دانلود پایان نامه تعیین ضریب گیاهی و پهنه بندی نیاز آبی سیب زمینی در استانهای خراسان و سمنان

اختصاصی از فی ژوو دانلود پایان نامه تعیین ضریب گیاهی و پهنه بندی نیاز آبی سیب زمینی در استانهای خراسان و سمنان دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

مقدمه

کشاورزی وزراعت در ایران بدون توجه به تأمین آب مورد نیازگیاهان میسرنیست. بنابراین بایستی برنامه ریزی صحیح برای آن بخصوص درشرایط خشکسالی صورت گیرد. برنامه ریزی صحیح مستلزم محاسبه دقیق نیاز آبی گیاهان می‌باشد. براساس روش‌های موجود مبنای محاسبات نیاز آبی گیاهان ، تبخیرـ تعرق مرجع و ضرائب گیاهی است. تبخیر ـ تعرق مرجع توسط لایسیمتر اندازه گیری می‌شود و برای سادگی کار می‌توان آنرا با توجه به نوع منطقه از روش‌های تجربی نیز تخمین زد. ضرائب گیاهی نیز از مطا لعات لایسیمتر قابل محاسبه است. این ضرائب تابعی از عوامل مختلفی از جمله اقلیم می‌باشد. بنابراین بایستی درهر منطقه ای با دقت برای هرمحصولی محاسبه شود. (19) برای محاسبه و برآورد مقدارتبخیر ـ تعرق سازمان خوار باروکشاورزی ملل و متحد«FAO » تقسیم بندی زیر را منظور نموده است: اندازه گیری مستقیم تبخیر ـ تعرق به وسیله لایسیمتر اندازه گیری مستقیم تبخیر بوسیله تشتک یا تبخیر سنج فرمول‌های تجر بی روشهای آئرودینامیک روش تراز انرژی(5) بعضی از روشها فقط جنبه تحقیقاتی داشته تا بتوانند فرایند‌های انتقالی بخار آب را بهتر و عمیق تر بررسی نمایند.برخی دیگر به جهت نیاز در برنامه‌های روزانه کشاورزی بکار می‌روند. ولی دقت و اصالت روش‌های تحقیقاتی را ندارد. به هر حال برای عملیات روزانه درمزارع می‌توان از روشهایی که نتیجه آنها بیش از ده درصد با مقدار واقعی تبخیر ـ تعرق متفاوت نباشد استفاده نمود. هدف از انجام این طرح بدست آوردن ضرایب گیاهی و تعیین نیاز آبی سیب زمینی دراستانهای خراسان و سمنان می‌باشد که بوسیله لایسیمتر زهکش دار در دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد انجام شده است. در مورد لایسیمتر و نحوه عملکرد آن و روابط تجربی بکار رفته دراین طرح درفصل بعدی توضیح داده می‌شود.

اهمیت کشت سیب زمینی

سیب زمینی یکی از مهمترین منابع در تغذیه انسان است. این محصول در جهان از نظر اهمیت غذائی مقام پنجم بعداز گندم، برنج، ذرت و جو دارد.(11) بانگاهی به سی سال آینده، سازمان خوار بار کشاورزی (FAO) بر آورد کرده که برای تغذیه جمعیت جهان به 60 در صد غذای بیشتری نیاز است(12) و از آنجا که سیب زمینی از نظر ارزش غذائی با تولید متوسط 2/2 تن یکی از اقلام محصولات غذایی مهم میباشد بنابراین باید با برنامه ریزی صحیح کشاورزی ، که یکی از را هکار‌های آن بدست آوردن دقیق نیاز آبی این محصول است، باعث افزایش تولید آن در سطح جهان گردید. امید است این تحقیق راه گشایی برای آیندگان درمسائل مدیریت آبیاری باشد. بیشترین سطح زیر کشت این محصول مربوط به اروپائیان است که عملکردی بالغ بر 16 تن درهکتار را دارا می‌باشند.(جدول 1-1) بطوریکه در این جدول مشاهده می‌شود حدود 43 درصد کل سیب‌زمینی جهان در اروپا تولید می‌شود.

تعداد صفحات: 120

فرمت فایل: WORD

فهرست فایل:

فصل اول
1-1مقدمه 2
1-2اهمیت کشت سیب زمینی 3
1-3 اهمیت سیب زمینی در ایران 4
1-4 منطقه مورد مطالعه 5
1-4-1 استان خراسان 5
1-4-2 استان سمنان 7

فصل دوم
2-1 سابقه تحقیقات در زمینه تبخیر -تعرق 10
2-2 عوامل موثر بر تبخیر و تعرق 18
2-2-1 عوامل هواشناسی 18
2-2-2 فاکتورهای گیاهی 18
2-2-3 شرایط محیطی و مدیریتی 19
2-3 روش سازمان خواربار و کشاورزی ملل متحد ( FAO ) 19
2-4 روش فائو – پنمن- مانتیس 20
2-4-1 تعیین گرمای نهان تبخیر (  ) 21
2 -4-2 تعیین شیب منحنی فشار بخار () 21
2-4-3 تعیین ضریب رطوبتی ( ) 22
2-4-4 تعیین فشار بخار اشباع (ea ) 22
2-4-5 تعیین فشار واقعی بخار (ed ) 22
2-4-6 تعیین مقدار تابش برون زمینی(Ra ) 23
2-4-7 تعداد ساعات رو شنایی(N) 24
2-4-8 تابش خالص(Rn ) 24
2-4-9 شار گرما به داخل خاک(G) 25
2-4-10 سرعت باد در ارتفاع 2 متری 25
2-5 لایسیمتر 25
2-6 تارخچه ساخت لایسیمتر 26
2-7 انواع لایسیمتر: 28
2-7-1 لایسیمتر زهکشدار 28
2-7-2 لایسیمتر وزنی 29
2-7-2-1 لایسیمتر‌های وزنی هیدرولیک 30
2-11-2-2 میکرو لایسیمتر‌های وزنی 32
2-8 طبقه بندی لایسیمترها از نظر ساختمانی 35
2-8-1 لایسیمترهای با خاک دست نخورده 35
2-8-2 لایسیمتر‌های با خاک دست خورده 36
2-8-3 لایسیمترهای قیفی ابر مایر 36

فصل سوم
3-1 محل انجام طرح 38
3-2 معرفی طرح و نحوه ساخت لایسیمتر 38
3-3 تهیه بستر و نحوه کشت 39
3-4 محاسبهَ ضریب گیاهی 40
3-5 انتخاب روش مناسب برآورد تبخیر-تعرق 42
3-6 پهنه بندی نیاز آبی سیب زمینی 43

فصل چهارم
4-1 بافت خاک 45
4-2 اندازه گیری پتانسیل آب در گیاه 45
4-3 محاسبه ضریب گیاهی (kc) سیب زمینی 45
4-4 محاسبه تبخیر ـ تعرق و تحلیلهای آماری 46
4-5 پهنه بندی نیازآبی گیاه سیب زمینی 46
4-6 بحث در مورد نتایج 47
4-7 نتیجه گیری 48
4-8 پیشنهادات 48
منابع و ماخذ 84

فهرست جداول
جدول1-1 میزان سطح زیر کشت و عملکرد کل سیب زمینی در سطح جهان 4
جدول1-2 وضعیت تولید محصولات زراعی استان خراسان در سال زراعی 81-1380 5
جدول 1-3 محل و میزان کشت گیاه سیب زمینی در استان خراسان 6
جدول 1-4 وضعیت تولید محصولات زراعی استان سمنان در سال زراعی 81-1380 7
جدول 1-5 محل و میزان کشت گیاه سیب زمینی در استان سمنان 8
جدول 4-1 تبخیر ـ تعرق محاسبه شده گیاه مرجع با استفاده از فرمول فائو-پنمن-مانتیس(میلیمتر بر روز) در شاهرود 61
جدول 4-2 تبخیر ـ تعرق محاسبه شده گیاه مرجع با استفاده از فرمول فائو-پنمن-مانتیس(میلیمتر بر روز) در بیرجند 62
جدول 4-3 تبخیر ـ تعرق محاسبه شده گیاه مرجع با استفاده از فرمول فائو-پنمن-مانتیس(میلیمتر بر روز) در بشرویه 63
جدول 4-4 تبخیر ـ تعرق محاسبه شده گیاه مرجع با استفاده از فرمول فائو-پنمن-مانتیس(میلیمتر بر روز) در سمنان 63
جدول 4-5 سالهای آماری تبخیر و تعرق گیاه مرجع در ایستگاه سینوپتیک بیرجند 64
جدول 4-6 تبخیر ـ تعرق محاسبه شده گیاه مرجع با استفاده از فرمول فائو-پنمن-مانتیس(میلیمتر بر روز) در گرمسار 67
جدول 4-7 تبخیر ـ تعرق محاسبه شده گیاه مرجع با استفاده از فرمول فائو-پنمن-مانتیس(میلیمتر بر روز) در بجنورد 68
جدول 4-10 تبخیر ـ تعرق محاسبه شده گیاه مرجع با استفاده از فرمول فائو-پنمن-مانتیس(میلیمتر بر روز) در سرخس 69
جدول 4-11 تبخیر ـ تعرق محاسبه شده گیاه مرجع با استفاده از فرمول فائو-پنمن-مانتیس(میلیمتر بر روز) در سبزوار 70
جدول 4-12 تبخیر ـ تعرق محاسبه شده گیاه مرجع با استفاده از فرمول فائو-پنمن-مانتیس(میلیمتر بر روز) در تربت جام 72
جدول 4-13 تبخیر ـ تعرق محاسبه شده گیاه مرجع با استفاده از فرمول فائو-پنمن-مانتیس(میلیمتر بر روز) در تربت حیدریه 72
جدول 4-14 تبخیر ـ تعرق محاسبه شده گیاه مرجع با استفاده از فرمول فائو-پنمن-مانتیس(میلیمتر بر روز) در فردوس 74
جدول 4-15 تبخیر ـ تعرق محاسبه شده گیاه مرجع با استفاده از فرمول فائو-پنمن-مانتیس(میلیمتر بر روز) در گلمکان 74
جدول 4-16 تبخیر ـ تعرق محاسبه شده گیاه مرجع با استفاده از فرمول فائو-پنمن-مانتیس(میلیمتر بر روز) در کاشمر 75
جدول 4-17 تبخیر ـ تعرق محاسبه شده گیاه مرجع با استفاده از فرمول فائو-پنمن-مانتیس(میلیمتر بر روز) در مشهد 75
جدول 4-18 تبخیر ـ تعرق محاسبه شده گیاه مرجع با استفاده از فرمول فائو-پنمن-مانتیس(میلیمتر بر روز) در گناباد 77
جدول 4-19 تبخیر ـ تعرق محاسبه شده گیاه مرجع با استفاده از فرمول فائو-پنمن-مانتیس(میلیمتر بر روز) در نیشابور 78
جدول 4-20 تبخیر ـ تعرق محاسبه شده گیاه مرجع با استفاده از فرمول فائو-پنمن-مانتیس(میلیمتر بر روز) در نهبندان 78
جدول 4-22 میانگین تبخیر و تعرق در سالهای تر ( استان سمنان ) 79
جدول 4-23 میانگین تبخیر و تعرق در سالهای تر ( استان خراسان ) 79
جدول 4-24 میانگین تبخیر و تعرق در سالهای متعارف ( استان سمنان ) 80
جدول 4-25 میانگین تبخیر و تعرق در سالهای متعارف ( استان خراسان ) 80
جدول 4-26 میانگین تبخیر و تعرق در سالهای تر ( استان سمنان ) 81
جدول 4-27 میانگین تبخیر و تعرق در سالهای تر ( استان خراسان ) 81
جدول 4-28 میانگین نیاز آبی سیب زمینی با احتمالات 25، 50 و 75 درصد خشکسالی 82
جدول 4-29 اندازه گیری پتانسیل گیاه درمرحله ابتدایی رشد 82
جدول 4-30 اندازه گیری پتانسیل گیاه درمرحله میانی رشد 82
جدول 4-31 اندازه گیری پتانسیل گیاه درمرحله نهایی رشد 83

فهرست اشکال

شکل 1-1 نمودار توزیع میزان تولید سیب زمینی استانها نسبت به کل کشور – سال زراعی 81-1380 9
شکل 1-2 نمودار توزیع سطح سیب زمینی استانها نسبت به کل کشور – سال زراعی 81-1380 9
شکل 4-1 تغییرات ضریب گیاهی در طول دوره رشدگیاه سیب زمینی 49
شکل4-2 نیاز آبی سیب زمینی در ماه خرداد با 25 درصد احتمال (میانگین سالهای تر) 49
شکل 4-3 نیاز آبی سیب زمینی در ماه تیر با احتمال 25 درصد خشکسالی (سالهای تر) 50
شکل 4-5 نیاز آبی سیب زمینی در ماه مرداد با احتمال 25 درصد خشکسالی( سالهای تر) 51
شکل 4-5 نیاز آبی سیب زمینی در ماه شهریور با احتمال 25 درصد خشکسالی(سالهای تر) 52
شکل 4-6 نیاز آبی سیب زمینی در ماه خرداد با احتمال 50 درصد خشکسالی (سالهای متعارف) 53
شکل 4-7 نیاز آبی سیب زمینی در ماه تیر با احتمال 50 درصد خشکسالی (سالهای متعارف) 54
شکل 4- 8 نیاز آبی سیب زمینی در ماه مرداد با احتمال 50 درصد خشکسالی (سالهای متعارف) 55
شکل 4- 9 نیاز آبی سیب زمینی در ماه شهریور با احتمال 50 درصد خشکسالی(سالهای متعارف) 56
شکل 4-10 نیاز آبی سیب زمینی در ماه خرداد با احتمال 75 درصد خشکسالی (سالهای خشک) 57
شکل 4- 11 نیاز آبی سیب زمینی در ماه تیر با احتمال 75 درصد خشکسالی(سالهای خشک) 58
شکل 4-12 نیاز آبی سیب زمینی در ماه مرداد با احتمال 75 درصد خشکسالی (سالهای خشک) 59
شکل 4- 13 نیاز آبی سیب زمینی در ماه شهریور با احتمال 75 درصد خشکسالی (سالهای خشک) 60

بیماری‌های مهم گیاهی با فرمت پاورپوینت

اختصاصی از فی ژوو بیماری‌های مهم گیاهی با فرمت پاورپوینت دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

بیماری‌های مهم گیاهی با فرمت پاورپوینت
38 اسلاید
جامع و کامل

تحقیق در مورد بافت های گیاهی

اختصاصی از فی ژوو تحقیق در مورد بافت های گیاهی دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

لینک پرداخت و دانلود *پایین مطلب*

فرمت فایل:Word (قابل ویرایش و آماده پرینت)

تعداد صفحه14

فهرست مطالب

مقدمه................................................................................................... 2

بافت مریستم.......................................................................................... 4

ویژگیهای یاخته های مریستمی.............................................................. 4

طبقه بندی مریستم ها........................................................................... 4

بافت پارانشیم........................................................................................ 5

انواع بافت پارانشیم................................................................................ 6

v         پارانشیم کلروفیلی  یا کلرانشیم ................................................ 6

v         پارانشیم ذخیره ای.................................................................. 7

v         پارانشیم آبی یا آبدار............................................................... 7

v         پارانشیم هوایی یا حفره ای یا آئرانشیم....................................... 7

بافتهای نگاهدارنده................................................................................. 8

بافت کلانشیم...................................................................................... 8

بافت اسکلرانشیم................................................................................. 9

ü            یاخته های فیبری........................................................... 10

ü            اسکلرئید...................................................................... 10

بافتهای آوندی..................................................................................... 11

مقدمه

بافت شناسی (هستولوژی)[1] یکی از رشته های مهم علم زیست شناسی محسوب می شود. بافت شناسی گیاهی، تاریخی دیرینه دارد و با کوشش دانشمندانی نظیر مالپیگی[2] و گرو[3] ابتدا در اواسط قرن هفدهم بنیانگذاری شد. تصاویر بسیار دقیقی که گرو از بافتهای گیاهی رسم کرد امروزه نیز در بسیاری از کتب گیاهشناسی استفاده می شوند.

بافتهای گیاهی بسیار متنوعند و اصولا تنوع آنها در نتیجه تکامل به وجود آمده است. بدین صورت که گروههای گیاهی تکامل یافته تر، دارای تنوع بافتی بیشتری می باشند. بیشترین تنوع بافتی در گیاهان گلدار یعنی تک لپه ایها و دو لپه ایها مشاهده می شود، چون در این گروهها بافتها و سلولها به حد والایی از تکامل خود رسیده اند و کاملا اختصاصی شده اند.

در گروههای پست ترف بافتها تنوع کمتری دارند. برای مثال در خزه ها اگر چه تقسیم کار تا حد زیادی رخ داده است و اندامهای شبیه برگ، ساقه، ریشه ایجاد شده است و سلولهای فتوسنتر کننده و ذخیره ای و جذب کننده ساخته شده است ولی هنوزبافتها تمایز کامل نیافته  و کاملا اختصاصی نشده اند، بنابراین بافتها عمدتا پارانشیمی میباشند. در نهانزادان آوندی  بعضی از بافتها نظیر بافت هدایت کننده برای اولین مرتبه تمایز یافته است و سپس تکامل آنها ادامه می یابد تا در گیاهان گلدار به حد کمال خود می رسد و کاملا اختصاصی می شوند.

بسیاری از گیاهان دارای اندامهای گوناگون ( ریشه، ساقه،برگ، گل) هستند. هر اندام از اجتماع چند نوع بافت و هر بافت از اجتماع یاخته هایی با ساختار و نقش یکسان به وجود آمدی هست. یاخته واحد ساختاری  و کنشی گیاه است.

بافتهایی که در گیاهان دیده می شوند عبارتند از بافتهای : مریستم، پارانشیم، اپیدرم (بشره یا روپوست)، پریدرم، کلانشیم، اسکلرانشیم و همچنین بافتهای چوبی، آبکشی و ترشحی. بافت ÷ارانشیم را "بافت زمینه ای" بافتهای اپیدرم

[1]-  Histology

[2] - Malpighi

[3] - Grew

دانلود مقاله درمان سؤ هاضمه با گیاهان دارویی و داروهای گیاهی

اختصاصی از فی ژوو دانلود مقاله درمان سؤ هاضمه با گیاهان دارویی و داروهای گیاهی دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

شرایط زندگی ماشینی در سال های اخیر باعث گسترش تعدادی از بیماری ها از جمله سؤ هاضمه شده است . نوع تغذیه ، نوع کار و فعالیت ، کمی استراحت ، کمی تحرک و مشکلات روحی و روانی از عوامل بسیار مؤثر در ایجاد سؤهاضمه هستند .
سؤ هاضمه به صورت دل درد ، نفخ ، اسپاسم ، ترشح کردن معده ، اسهال ، یبوست و یا بد هضم شدن غذا در افراد ظاهر می شود . متأسفانه شمار افراد مبتلا به سؤ هاضمه بسیار زیاد بوده و روز به روز به تعداد آن ها اضافه می شود و در صورتی که این افراد بخواهند جهت درمان خود از دارو استفاده کنند عوارض مصرف داروهای شیمیایی باعث نگرانی آن ها خواهد بود .
خوش بختانه برای اکثر مشکلات سؤ هاضمه داروهای گیاهی بسیار خوبی وجود دارند که ضمن اثرات مفید به علت عدم عوارض جانبی می توان آن ها را سالیان دراز مصرف کرد .
قبل از توضیح چند نمونه از گیاهان مورد مصرف در سؤ هاضمه ، عواملی که می توانند در جلوگیری از سؤ هاضمه بسیار مؤثر باشند یادآوری می شود .
تغذیه :رعایت رژیم غذایی مناسب حاوی مواد متنوع پروتئینی ، چربی ، کربوهیدرات ، میوه و سبزیجات تازه بسیار ضروری است . وجود الیاف گیاهی که بیش تر از طریق خوردن میوه و سبزیجات به بدن می رسد در هضم ، جذب و دفع مواد غذایی بسیار مهم است . سبوس گندم در نان های سبوس نگرفته از مهم ترین منابع الیاف گیاهی است . عدم تنوع مواد غذایی به خصوص در طولانی مدت باعث به هم خوردن وضعیت هضم ، جذب و دفع می شود و انواع عوارض سؤ هاضمه را ایجاد می کند . نکته ی مهم در تغذیه خوب ‹‹ تنوع ›› و ‹‹ میزان مصرف ›› غذایی است که باید به طور مرتب مصرف شود . مصرف فیبرهای گیاهی که از طریق میوه و سبزیجات به بدن می رسند نه تنها در جلوگیری از سؤ هاضمه نقش دارند بلکه پس از ورود به بدن با جذب آب حجیم شده و باعث سهولت دفع مدفوع می شوند و از توقف طولانی مواد در روده ی بزرگ و در نتیجه از جذب بیش از اندازه ی چربی ، کلسترول و … جلوگیری می کنند ، همین طور در جذب و دفع مواد تعادل برقرار می سازند و در نتیجه بسیاری از مشکلات و از جمله چاقی کاهش می یابد . هم چنین فیبرهای گیاهی می توانند با این عمل ا زیبوست که خود عامل مشکلات متعددی است جلوگیری کنند .
تحرک :تحرک و ورزش از عوامل بسیار مهم برای سلامتی انسان به خصوص در جلوگیری از سؤ هاضمه است . تحرک و ورزش باید به طور منظم انجام شود و پیوسته تداوم داشته باشد . نداشتن تحرک در ایجاد پیوست دخالت دارد . جالب است که بدانید ، امسال شعار سازمان جهانی بهداشت : ‹‹ تحرک رمز سلامتی ›› است . تحرک و ورزش در کاهش قند خون ، فشار خون ، چربی و کلسترول افرادی که از این عوامل رنج می برند تأثیر خوبی دارد .
عوامل روحی ، روانی: با توجه به این که وظیفه ی همه ی اعضای بدن ، تحت تأثیر فرمان های اعصاب است ، استرس ، دلهره ، تشویش ، نوع کار و خلاصه عوامل اطراف زندگی شخص می توانند از طریق مختل کردن کار معده و روده ، عمل هضم جذب و دفع را مختل کرده و مشکلات مربوط به سؤ هاضمه را ایجاد کند ، لذا باید از عوامل استرس زا دوری کرد و کوشید تا آرامش حفظ شود . هم چنین استراحت و خواب از عواملی هستند که به آرامش کمک کرده و در سلامت انسان دخالت مستقیم دارند .

شامل 5 صفحه word

دانلودمقاله کاربرد رنگ های گیاهی در رنگرزی الیاف

اختصاصی از فی ژوو دانلودمقاله کاربرد رنگ های گیاهی در رنگرزی الیاف دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

اهمیت رنگهای گیاهی
مسلم است که رنگ آمیزی در میان مردم فلات ایران سابقة دیرینه دارد، هر چند که از نقطة آغاز بی خبریم و قادر نیستیم به دقت نخستین جماعتی را که در این فلات به کار رنگ آمیزی پرداختند مشخص کنیم.
اما می توان گفت اقوام اولیه در برخورد با گیاهانی که دارای مواد و مایعات رنگین بوده اند توانسته اند وسایل خاصی از لوازم زندگی را رنگ آمیزی کنند. به علاوه، با توجه به مدارک باستان شناسی و مردم شناسی در خودآرایی نیز این رنگها را به کار می برده اند. این مردمان تن و روی مردگان خود را نیز با رنگ زینت می بخشیدند تا آنان را هر چه با شکوهتر به جهان دیگر روانه کنند و این رسم دیرزمانی پیش، تا هزاره سوم ق.م.، در ایران، خاصه در نواحی « سیلک » کاشان، معمول بود.
بدیهی است که رغبت خاص جماعات بدوی به رنگ آمیزی لوازم زندگی و همچنین خودآرایی، آنان را به تلاش برای بدست آوردن مواد رنگین برانگیخته است، ولی مشخص نیست چه مدت طول کشید تا برخورد تصادفی با مادة رنگین گیاهی و طبیعی به شناخت رنگها و استفاده مداوم از آنها منتهی شود.
با گذشت زمان و رسیدن به عصر حاضر پای رنگهای شیمیایی به ایران بازشد و این تجربه نخستین بار با استفاده از رنگهای جوهری و گروهی از رنگهای اسیدی قوی، که در برابر نور و شستشو دوام زیادی ندارند، به کار گرفته شد و در نتیجه برای همگان این باور پدید آمد که کیفیت رنگهای گیاهی از رنگهای شیمیایی بهتر و مناسب تر است، هر چند که تهیة رنگهای گیاهی دشوارتر است.
بنابراین، بسیاری از صاحب نظران و دست اندرکاران فرش بر این باورند که رنگهای شیمیایی دارای ثبات خوبی در برابر نور و شستشو و سایش نیستند، در صورتی که رنگهای طبیعی و گیاهی از این ثبات برخوردارند.

کاربرد رنگهای گیاهی در هنرهای دستی ایران
سیلان وقفه ناپذیر رنگ در هنر ایران در ابعاد گوناگونی جلوه گر می شود. طراوت و شفافیت رنگ و تنوع و غنای رنگ آمیزی بیش از هر ویژگی دیگر از مشخصات هنر ایران است.
نساجی و قالی بافی از جمله هنرهایی هستند که توانگری و تنوع رنگ در هنر ایران به بارزترین نحو و به شیوه های گونه گون به نمایش می گذارند. در این دو رشته از صنایع دستی روش رنگرزی به طور کلی یکسان است، اما از برخی جنبه ها تفاوتهایی نیز در آن به چشم می خورد.
ما در اینجا، از لحاظ رنگرزی، الیاف را به دو دستة منسوجات و زیراندازها تقسیم می کنیم. جز در مواردی خاص، معمولاً الیاف ظریفتر برای تهیة منسوجات بکار می روند و الیاف با تاب بیشتر برای تهیة زیداندازهایی که به شیوه های گره بافی، پودمانی و پودپیچی تولید می شوند. برای رنگرزی الیافی که دارای تاب بیشتر هستند دقت بیشتری لازم است.
الف- منسوجات
منسوجات ایرانی شامل نمونه های زیر است:
زری بافی: بافت پارچه های ظریف ابریشمی با استفاده از الیاف تابیده شده با طلا و نقره.
مخمل: نوعی پارچه پرزدار ابریشمین.
گلابتون: یکی از انواع مخمل ایرانی است که شهرت جهانی دارد و دارای نقوشی است که با الیاف تابیده شده با طلا و نقره بافته می شود. کاشان از دیرباز به بافت این نوع مخمل شهرت داشته است. از انواع دیگر آن نوعی مخمل برجسته است که به همین نام شناخته می شود. احتمالاً مخمل برجسته مایة الهام بافت قالی برجسته بوده است.
ترمه: نوعی پارچه ظریف پشمی با نقوش بسیار زیبای رنگین. این پارچة ظریف گاهی با الیاف ابریشم نیز بافته می شد. در حال حاضر ترمة ماشینی که با الیاف ویسکوز بافته می شود جای ترمة دستی قدیمی را گرفته است.
دارایی: از پارچه هایی که به شیوة گره رنگی است و رنگرزی الیاف آن به روش سرد انجام می گیرد.
انواع سوزندوزیهایی که برای دوختن بر روی پارچه ها از الیاف رنگین استفاده می کنند در همین دسته قرار می گیرند.
ب- زیراندازها
همچنانکه گفته شد برای تهیة زیراندازها از الیافی استفاده می شود که دارای تاب بیشتری هستند. انواع زیراندازها عبارتنداز: فرش، گبه، جاجیم، گلیم، جوال، خورجین.
برخی از اجناسی که بیشتر مورد استفاد، عشایر و چادرنشینان است در این دسته قرار می گیرند، از جمله: سفره، رختخواب پیچ، روزینی و بافته هایی که برای تزیین اشیایی مانند نمکدان یا قاشقدان یا چارپایانی چون اسب و شتر به کار می روند، مانند چنته و جل.
رنگرزی الیاف انواع منسوجات و زیراندازها، به استثنای دارایی، اغلب به شیوة گرم انجام می گیرد. اما به طور کلی هدف آن است که رنگ در الیاف نبافته رسوخ کند و به اصطلاح به « خورد لیف » برود، ولو آنکه در حمام سرد قرار گیرد.

دلایل اقتصادی استفاده از رنگهای گیاهی
استفاده از رنگهای گیاهی نتایج اقتصادی و اجتماعی متعددی در پی خواهد داشت که مهمترین آنها عبارتند از:
1. توسعه و احیای زمینهای بایر و کشت گیاهانی که مصارف صنعتی دارند:
پهنة اقلیی ایران، که به عبارتی به سرزمین چهارفصل موسوم است، و گوناگونی طبیعت و آب و هوا زمینه ای را پدید آورده است که گونه های مختلفی از گیاهان می توانند در آن رشد و نمو یابند. پشتوانه دانش استفاده از مواد طبیعی، به عبارت دیگر گنجینه های اطلاعات در زمینة مصارف گوناگون دارویی، خوراکی صنعتی گیاهان از منابع ارزشمند دیگری است که می تواند امکان بهره مندی ما را از نعمتهای طبیعی این سرزمین پهناور گسترش دهد. ولی متأسفانه همچنان که در فصلهای گذشته اشاره شد روشهای غلط و بکارگیری مواد نامرغوب و سودجویی سوداگران عرصه را برای استفاده از مواد طبیعی تنگ کرد. اما با برنامه ریزی صحیح و اتخاذ سیاست توسعة پایدار، بر مبنای شناخت عمیق امکانات و ظرفیتهای موجود جامعه، می توان در درازمدت به احیای زمینهای بایر پرداخت و کاشت گیاهان پرارزش صنعتی را، که اکنون در معرض نابودی قرار گرفته اند، ترویج کرد و گسترش داد.
2. ایجاد اشتغال:
در جامعة ایران به علت رشد جمعیت و فراوانی نیروی جوان می توان، با اتخاذ روشهای اصولی، از این نیروی فعال در احیای زمینهای بایر و یا کشت گیاهان صنعتی بهره مند شد. تولید و برنامه ریزی به نیروی فعال و کارآمد نیازمند است و سیاستگذاران می توانند با ترویج و تشویق کشت گیاهان صنعتی عرصه ای برای اشتغال جوانان فراهم آورند.
3. جلوگیری از آلودگیهای ناشی از کاربرد مواد شیمیایی:
گسترش کشت گیاهان صنعتی، علاوه بر مزایای افزایش فضای سبز و کاهش آلودگی هوا، در کاستن از مصرف مواد شیمیایی آلاینده نیز به نحوی مستقیم مؤثر است و می تواند به عامل مهمی در حفظ سلامت محیط زیست مبدل شود. از نظر بهداشت فردی نیز کار با مواد طبیعی از بروز بیماریهای پوستی و تنفسی ناشی از مواد شیمیایی پیشگیری می کند و خطر سرطان زایی را به حداقل می رساند.
4. صرفه جویی ارزی و ارزش صادراتی:
فرش و سایر دستبافتهای ایرانی، بعد از نفت مهمترین اقلام صادراتی کشور ما را تشکیل می دهند. از این رو، گسترش تولید مواد اولیة آنها در داخل کشور، با توجه به کیفیت مرغوب رنگهای طبیعی، از یک سو می تواند از خروج ارز برای تهیة رنگهای شیمیایی تا حدود زیادی بکاهد، و از سوی دیگر بازار جهانی فرش ایرانی را دوباره پررونق کند.
استفاده از طرحها و رنگهای اصیل ایرانی عامل مهمی برای حذف رقبایی است که با تقلید از هنر و صنعت فرش ایران عرصه را بر تولیدکنندگان کشور ما تنگ کرده اند.

فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد

تعداد صفحات این مقاله 14   صفحه

پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید