بررسی فرآیند مرکاپتان زدایی از نفت خام و فرآورده های نفتی
تعداد صفحات : 74 نوع فایل : WORD
نفت چیست؟
نفت مایعی قهوه ای رنگ تیره رنگ و سبک تر از آب که در بیشتر مواقع سیاه رنگ بنظر می رسد.دارای بوی نامطبوع بوده و در بعضی موارد با گازهای کشنده و آب های شود که گاهی هم شنهای جداشده از منبع همراه آن میباشد.
نفت در لایه های قابل نفوذ که در زیر سر پوشی از لایه های غیر قابل نفوذ تله شده است وجود دارد.این لایه ها و طبقات دارای حفره های بسیار ریز و خلل و فرج بسیاری است که براحتی می تواند هر مایع قابل نفوذی را در خود جای دهد به همین جهت در لایه های این طبقات فرو رفته و به علت اینکه از پایین تحت فشار آب و از بالا لایه غیر قابل نفوذ راه فرار بر آن بسته شده است.
ناچار بیشتر این فشار در منابعی که دارای گاز هستند در گاز که بالای نفت قرار دارد ذخیره شده و بدلیل این فشارها توده نفت مستعد می شود که به محض سوراخ شدن سنگ و قشر غیر قابل نفوذ به بیرون فوران می کند.
معمولا در مخازن زیر زمینی،نفت همراه با گاز و آب وجود دارد . قرار گرفتن گاز و نفت و آب در مخازن زیر زمینی بنا به خاصیت فیزیکی و به ترتیب وزن مخصوص آنها بوده و گاز بالا نفت وسط و آب در پایین قرار می گیرد.
گاهی پیش می آید که در زیر یک لایه نفت ، لایه نفت دیگری وجود دارد که با پیشرفت میتوان نیز از آن بهره برداری کرد
ترکیبات نفت:
نفت خام یا پترولیوم مخلوطی است از هیروکربنهای مختلف با جرم مولکولی متفاوت از تا بیش از C50 که تحت تاثیر فشار و حرارت بطور طبیعی به سه صورت جامد و مایع و گاز ممکن است وجود داشته باشد.
علاوه بر ترکیبات هیدروکربنی ، ترکیبات غیر هیئروکربنی نیز ممکن است در نفت خام وجود داشته باشد.
ترکیبات هیدروکربنی نفت خام:
هیدرو کربن به موادی گفته می شود که از هیدروژن و کربن تشکیل شده است . در کلمه هیدرو کربن ، هیدرو معرف هیدروژن و کربن نشانگر کربن است.
هیدرو کربنهایی که در نفت خام وجود دارد خود به چند دسته تقسیم می شوند:
هیدروکربنهای سیر شده:
در این نوع هیدروکربنها پیوندهای کربن کربن از نوع ساده بوده و حاصل به اشتراک گذاشتن دو الکترون مابین دو اتم کربن است و به دلیل اینکه نمی توانند عناصری اضافه بر آنچه تشکیل داده را بپذیرند سیر شده نامیده می شوند.
الکترونهای سیر شده خود به دو دسته تقسیم می شوند:
هیدروکربن های سیر شده خطی یا آلکانها بافرمول عمومی
این هیدرو کربنها به صورت زنجیر باز هستند که ساده ترین آنها بترتیب متان، اتان،پروپان،بوتان و …… می باشند.
با بالا رفتن تعداد کربنها در این نوع هیدروکربن تعداد ایزومرهای ساختمان نیز زیاد تر می شود به عنوان مثال برای بوتان 2 ایزومد و هپتان دارای 9 ایزومر و دکان دارای 75 ایزومر و دارای ایزومر ساختمانی است.
با ذکر اینکه ایزومر ها ترکیباتی هستند که فرمول عمومی یکسان دارند اما فرمول گسترده و شکل فضایی آنها متفاوت است مثلا دو ایزومر بوتان بصورت زیر است:
ب- هیدرو کربنهای سیر شده حلقوی یا سیلکو آلکانها با فرمول عمومی :
این نوع هیدرو کربن به صورت زنجیرهای بسته هستند این هیدرو کربنها نیز سیر شده هستند و نمی توانند عنصری اضافه بر آنچه عناصر تشکیل دهنده مولکولهایشان را می پذیرند در این نوع هیدرو کربن هر اتم کربن به دو اتم هیدروژن متصل است:
هیدرو کربنهای سیر نشده:
هیدرو کربنهای سیر نشده به دو دسته آلکانها و آلکینها تقسیم می شوند آلکانها دارای پیوند دو گانه بین اتم های کربن بوده و فرمول عمومی آنها می باشد نام دیگر آلکانها اولفینها می باشد.
اما پیوند کربن – کربن در آلکینها سه گانه بوده و فرمول عمومی آنها می باشد. هیدروکربنهای سیر نشده در برخی از نفت های خام وجود دارند اما بیشمار در محصولات پالایشگاه تولید می شود. پیونهای چند گانه در این نوع هیدرو کربنها حاصل به اشتراک گذاشتن 4 یا 6 الکترون بین اتم های کربن است:
این ترکیبات همانطور که از نامشان پیدا است سیر نشده اند به این معنی که به کمک الکترونهای اضافی پیوند های چند گانه قادرند برخی عناصر دیگر علاوه بر عنا صر تشکیل دهنده خودشان را بپذیرند و به ویژه در اثر پذیرفتن هیدروژن به هیدرو کربنهای سیر شده تبدیل می شوند.
هیدرو کربنهای آرو ماتیک یا معطره:
معروف ترین این هیدروکربنها بنزن می باشد.
آرو ماتیک ها با توجه به وجود حد اقل یک حلقه بنزنی در مولکولشان مشخص می شود در این نوع هیدرو کربنها نسبت کربن به هیدروژن از سایر هیدروکربنها بیشتر است و هر اتم کربن به یک اتم هیدروژن متصل است.
به دلیل وجود پیوند دو گانه در حلقه بنزنی این هیدروکربنها برخی خواص هیدرو کربنهای سیر نشده را دارند از طرف دیگر به دلیل خاصیت رزونانس این هیدرو کربنها دارای برخی خواص هیدرو کربنهای سیر شده نیز می باشند.
پس خودشان در یک گروه مجزا طبقه بندی می شوند.
مثال:
برخی از هیدرو کربنهای معطره:
ترکیبات غیر هیدرو کربنی نفت خام:
علاوه بر کربن و هیدروژن که در ترکیب نفت و خام وجود دارد سایر عناصر بویژه گوگرد ، نیتروژن و اکسیژن که سازنده مولکواهای آلی نسبتا پیچیده ای هستند نیز در تر کیب نفت خام یافت می شود و همچنین برخی فلزات به مقدار خیلی کم در نفت خام وجود دارد.
بررسی فرآیند مرکاپتان زدایی از نفت خام و فرآورده های نفتی
