مشخصات این فایل
عنوان:تئاتر
فرمت فایل: word(قابل ویرایش)
تعداد صفحات:78
این مقاله در مورد تئاتر می باشد.
بخشی از تیترها به همراه مختصری از توضیحات مقاله تئاتر
آیین ها، نوروز و تئاتر ما
1- آیین، شکلی از معرفت است. اسطوره و آیین، تجسم دریافت یک قوم از جهان است و نیز می کوشد انسان و رابطه او را با جهان تعریف کند. آیین یک روش تعلیم است. اجرای آیین وسیله ای برای انتقال دانش، سنت ها و جهان بینی یک قوم به نسل های بعدی است. آیین برای مهار کردن هر چه بدی و بلاست و از نیروهای فراطبیعی بهره می گیرد. آیین، نیروهای فراطبیعی را تقدیس کرده و سپاس می گوید.
آن گونه که «جوزف کمپل» می گوید، آیین ها به سه دسته تقسیم می شوند: آیین های لذت، قدرت و وظیفه. البته هستند آین هایی که ترکیبی از این سه دسته اند.
2- ایران به عنوان بخشی مهم از تمدن کهن بشری، سرشار از آیین هاست. مشخصاً آیین‌های نوروزی غنای زیادی دارند؛ آن چنان غنی که تأثیرات عمیق آن را در آیین های بسیاری از فرهنگ های دور و نزدیک، حتی امروزه شاهد هستیم....(ادامه دارد)
تعزیه در ایران
تعزیه نمایشی تبلیغی و مذهبی است که طی قرن ها مراحل تکوین را از سر گذرانده و به شکل امروزین خود دست یافته است. سابقه نمایش- آیین های تبلیغی- مذهبی در ایران به دوره پیش از اسلام بر می گردد. معتقدان آیین میترایی، برای پذیرش یک فرد جدید (نو آشنا) به جمع پیروان میترا (مهر) مراسم خاصی را برپا می کردند که برای سایر پیروان جنبه (تذکر) و یادآوری را داشت....(ادامه دارد)
مهرپرستان ایرانی
مهرپرستان ایران، سکویی مرتفع برپا می کردند، صورتک هایی به افراد شرکت کننده می‌دادند که دارای معانی سمبلیک بود: صورتک کلاغ (سمبل پیام آوری) صورتک های سرباز، شیر. یک مرد عامی پارسی، پدر، صورتک نیمفوس (نامزد ورود به آیین) و صورت خورشید. صورتک های هفت گانه توسط افراد خاصی که توانایی برگزاری مراسم را داشتند مورد استفاده قرار می گرفت و از میان آنها، صورتک شیر و کلاغ بود که به تعداد زیاد به کار برده می شدند. کلاغ ها و شیرها با قارقار و غرش خود فضای دلهره آمیزی را به وجود...(ادامه دارد)
سخنوری
درباره چگونگی پدید آمدن آیین سخنوری داستان ها گفته اند، اما نکته مشترک در آنها علت به وجود آمدن این شکل شاعری گفتگوی منظوم است. سخنوران حامیان و مبلغان شیعی بودند که گاه جان خود را بر سر این (تعهد دینی) می نهادند. آنها در قهوه خانه های (پاتوق های) ویژه حرفه های گوناگون گرد می آمدند و بساط پهن می کردند و با شاعران صنفی که به قهوه خانه شان آمده بودند به رزمی شاعرانه (جنگ با شعر) می پرداختند.
هر کدام از دو حریف، هر جا که دچار وقفه و لکنت و (کم آوردن) می شدند، قطعه ای از لباسشان را از تن بیرون می آوردند و هر یک آنها که شکست می خورد لنگی را که بر کمر بسته بود از کم باز می کرد و به اصطلاح لنگ می انداختند. لنگ انداختن به معنای شکست خوردن بود. اصنافی که در دوره صفویه سخنوران ویژه داشتند عبارت بودند از: نانوایان،...(ادامه دارد)
جایگاه اقتصادی و اجتماعی تعزیه خوانان
کنت دوگوبینو یکی از ناظران اروپایی از نزدیک مسائل مربوط به تعزیه را دنبال کرده، در جایی از نوشته ارزشمندش می گوید: شبیه ساز (خواننده- بازیگر) خوش صدا بیش از دیگر اعضای دسته درآمد دارد، زیرا عایدی، به تناسب قریحه و استعداد تقسیم می شود. مثلاً عایدی پسر بچه چهارده یا پانزده ساله ای که مردم صدایش را به ویژه دوست دارند و از اشهار کافی برخوردار است در دهه محرم بالغ بر 250 یا 300 تومان یعنی 2900 الی 3400 فرانک است که عایدی بسیار خوبی است. از مشاهده وضع و حال شبیه ساز جوان سال در خارج از صحنه می توان دانست که دارای چنین موقعیت درخشانی است. چون در رفتار و کردار به مردی مغرور می ماند، جامه های راحت و فاخر می پوشد، جبه اش از ماهوت...(ادامه دارد)
روحوضی یا «تخت حوضی»
گروه های تقلید، غالباً در عروسی ها و سایر مجالس شادمانی در حیاط های بزرگ اعیانی یا حیاط های کوچک طبقه متوسط نمایش های خود را اجرا می کردند. پس به ناچار می‌بایستی بازیگران در مرکز جمعیت قرار می گرفتند و در اکثر قریب به اتفاق حیاط ها حوض وجود داشت که با اندک تغییری قابلیت تبدیل شدن به یک صحنه مناسب چه از نظر بلندی و چه از نظر وسعت و چه از نظر مرکزیت محل نمایش را داشت، پس الوارهایی بر روی دیوارهای حوض گذاشته و سرتاسر آن را با الوار می پوشاندند. این شیوه چنان رایج شد که تقلید با عنوان روحوضی یا تخت حوضی معروف شد.
نمایش ها نیز تیپ های ثابت خود را یافتند: حاجی (ارباب)، نوکر (غلام سیاه= مبارک)، زن حاجی (بی بی)، کلفت و پسر حاجی (شلی)....(ادامه دارد)
خیمه شب بازی در ایران
عطاملک جوینی (وفات 680 هجری قمری) در قرن هفتم در کتاب خود تاریخ جهانگشا که تاریخ مغولان است، گزارشی از خیمه شب بازی در روزگار اوکتای قاآن می دهد :روزی خیمه شب بازان از ختا (شهری میان ترکستان و چین قدیم) آمده بودند و عروسک های ختایی عجیب و غریبی با خود آورده بودند که ما هرگز ندیده بودیم و به خیمه شب بازی پرداختند و در این هنگام عروسکی را که شکل پیرمردی با ریش سفید بود، از صندوق بیرون آورده و به صورت اسیر به نمایش درآوردند. اوکتای قاآن پرسید این صورت کیست،گفتند صورت مسلمانی است یاغی که به دست لشکریان اسیر آمده است. اوکتای قاآن بی درنگ فرمود که بازی را متوقف بدارند.»...(ادامه دارد)
نوآوری در تئاتر ایران
میرزافتحعلی آخونده زاه چه کرد؟ اتفاق تازه ای در جهان رخ داده بود. فرهنگ و ادبیات و صنعت غرب به دورانی از بالندگی رسیده بود که از مرزهای اروپا گذشته و جهان را زیر سیطره خود می‌گرفت. و متأثر از تحولات عمیق اجتماعی غرب استعداد عجیبی در ارتقاء کیفیت و اعتلای پدیده ها به دست آورد تا فرآورده های مؤثرتری را از فکر و اندیشة خود و دیگران پدید بیاورد و به راستی که این عبارت گویای تفاوت شرق و غرب است:چینی ها باروت را اختراع کردند اما توپ را غربی ها شلیک کردند. در زمینة ادبیات و تئاتر نیز «شرق» که دارای غنی ترین اشکال نمایشی بوده و هست به دلایل مختلف و از جمله سیطرة غرب و رشد بسیار چشمگیر تئاتر صحنه ای آن، دچار خودباختگی شد و با شیفتگی...(ادامه دارد)
تئاتری بسیار کوچک با نامی بسیار بزرگ
در خیابان لاله زار که سالها بعد به راستة تماشاخانه های تئاتری مبدل شد و در بالاخانة چاپخانه فاروس که کتابهای نمایشی چاپ می کرد یک (تئاتر) ساخته شد. سالنی با ظرفیت 25 صندلی و با نام «تئاتر ملی» نخستین تماشاخانة خصوصی است که به ریاست عبدالکریم محقق الدوله و با همکاری گروهی از تحصیل کردگان به خصوص اعضای «شرکت فرهنگ»(26) در سال 1290 ش دایر شد. محقق الدوله نیز تحصیل کرده اروپا بود و برنامة منظمی برای اجراها در نظر داشت. هر پانزده روز یک نمایش به اجرا در می آمد و به همین دلیل «تئاتر ملی» به پاتوقی برای روشنفکران مبدل شده بود. از کسانی که پس از فوت محقق...(ادامه دارد)
بخشی از فهرست مطالب مقاله تئاتر
تئاتر چیست؟
پیشینه تئاتر
تاریخچه تئاتر
آیین ها، نوروز و تئاتر ما
معرکه
مهرپرستان ایرانی
نقالی
سوگواری های ایرانی
سووشون
مقتل نویسی
سخنوری
خیالی سازی (نقاشی قهوه خانه ای)
موسیقی
دعوای مقلدان و تعزیه خوانان
زنان و تعزیه
جایگاه اقتصادی و اجتماعی تعزیه خوانان
روحوضی یا «تخت حوضی»
تقلید و انتقاد سیاسی
سویلیزاسیون
نمایش عروسکی یا خیمه شب بازی :
خیمه شب بازی در ایران
خیمه شب بازی و پیشینه‌ی آن
نوآوری در تئاتر ایران
...(ادامه دارد)
دانلود مقاله تئاتر