تشکیل بذر ضروری است. و در اندامهای زایشی مقدار ان از اندامهای رویشی بیشتر است.
- رشد و توسعه ریشه های فرعی را موجب می شود.
- تاثیر در کیفیت محصول خصوصا علوفه سبزیجات و میوه جات
- ازدیاد مقاومت گیاهان در مقابل امراض نباتی
- تولید چربی و آلبومین
- ازدیاد مقاومت ساقه غلات و جلوگیری از خوابیدن یا ورس ( بر عکس ازت)
- تسریع در رسیدن گیاه یا کوتاه کردن دوره رشد خصوصا در غلات
- افزایش جذب مولیبدن ( -----) توسط گیاه
- خنثی کردن اثرات نامطلوب زیادی ازت در گیاه
- بعنوان کلید زندگی گیاه نامیده می شود بخاطر این که در ساختمان ----- و بسیاری از ترکیبات فسفری دیگر شرکت می کند و به همین دلیل کمبود این عنصر باعث اختلالات آنی گیاه می شود.
نقش فسفر در متابلیسم گیاه