مجموعه شعر و ترانه تنهایی

اختصاصی از فی ژوو مجموعه شعر و ترانه تنهایی دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

عنوان : مجموعه شعر و ترانه تنهایی

فرمت : pdf

عناوین مجموعه:

دل شکسته

گناه عشق

سر خاکم گذری کن اگه خواستی

قصه عشق

همسفر جاده غم

دستای غم

تو به آرزوت رسیدی

بانوی قصه

تک ستاره من

قفس

رد پای عشق

خدا حافظ

پایان نامه ارشد ادبیات - بررسی فراهنجاری های زبانی شعر شاملو - با فرمت ورد word

اختصاصی از فی ژوو پایان نامه ارشد ادبیات - بررسی فراهنجاری های زبانی شعر شاملو - با فرمت ورد word دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

چکیده

پژوهش حاضر با عنوان "بررسی فراهنجاری های زبانی شعر شاملو" کوششی است جهت شناساندن سبک فردی شعر شاملو به لحاظ معیارهای زبانشناختی. یافته های این پژوهش از طریق بررسی منتخب اشعار شاملو در کلیه مجموعه آثارش بدست آمده است. در این پژوهش این نکته را دریافتیم که راز زیبایی و زبان نسبتا منحصر به فرد شعر شاملو در فراهنجاری های زبانی خاصی است که او در اشعارش از آنها بهره برده است؛ فراهنجاری هایی از نوع واژگانی، صرفی، نحوی ،معنایی و کهن گرایی. با بررسی آین فراهنجاری ها در منتخب اشعار شاملو پی بردیم که برجسته ترین فراهنجاری بکار رفته در اشعار، فراهنجاری زمانی یا همان کهن گرایی است، که شاملو بطرز مبالغه آمیزی در اشعارش از آن بهره برده بطوری که زبان شعرش را نسبتا یکدست آرکائیک کرده است.

شاملو با بهره گیری از این قبیل شگردها نه تنها به زیبایی، صلابت، فصاحت و بلاغت اشعارش افزوده بلکه کاربرد فراهنجاری هایی از این دست توسط او به آفرینش سبکی منحصر به فرد با عنوان "شعر سپید" انجامیده است.

فهرست مطالب

عنوان                                                                             صفحه

پیشگفتار........................................................... 2

• مباحث نظری...............................................

مقدمه ............................................................. 2

• ساختگرایی................................................... 3
• زبان و نشانه ................................................ 3

1-2-1 زبان و گفتار.............................................. 4

1-2-2 نشانه زبانی .......................................................... 5

1-2-3 رابطه .................................................................. 5

1-2-4 همزمانی و درزمانی ...................................................... 5

1-3 نقش های زبان ............................................................ 8

1-3-1 نقش های زبان از دیدگاه یاکوبسن......................................... 9

1-3-1-1 نقش عاطفی....................................................... 9

1-3-1-2 نقش ترغیبی........................................................... 10

1-3-1-3 نقش ارجاعی ......................................................... 10

1-3-1-4 نقش فرازبانی .......................................................... 10

1-3-1-5 نقش همدلی ............................................................ 11

1-3-1-6 نقش ادبی ............................................................... 11

1-3-2 اشکالات تقسیم بندی یاکوبسن............................................... 12

1-3-3 اشکالات تقسیم بندی مارتینه................................................ 13

1-3-4 اشکالات تقسیم بندی هلیدی ............................................... 13

1-4 نقش زیبایی آفرینی یا ادبی................................................... 14

1-5 نقش های زبان هنجار..................................................... 17

1-6 نقش های زبان فراهنجار..................................................... 17

1-7 برجسته سازی ادبی ........................................................ 19

1-7-1 فراهنجاری .............................................................. 20

1-7-1-1 فراهنجاری واژگانی................................................ 22

1-7-1-2 فراهنجاری نحوی .................................................... 22

1-7-1-3 فراهنجاری نوشتاری................................................. 23

1-7-1-4 فراهنجاری معنایی..................................................... 23

1-7-1-5 فراهنجاری گویشی .................................................... 24

1-7-1-6 فراهنجاری سبکی ................................................... 24

1-7-1-7 فراهنجاری زمانی (کهن گرایی) ....................................... 25

1-7-2 قاعده افزایی............................................................ 25

2- پیشینه............................................................................. 25

مقدمه......................................................................... 28

2-1 مطالعات زبانشناختی ادبیات در غرب.......................................... 28

2-2 مطالعات زبانشناختی ادبیات در ایران ......................................... 32

3- فراهنجاری های زبانی شعر شاملو.................................................

مقدمه.............................................................................

3-1 فراهنجاری زمانی یا کهن گرایی...............................................

3-1-1 کهن گرایی صرفی ........................................................ 36

3-1-1-1 بکار بردن پسوند جمع ساز "گان"....................................... 36

3-1-1-2 بکار بردن پسوند جمع ساز "ان".......................................... 37

3-1-2 کهن گرایی نحوی ........................................................ 37

3-1-2-1 کاربرد "را" به جای "به"، "با"، و "برای".......................... 37

3-1-2-2 رعایت "ی" شرط در جملات شرطی...................................... 39

3-1-2-3 افزودن پیشوند "ب" در آغاز فعل برای تأکید............................ 39

3-1-2-5 بکار بردن "همی" به جای "می"......................................... 41

3-1-2-6 افزودن "ا" در آخر اسم یا اسم مصدر برای تعظیم، تفخیم و تعجب... 41  

3-1-3 کهن گرایی واژگانی ......................................................... 41

3-1-3-1 فعل های کهن .......................................................... 41

3-1-3-1-1 فعل های ساده........................................................ 42

3-1-3-1-2 فعل های پیشوندی ..................................................... 49

3-1-3-1-3 فعل های مرکب .................................................... 58

3-1-3-1-4 عبارت های فعلی .................................................. 64

3-1-3-2 اسم های کهن ...................................................... 69

3-1-3-3 صفت های کهن ................................................... 77

3-1-3-4 قیدهای کهن .......................................................... 81

3-1-3-4-1 قیود یا ادوات شک وتردید............................................ 81

3-1-3-4-2 قیود یا ادوات تشبیه ................................................ 83

3-1-3-4-3 قیود و حروف ربط مرکب........................................... 86

3-1-3-5 حرف اضافه های کهن ................................................. 91

3-1-3-6 ضمایر کهن.............................................................. 99

3-1-3-6-1 ضمایر شخصی...................................................... 99

3-1-3-6-2 ضمایر انعکاسی ...................................................... 100

3-1-3-6-3 ضمایر اشاره........................................................ 102

3-1-4 کهن گرایی معنایی....................................................... 104

3-2 فراهنجاری واژگانی ......................................................... 109

3-2-1 واژگان جدید............................................................ 109

3-2-1-1 ترکیبات ابداعی ....................................................... 110

3-2-1-1-1 اسم + اسم....................................................... 110

3-2-1-1-2 اسم + صفت..................................................... 112

3-2-1-1-3 صفت + اسم...................................................... 113

3-2-1-1-4 اسم + پسوند................................................ 116

3-2-1-1-6 پیشوند + اسم.......................................................

3-2-1-1-7 پیشوند + صفت......................................................

3-2-1-1-8 اسم + بن فعل..........................................................

3-2-1-1-9 صفت + بن فعل ....................................................

3-2-1-1-10 حرف اضافه + بن فعل..................................................

3-2-1-2 واژگانی ابداعی ..........................................................

3-2-1-3 عبارت های ابداعی ....................................................

3-2-2 فعل های جدید............................................................

3-3 فراهنجاری نحوی.............................................................

3-3-1 جابجایی نهاد...........................................................

3-3-1-2 جابجایی فعل و عبارتهای فعلی ..........................................

3-3-1-3 جابجایی قید...........................................................

3-3-1-4  جابجایی ضمایر منفصل و متصل......................................

3-3-1-5 جابجایی سایر عناصر جمله.............................................

3-3-1-5-1 جابجایی منادا.........................................................

3-3-1-5-2 جابجایی جمله پیرو...................................................

3-3-2 ایجاد فاصله میان اجزای عبارت فعلی .....................................

3-3-3 حذف عناصر جمله...............................................................

3-3-4 کاربرد واژگان در نقش های متفاوت.........................................

3-3-4-1 کاربرد اسم به جای صفت...............................................

3-3-4-2 کاربرد صفت به جای صفت...............................................

3-3-4-3 کاربرد صفت به جای اسم.....................................................

3-3-4-4 کاربرد اسم به جای قید.................................................

3-3-5 استفاده از شناسه فعل به جای فعل..........................................

3-4 فراهنجاری صرفی.............................................................

3-5 فراهنجاری معنایی................................................................

4 نتیجه گیری...........................................................................

« کلیه محصولات سایت جنبه آموزشی دارد و مسئولیت هر گونه استفاده دیگر بر عهده خود شما می باشد »

مقایسه مبانی فکری و سنت شعری رودکی (پدر شعر فارسی) و نیما یوشیج (پدر شعر نو فارسی)

اختصاصی از فی ژوو مقایسه مبانی فکری و سنت شعری رودکی (پدر شعر فارسی) و نیما یوشیج (پدر شعر نو فارسی) دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

مقدمه :

سالهاست که نام رودکی پیوسته با عنوان «پدر شعر فارسی» و نام نیما یوشیج (علی اسفندیاری) با عنوان «پدر شعر نو فارسی» همراه بوده است و گاه خواننده بدون آنکه علت واقعی این وجه تسمیه را بداند آن را به خاطر سپره و بارها ذکر نموده است.

شاعران بزرگواری که هر کدام در اعتلای فرهنگ و ادب غنی ایرانی بسیار کوشیده‌اند و تأثیرگذار بوده‌اند و هرکدام تحولات بسیار عظیمی را در زمانه و عصر خویش حاصل کرده‌اند.

افراد بسیاری نیز در معرفی آنان و توضیح و گزارش آثارشان گام نهاده‌اند.

در این تحقیق کوشیده شده است تا بین مبانی فکری و سنت شعری این دو شاعر، مقایسه‌ای انجام دهم و در ضمن به علل و دلایلی که باعث شده است از میان خیل عظیم شاعران و گویندگان فارسی از دیرباز تاکنون این دو را به عنوان پدران‌ شعر فارسی برگزیده‌اند، اشاره نمایم.

به نظر محقق برای یک مقایسه‌ی اصولی و صحیح، نخست باید به بررسی و شناخت جزئیات مطالب مورد قیاس پرداخت و سپس نتیجه‌گیری نمود. البته قابل ذکر است که اگر بخواهیم یک مقایسه‌ی نسبتاً اصولی انجام دهیم؛ باید با توجه به آنکه تعداد ابیات بر جای مانده از این دو شاعر بسیار از لحاظ کمیت با هم اختلاف دارند و چون تعداد ابیات بر جای مانده از رودکی کمتر از هزار بیت است ولی در مورد نیما یوشیج این تعداد چندین برابر می‌باشد؛ لذا به ذکر پاره‌ای از آنها می‌پردازیم تا بدین وسیله یک توازن تقریباً منطقی بین شمار ابیات این دو شاعر از لحاظ ارزیابی برقرار گردد.

لازم به ذکر است که در تذکره‌ها و کتب تاریخ ادبیات درباره‌ی شمار اشعار رودکی سخن بسیار گرفته‌اند: برخی آن را متجاوز از یک میلیون بیت می‌دانند و برخی دیگر بر آن‌اند که 700 هزار بیت بوده، و نیز آورده‌اند که شعر رودکی در صد دفتر گردآوری شده بوده که بی‌گمان این ارقام مبالغه‌آمیز است. آنچه مسلم است آن است که رودکی پر شعر بوده و اکنون همان‌طور که ذکر شد مقدار اندکی از سروده‌های او در دست است.

در این مجموعه تلاش شده است که با بررسی و تفحص بر روی اکثر آثار و تحقیقاتی که در باب این دو شاعر شده است و در کنار هم قرار دادن آن مطالب به نتیجه‌ای که مورد نظر است، دست یافته شود. در باب رودکی و نیما یوشیج تحقیقات و کتب فراوانی به انجام رسیده و تألیف شده است؛ اما آنچه اکنون پس از سالها می‌تواند انگیزه‌ای برای تأمل و تألیفی دوباره در شعر و زندگی این دو شاعر باشد، یکی همان مقایسه‌ی مبانی فکری و سنت شعری این دو است و نیز شاید با این روش پاره‌ای از ابهامات با این روش از میان برداشته شود و دیگر آن که شاید در کنار هم قرار دادن مطالب به صورت مقایسه‌ای راه تازه‌ای را در نقد و تحلیل اشعار این دو گوینده‌ی شهیر ایرانی به همراه داشته باشد.

مجموعه‌ی حاضر به هر حال کوششی است برای آشنایی و باز آشنایی که از منابعی بسیار با ارزش در این زمینه مدد جسته است.

فهرست مطالب :

مقدمه و پیشگفتار

نخستین شناسندگان رودکی

نخستین شناسندگان نیما یوشیج

عقاید و افکار رودکی

• عقاید و افکار حکیمانه و اندرزگویی
• رقیق القلب و باهوش بودن رودکی
• حس بی‌نیازی 
• نیکنامی 
• مذهبی بودن

عقاید و افکار نیما یوشیج

• مهربانی و دلسوز بودن
• اجتماعی و سیاسی بودن نیما
• پند و اندرزگویی
• پایبندی نیما به زادگاه و طبیعت و مظاهر آن
• استواری و پایبندی به عقاید
• اصول عقاید نیما در باب نظم و نثر
• عقاید مذهبی نیما

معلومات رودکی و بازتاب آن در اشعارش

• قرآن و حدیث
• اشاره به داستانهای قرآن و اساطیر سامی
• بهره‌گیری از مضامین شعر عرب و اشاره به سرایندگان آنها
• اشاره به اساطیر ایرانی و داستانهای پهلوانی
• اشارات علمی و فلسفی

معلومات نیما یوشیج و بازتاب آن در اشعار وی

1- آشنایی و تسلط بر زبان فرانسه

2- یاد‌گیری زبان عربی

3- تسلط بر سبک و اوزان اشعار قدما

4- آشنایی با هنر موسیقی

5- تدریس زبان فارسی و عربی

6- توانایی بر نویسندگی و داستان نویسی و نمایشنامه نویسی

7- آشنایی با نقد ادبی

8- تسلط بر سبک رمانتیسم و سمبلیسم

9- آشنایی نیما با فقه و اصول و حکمت

رودکی پدر شعر فارسی و علل و دلایل آن

نیما پدر شعر فارسی و علل و دلایل آن

نکات دستوری و صنایع ادبی در اشعار رودکی 

• ویژگیهای صرفی

1-1) افعال

2-1) اسمها 

3-1) حروف 

– استعمال حروف ربط یا اضافه مرکب 

4-1) پیشوندها 

استعمال و حذف به قرینة پیشوند « بـ » تاکیدی

استعمال پیشوند‌های کهن 

استعمال پسوند (ومند) به جای مند 

استعمال فراوان کاف تحبیب، تصغیر، تلطیف

ابدال حروف 

2) ساختار نحوی

2-1) جمله 

2-2) ضمایر 

3-2) تکرار کلمه 

نکات دستوری 

اضافه تشبیهی 

کاربرد دو حرف اضافه برای یک متمم 

صفت جانشین موصوف 

صفت فاعلی

صفت بیانی 

صفت مفعولی 

بدل 

قید شک و تردید 

قید تنبیه 

صوت (شبه جمله تأسف) 

ضمیر ملکی 

پسوند دارندگی و اتصاف 

انواع الف 

الف ندا 

الف زاید 

الف تاکید 

الف اطلاق 

اسم مصدر 

ی مصدری 

فعل دعایی 

جمله معترضه 

اضافه استعاری 

واو حالیه  

که حالیه 

قید حالت 

کاربرد می برای تاکید 

استفهام تقریری

حرف ربط برای تسویه

نمونه‌‌هایی از صنایع ادبی در اشعار رودکی 

تشبیه 

استعاره 

استعاره کنائی (از نوع تشخیص) 

کنایه 

ایهام 

تضاد، طباق 

غلو 

مجاز 

ردالمطلع 

جناس زاید

طرد و عکس

تمثیل 

هجویه

ذو وزنین

حشو

نکات دستوری و صنایع ادبی در شعر نیما 

استعاره 

کنایه 

مجاز 

تشبیه

سمبل

صفت‌ مفعولی مرکب

کنایه 

صفت فاعلی مرخم 

تاثیر گذاری رودکی و کلام وی بر گویندگان پس از خود

1- سعدی 

2- مسعود سعد- قطران تبریزی- ابوالمظفر مکی پنجدهی- سنایی- سعدی- ادیب‌الممالک 

3- سنایی 

4- کسایی مروزی- رشید و طواط 

5- دقیقی 

6- سعدی 

7- وزیر ابی‌طیب مصعبی

8- عنصری بلخی 

9- ابوشکور بلخی- فردوسی 

10- ابوطاهر خسروانی 

11- ابوشکور بلخی

12- فردوسی

13- ازرقی هروی

14- رابعه- عنصری- سنایی غزنوی- قطران تبریزی- امیر معزی نیشابوری- رشید و طواط- ظهیر‌الدین فاریابی- فریدالدین عطار نیشابوری- خواجوی کرمانی- اوحدی مراغه‌ای  

15- سنایی- ابن‌یمین  

تأثیرگذاری نیما و کلام وی بر گویندگان پس از خود 

1- شهریار 

دو مرغ بهشتی

2- ضیاء هشترودی

3- میرزاده عشقی

4- اسماعیل شاهرودی

5- شین پرتو

6- فروغ فرخ زاد

7- نصرت رحمانی

گستردگی انواع قالب‌های شعری در شعر رودکی

گستردگی انواع قالب‌های شعری در اشعار نیما یوشیج

رودکی و مدیحه‌سرایی در اشعار او

نیما یوشیج و مدیحه‌سرایی

ویژگیهای اشعار رودکی

ویژگیهای اشعار نیما

مضامین اشعار رودکی 

مدح 

تغزل 

توصیف 

خمریات

مرثیه 

هجو 

زهد و پند 

مضامین اشعار نیما یوشیج 

طبیعت گرایی 

شب 

انسان دوستی 

نمادگرایی (سمبولیسم)  

راز و رمز جانوران در شعر نیما 

1- آواز قفس

2- پرنده منزوی 

3- توکا 

4- خریت 

5- خروس 

6- داروگ 

7- روباه 

8- سیولیشه 

9- شب‌پره‌ ساحل نزدیک 

10- غراب 

11- ققنوس 

12- قو 

13- کاکلی 

14- کبک 

15- کرم ابریشم 

16- کک کی‌ (گاو نر) 

17- گاو 

18- گرگ 

19- لاشخورها 

20- مرغ شکسته‌پر 

سبک اشعار رودکی 

بررسی سبکی نمونه‌هایی از اشعار رودکی 

شعر زندگانی و مرگ 

شعر عصا بیار که وقت عصا و انبان بود

نتیجه‌گیری 

سبک اشعار نیما 

نمونه‌ای از شعر آزاد نیما «شعر مهتاب

نتیجه‌گیری 

فهرست منابع و مآخذ

روزه و رمضان در آئینه شعر فارسى

اختصاصی از فی ژوو روزه و رمضان در آئینه شعر فارسى دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

کلیات شمس
رودکى
فردوسى
منوچهرى
فرخى
نزارى
مسعود سعد
ناصر خسرو
خاقانى
خسرو و شیرین
کلیات شمس

و...

دانلود پایان نامه بررسی فراهنجاری های زبانی شعر شاملو

اختصاصی از فی ژوو دانلود پایان نامه بررسی فراهنجاری های زبانی شعر شاملو دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

چکیده

پژوهش حاضر با عنوان “بررسی فراهنجاری های زبانی شعر شاملو” کوششی است جهت شناساندن سبک فردی شعر شاملو به لحاظ معیارهای زبانشناختی. یافته های این پژوهش از طریق بررسی منتخب اشعار شاملو در کلیه مجموعه آثارش بدست آمده است. در این پژوهش این نکته را دریافتیم که راز زیبایی و زبان نسبتا منحصر به فرد شعر شاملو در فراهنجاری های زبانی خاصی است که او در اشعارش از آنها بهره برده است؛ فراهنجاری هایی از نوع واژگانی، صرفی، نحوی ،معنایی و کهن گرایی. با بررسی آین فراهنجاری ها در منتخب اشعار شاملو پی بردیم که برجسته ترین فراهنجاری بکار رفته در اشعار، فراهنجاری زمانی یا همان کهن گرایی است، که شاملو بطرز مبالغه آمیزی در اشعارش از آن بهره برده بطوری که زبان شعرش را نسبتا یکدست آرکائیک کرده است.

شاملو با بهره گیری از این قبیل شگردها نه تنها به زیبایی، صلابت، فصاحت و بلاغت اشعارش افزوده بلکه کاربرد فراهنجاری هایی از این دست توسط او به آفرینش سبکی منحصر به فرد با عنوان “شعر سپید” انجامیده است.

پیشگفتار

ادبیات به اقتضای ماهیت خود که دربارﮤ زندگی و پیچیدگی وجوه گوناگون آن است، از سرشتی پذیرنده برخوردار است و این قابلیت را دارد که از دیدگاه علوم دیگر مورد بررسی قرار گیرد. سالهاست که شیوه هایی در نقد ادبی متداول شده اند که اصول و روشهای آنها از علوم نشأت می گیرد؛ از قبیل نقد فلسفی، نقد روانکاوانه، نقد تاریخ مبنایانه، نقد ساختار گرایانه، نقد مارکسیستی، نقد صور نوعی، نقد جامعه شناسانه، نقد نشانه شناسانه، و… . با این حساب زبانشناسی را نباید یک استثنا تلقی کرد. از آنجا که زبانشناسی مطالعه ی علمی زبان یعنی تار و پود بوجود آورندﮤ ادبیات است، قاعدتاً می تواند با نقد ادبی پیوند داشته باشد.(خوزان مریم، 1369، ص 12)

پیشرفت سریع دانش زبانشناسی در قرن حاظر به فراهم آوردن امکاناتی جدید برای مطالعه ی زبان و ادبیات انجامیده است. حاصل پژوهش هایی از این دست در زمینه ی زبان به شکل مجموعه ای از دستورهای ساختاری در اختیار ما است، و اگرچه استفاده از امکانات ساختگرایی در زمینه ی ادبیات و بررسی ویژگی های آن گامهای نخستین راه را می پیماید، بازده آن حتی امروز نیز چشمگیر است.

پیشگامان استفاده از زبانشناسی در ادبیات و پیروان آن سعی داشته و دارند که برای ادبیات بطور اعم و هر یک از گونه های ادبی بطور اخص توجیهی زبانشناختی بیابند و توصیفی علمی از هر فن ادبی به دست دهند، زیرا چنین می نماید که استفاده از فنون پراکنده ای چون عروض و قافیه، بدیع، معانی و بیان در مطالعات ادبی سنتی در چهارچوب مبنایی نظری قابل توجیه نباشد.(صفوی کورش، 1383، ص 7)

مجموعه ی حاضر با این امید نوشته شده است که دانشجویان و علاقه مندان به زبانشناسی بتوانند تصویری کم و بیش روشن از کاربرد زبانشناسی در ادبیات بدست آورند. اما پنداری خطاست اگر تصور کنیم صرف آشنایی با مباحث زبانشناسی می تواند مجوزی برای بررسی ادبیات باشد.

از آنچه گفته شد می توان چنین نتیجه گرفت که زبانشناسان مایل به تجزیه و تحلیل متون ادبی از دیدگاه زبانشناسی، باید پیش از کار، شناخت کافی از ادبیات داشته باشند؛ و به همین ترتیب، منتقدان ادبی که قصد نقد متون ادبی با شیوﮤ نقد زبانشناسانه را دارند، باید نخست با آن مباحثی از زبانشناسی که به این زمینه مربوط می شود آشنا باشند.

زبان با تمام شگردهای شاعرانه ای که آن را به چشم خواننده بیگانه و خلاف عادت می سازد، در خدمت بیان عاطفه و حادثهٴ ذهنی انگیخته از آن است. اما زبان خاص شعر نه تنها بیگانه نمایی خاص خود را در پرتو عاطفه ی آمیخته با معنی یا معنی گرایی حادثه انگیز به دست می آورد، بلکه در عین حال کلید های گشودن طلسم گنج عاطفه و معانی پنهان و رمز زیبایی ها و ظرافت های شعر را در خود نهفته دارد. عناصر آشنایی زدایی از زبان که هم می تواند با کاهش و هم افزایش عناصری از زبان و بر زبان صورت گیرد، متعدد است. اما برجسته ترین آنها را می توان به مقوله های موسیقی، بیان و بلاغت، صرف و نحو و واژگان زبان و مطالب فرعی مربوط به هر یک از آنها محدود کرد. زبان از این نظرگاه گسترده که به آن بنگریم، چنان که اشاره کردیم، از دیدگاه نظریه پردازان جدید، مهم ترین عنصر شعر است. شکلوفسکی، که شعر را رستاخیز کلمه ها خوانده است، زبان شعر را از همین چشم انداز گسترده دیده است و به همین سبب تعریف او می تواند دربرگیرندﮤ تعریف های متعدد دیگری که بر اساس توجه و تاکید بر یکی از این ابعاد گستردﮤ زبان، صورت گرفته است، نیز باشد: (( اگر بپذیریم که مرز “شعر و نا شعر”، همین رستاخیز کلمه هاست، یعنی تمایز و تشخیص بخشیدن به واژه های زبان، آنگاه به این نتیجه خواهیم رسید که چون “رستاخیز کلمه ها” یا صورت تشخیص یافتن آنها در زبان می تواند هم علل و هم صور متعدد داشته باشد، کسی که در تعریف شعر، وزن و قافیه را اساس قرار می دهد، درک او از قیامت کلمه ها، و تمایز زبان شعر از زبان مبتذل و اتوماتیکی، در حد وجود وزن و قافیه و یا عدم آنهاست، آنکه فراتر از این می رود و شعر را کاربرد مجازی زبان تعریف می کند، او نیز تمایز با قیامت کلمات را در جابجا شدن مورد استعمال آنها می داند…)).(شفیعی کدکنی محمدرضا، 1358، ص 6)

به هر حال هر تعریفی که از شعر تا کنون به دست داده شده است براساس مصادیق موجود بوده است. و این مصادیق همواره رو به تغییر و تبدیل و تحول پذیر بوده است. نظریه های جدید تکمیل و توسعه ی نظریه های قدیم براساس دگرگونی و غلبه ی نوعی خاص از مصادیق، یا پیدا شدن مصداق های تازه به علت تغییر وضع هستی انسان در جهان بوده

است. زبان عاطفه در شعر، اگر در مفهومی گسترده آن را در نظر آوریم، مهم ترین عنصر مشترک و پایدار شعر در طول قرن ها هم در حوزﮤ مصادیق و هم در حوزﮤ نظریه های متنوع است. (تقی پور نامداریان، 1381، ص 82)

پژوهش حاضر با نام بررسی فراهنجاری های زبانی در شعر احمد شاملو به عنوان پایان نامه ی کارشناسی ارشد، طرحی بین رشته ای محسوب شده و مانند پلی بین زبانشناسی به لحاظ علمی از یک سو، و ادبیات فارسی به لحاظ ادبی از سوی دیگر، ارتباط برقرار می کند.

به دلیل این که در ادبیات فارسی بیشتر به ویژگی های زیبایی شناختی آثار ادبی پرداخته شده، و جای بررسی های علمی آن تقریبا خالی مانده یا اگر پژوهشی انجام شده رد پای آن در تحقیقات زبانشناسی بسیار کمرنگ است؛ لذا به جز تعداد محدودی اثر پژوهشی با موضوعاتی از این قبیل، این طرح کار نسبتأ نویی به حساب می آید. از این جهت در این پژوهش سعی بر این بوده تا از زبانشناسی به عنوان دانش بررسی زبان بطور عام، و زبان شعر بطور خاص، برای انجام این مهم استفاده شود.

در زمینه آشنایی با شعر شاملو تالیفات اندکی وجود دارد که می توان گفت هر کدام در کامل کردن دیگری نقش بسزایی داشته است اما با این حال بدلیل پیچیده بودن شعر شاملو چه به لحاظ ادبی و چه به لحاظ زبانشناختی این کوششها هنوز هم بسیار اندک بوده و بررسی های بیشتری را می طلبد.

بعضی از این تالیفات که به نقد و بررسی شعر شاملو پرداخته است را می توان شامل موارد زیر دانست:

امیرزاده کاشی ها، نوشته دکتر پروین سلاجقه؛ سفر در مه، نوشته تقی پور نامداریان؛ طلا در مس، نوشته ابراهیم براهنی؛ سنگ بر دوش؛ شعر زمان ما وغیره.

تا جایی که نویسنده این سطور بررسی کرده است در بین مقالات و رساله های انجام شده نیز تحقیقی که مستقیما به بررسی شعر شاملو پرداخته باشد وجود ندارد به جز دو پایان نامه کارشناسی ارشد با موضوعات مشابه، بررسی زبانشناختی اشعار فروغ فرخزاد و سهراب سپهری در دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی.

این پژوهش بطور کلی تلاشی است در جهت طبقه بندی زبانشناختی فراهنجاری های زبانی شعر شاملو، و در تحلیل نهایی کوششی است برای یافتن پاسخ به این پرسش که میزان بکارردن فراهنجارهایی در شعر به چه گونه ای است.

به این ترتیب می توان گفت که پژوهش حاضر به بررسی زبانشناختی شعر شاملو به عنوان سبکی از شعر فارسی می پردازد و هدف های زیر را دنبال می کند:

هدف اول این پایان نامه، بررسی زبانشناختی و علمی فراهنجاری های زبانی گزیده ای از اشعار احمد شاملو، یعنی آنچه زبان او را به شعر بدل کرده است، و پس از آن تبیین و رده بندی این فراهنجاری ها به لحاظ جنبه های مختلف زبانی، از جمله نحوی، معنایی، واژگانی و غیره می باشد.

هدف دوم در این طرح، شناساندن یک سبک ادبی به لحاظ معیارهای زبانشناختی خاص آن سبک است.

در واقع منظور اصلی از این طرح، فراهم آوردن زمینه های آشنایی بیش تر و دقیق تر و سنجیده تر با شعر شاملوست.

     بنا بر آنچه اشاره شد، اساس بررسی شعر شاملو در این پایان نامه بررسی و توصیف زبان شعر او است. از این رو در این پژوهش به تحلیل و توصیف عناصری که زبان شعر شاملو را فراهنجار کرده است، به خصوص در حوزﮤ صرف و نحو و واژگان و ترکیبات زبان و دیگر عناصری که به این مباحث و به دیگر شگرد های فراهنجاری از زبان مربوط است، خواهیم پرداخت.

شاید اشاره به این نکته بی فایده نباشد که در این بررسی، به توصیف شعر شاملو و قضاوت درباره ی آن بر اساس این توصیف پرداخته شده است. بنابراین بررسی افکار و عواطف مطرح در شعر او که بخشی از این توصیف است، دلیل قبول یا رد نظرگاه های شاملو درباره ی مقوله های سیاسی، اجتماعی و فرهنگی نیست.

به هنگام جمع آوری نمونه های ادبی به هیچ وجه به ارزش ادبی آن ها توجه نشده است؛ زیرا این کار ممکن است از ارزش علمی کار بکاهد؛ به همین دلیل تمامی نمونه ها بطور اتفاقی و بدون کوچکترین پیش انگاری انتخاب شده اند. در ضمن شاملو در نوشتن اشعارش از دیکتهٴ خاص خود استفاده کرده است؛ در واقع او در نوشتن روش جدایی کلمه ها از پیشوند و پسوند آنها، و استفاده از “ی” به جای همزه، را به کار برده است. در این پایان نامه سعی بر آن شده تا حد ممکن در نوشته های شاملو هیچ دست کاری نشود، لذا ممکن است خطا های دیکته ای و نگارش زیادی در این پایان نامه دیده شود که به لحاظ بکر ماندن دست نوشته های شاملو آنها را نادیده می انگاریم.

ساختمان اصلی رسالهٴ حاضر در سه فصل به دست داده شده است. فصل نخست الزامأ به ملاحظات نظری اختصاص یافته است تا چهارچوب نظری این بررسی مشخص گردد.

فصل دوم به پیشینهٴ مطالعات زبانشناختی ادبیات اختصاص یافته است. در این فصل بیشترین توجه معطوف مطالعاتی می شود که به شکلی با بررسی حاضر ارتباط دارند.

فصل سوم در برگیرندﮤ هستهٴ اصلی بررسی حاضر است. در این فصل فراهنجاری های زبانی در شعرهای منتخب شاملو مورد بررسی قرار می گیرد. در فصل چهارم از طریق آمار و اطلاعات به دست آمده در فراهنجاری های زبانی توصیف و طبقه بندی می شوند. این فصل حاوی مرتبط با تعداد و آمار فراهنجاریهای زبانی در منتخب اشعار شاملو نیز می باشد.

فهرست منابع پژوهش نیز در پایان رساله به دست داده می شود.