مقدمه
اهمیت کاغذ و فرآورده های کاغذی در زندگی نوین بر همگان آشکار است . هیچ فرآورده صنعتی دیگری نقش این چنین برجسته در زندگی انسان ندارد . کهغذ وسیله ای برای ثبت ، ذخیره سازی و انتقال اطلاعات است . عملاً همه مطالب را روی کاغذ می نویسیم و چاپ می کنیم . مقدار زیادی کاغذ را در صنایع بسته بندی و نیز در کارهای ساختمانی به کار می بریم .
صنایع خمیر کاغذ علاوه بر تولید فرآورده های ضروری سهم عظیمی در ایجاد کار و رشد اقتصادی در کشورهای مختلف داشته است .
واژة Paper ریشه در نام گیاهی از گونه نی ها ، پاپیروس Papyrus دارد .
مصریهای باستان نخستین نوع کاغذ را با روی هم قرار دادن و فشردن لایه های نازک ساقه این گیاه ، به یکدیگر تهیه میکردند و روی آنها می نوشتند . اما در آن زمان از لیفی کردن گیاه که از مشخصات اصلی صنعت کاغذ سازی است خبر نبود .
نخستین کاغذ سازی واقعی در حدود سال 100 میلادی در چین و با استفاده از سوسپانسیونی از الیاف خیزران با توت عملی شد . بعدها چینی ها در این صنعت مهارت زیادی یافتند و نمونه های زیبا و متعددی از تصاویر چین باستانی روی همین نوع کاغذ تاکنون باقی مانده است .
پس از گذشت چندین قرن ، صنعت کاغذ سازی به خاورمیانه و سپس به اروپا رسید . در این دوران باقیمانده های پنبه و کتان بعنوان ماده خام در کاغذ سازی استفاده می شد . در آغاز قرن پانزدهم چند کارخانه کاغذ سازی در اسپانیا ، ایتالیا ، آلمان و فرانسه وجود داشت . در آمریکا شمالی ، نخستین کارخانه کاغذ سازی Paper mill در سال 1690 در نزدیکی فیلا دلفیا تأسیس شد .
ویژگیهای صنعت نوین خمیر و کاغذ :
کارخانه های مدرن خمیر و کاغذ از پسمانده های چوبی بعنوان مواد خام اصلی خود استفاده میکنند . عملیات یک فرآیند تا حد زیادی اتوماتیک است و کنترلها کامپیوتری است در آمریکای شمالی فقط واحدهای تولید بزرگ با بازده زیاد مقرون به صرف است . در نتیجه تأسیس این چنین واحدهای عظیم و مدرن ، بسیار پر هزینه است براساس یک تخمین ، برای ایجاد یک کارخانه خمیر کاغذ گرافت رنگبری شد . در یک منطقه توسعه نیافته با تولید 750 تن خمیر در روز 400 میلیون دلار سرمایه گذاری لازم است . سرمایه گذاری عظیم که گاهی تا یک میلیون دلار به ازای هر کارگر می رسد ، صنعت خمیر و کاغذ را در شمار صنایع سرمایه بر قرار داده است .
تاریخچة تأسیس شرکت محصولات کاغذی لطیف
همانطور که در بخش پیش اشاره شد یکی از انواع فرآورده های کاغذ ،دستمال کاغذی می باشد . یکی از شرکتهایی که اقدام به ساخت انواع کاغذ بهداشتی را در کشورمان انجام می دهد . شرکت محصولات لطیف می باشد .
یکی از ویژگیهای بسیار مهم این شرکت که آنرا در میان بقیه کارخانجات ساخت کاغذ و همچنین ساخت کاغذهای بهداشتی مشخص تر می نماید ، دارا بودن فرآیند جوهر زدایی می باشد . این شرکت بدلیل داشتن ویژگی مورد نظر می تواند گامهای بسیار مثبتی در حفظ محیط زیست نیز در بر دارد زیرا به کمک این فرآیند می توان کاغذهای ضایعاتی حاصل از برش کاغذهای کتابو دفتر به خمیر مناسب جهت ساخت کاغذ بهداشتی از جمله دستمال کاغذی می نموند . در تاریخ 3/9/1364 وزارت صنایع به صدور موافقت اصولی این شرکت تحت عنوان تولید کاغذ با گراماژ(وزن) پائین نمود .
شرکت محصولات کاغذی لطیف با سرمایه سازمان صنایع ملی ایران در سال 1364 تأسیس شد . لیکن بدلیل محدودیتهای دوران جنگ تحمیلی ، اقدام اجرایی صورت نگرفت . تا اینکه در قالب طرحهای فانیانس برنامه پنج ساله اول توسعه اقتصادی و اجتماعی و فرهنگی در چارچوب همکاری فنی و اقتصادی ایران و اطریش در فروردین 1370 افتتاح اعتبار شد . از برجستگیهای این طرح صرفه جویی ایی قریب 10 میلیون دلار در سال و بازگشت سرمایه طی 4 سال است در اواخر سال 1374 از سازمان صنایع ملی ایران بصورت 50% نقد و 50% بابت بدهیهای سازمان صنایع ملی ایران به سازمان تأمین اجتماعی به بخش شرکت سرمایه گذاری تأمین اجتماعی تحت نظر سازمان اجتماعی انتقال یافت .
این طرح بجهت تولید انواع کاغذ با گراماژ پاتین {تا 45 گرم بر متر مربع} طراحی شده است که طبق لیست زیر می باشد .
نوع محصول گراماژ(گرم بر متر مربع)
1ـ دستمال کاغذی 45 ـ 18
2ـ دستمال توالت 45 ـ 18
3ـ کاغذ نسخه دوم تایپ 32 ـ 28
4ـ کاغذ بسته بندی میوه 25 ـ 22
5ـ کاغذ بسته بندی گل 24 ـ 22
این طرح طبق جدول ذیل در تاریخهای مورد نظر عملیات ابتدایی و انتهایی آن تا تولید نهایی صورت گرفته است .
عقد قرار داد دانش فنی و تجهیزات نیمه اول 1369
گشایش اعتبار اسنادی فروردین 1370
شروع عملیات ساختمانی نیمه دوم 1370
شروع عملیات نصب بهمن 1371
شروع آزمایش بدون بار نوروز 1373
شروع عملیات با بار اردیبهشت 1373
زمین و ساختمان
مساحت زمین 65500 متر مربع
ساختمانهای خط تولید و پشتیبانی 26500 متر مربع
ساختمانهای اداری و خدماتی 3500 متر مربع
حجم عملیات اجرایی :
وزن ماشین آلات 1020 تن
حجم بتن ریزی 25000 متر مکعب
سطح قالب بندی 51000 متر مربع
حجم عملیات خاکی 50000 مترمربع
وزن آهن آلات مصنوعی 2600 تن
تأسیسات مجتمع :
برق 5/4 مگا وات
16 کیلومتر خط انتقال دو مداره Kv 20
آب 16 لیتر در ثانیه
منابع آب از یک حلقه چاه عمیق 8 اینچ
مخازن زمینی آب 500 متر مکعب
مخزن زمینی سوخت 200 متر مکعب
مخزن گاز مایع 100 متر مکعب
در نگاه کارشناسی به شرکت محصولات کاغذی لطیف می توان آنرا به 3 بخش عمده تولیدی تقسیم نمود .
1ـ واحد جوهر زدایی : این واحد شامل : A ـ 1) انبار روزانه
B ـ 1) سالن جوهر زدایی
2ـ واحد ماشین کاغذ : این واحد شامل : A ـ2) مرحله آماده سازی خمیر
B ـ2) ماشین کاغذ
C ـ2) برش بسته بندی
3ـ واحد جنبی خدمات دهنده
این واحد شامل : A ـ3) دیگ بخار
B ـ 3) ایستگاه کمپرسور
C ـ 3) تصفیه پساب صنعتی
فرآیند تولید :
حال فرآیند تولید را از ابتدای عملیات دنبال مینمائیم تا بتوان نحوه ساخت یکی از انواع کاغذهای بهداشتی را توصیف نمود . انواع کاغذهای باطله که از یک چاپ خانه ها و مراکز انتشار کتاب تحت عنوان پوشال ضایعاتی جمع آوری می شود . توسط کامیون به بخش انبار روزانه این شرکت انتقال پیدا می نماید و در بخش انبار روزانه بعنوان ماده خام اولیه توسط تسمه نقاله به طرف واحد جوهر زدایی هدایت می شود . در فرآیند جوهر زدایی یک فرآیند شیمیایی دنبال می شود و دلیل انجام فرآیند شیمیایی بخاطر انتظار مختلف از دستمال کاغذی می باشد .
کاغذی که در صنایع کاغذ سازی تولید می شود برای اینکه دارای خاصیت نوشتن و چاپ را داشته باشد به آن مواد شیمیایی مختلفی اضافه می نمایند . تا سطح الیاف به کمک این مواد آهار زده شود و جوهر یا آب به راحتی در سطح کاغذ پخش یا جذب نگردد . اما در صنایع ساخت دستمال کاغذی دقیقاً انتظار عکس نسبت به کاغذ وجود دارد . زیرا دستمال کاغذی باید بتواند رطوبت موجود بر روی صورت را جذب نماید و همچنین در خود حفظ نماید . پس با این توضیح مختصر می شود فهمید که وقتی خوراک یا مواد اولیه خام برای ساخت دستمال کاغذی ، کاغذ باشد حتماً مواد افزوده شده به کاغذ را از آن جدا ساخت تا بتوان خمیر را آماده برای مصرف به جهت ساخت دستمال کاغذی نمود .
مواد خام که به آن پوشال نیز گفته می شود بعد از حمل توسط تسمه نقاله به دستگاه خمیر کن Palper انتقال داده می شود و در داخل این دستگاه به کمک مقدار زیادی آب کهبه آن افزوده می شود به خمیر تبدیل می شود برای آماده سازی خمیر به جهت انجام فرآیند شیمیایی ، مواد شیمیایی مختلفی به خمیر در دستگاه خمیر کن اضافه می شود .
بخشی از این مواد شیمیایی باعث می شوند که پیوند فیزیکی بین الیاف سلولز و مواد افزودنی سست شود ، و خمیر را آماده برای استخراج در مراحل بعدی می نماید .
بخش دیگر از مواد شیمیایی به جهت از بین بردن میکروبهای احتمالی موجود در کاغذ به جهت گند زدایی اضافه می شود .
مخلوط آب و خمیر و مواد شیمیایی برای مدت معینی در دستگاه خمیر کن مخلوط می شوند تا نفوذ شیمیایی کاملاً انجام گیرد .
خمیر بعد از مدت معینی بطرف مخزن مشخص پمپاژ می شود . اما این خمیر دارای ناخالص های فلزی ، سنگریزه و غیره کاغذی میباشد .
لذا به جهت جدا نمودن این ذرات ناخالص خمیر از مسیر یک دستگاه ، تمیز کننده عبور می نماید تا بواسطه نیروی گریز از مرکز ، ذرات سنگین از خمیر جدا گردد .
سپس خمیر که تقریباً از ذرات سنگین عاری شده است برای عملیات استخراج مواد افزودنی از آن ابتدا بداخل دستگاه رشته کن [DEFLAKER] رفته و سپس بعد از باز شدن و پائین آوردن غلظت آن بطرف دستگاه ،شناور سازی پمپاژ می شود در دستگاه شناور سازی [FL.TATI.N] مواد افزودنی که دکر آنها رفت از سطح الیاف جدا شده ، و بواسطه وزن نسبتاً سبکتری که نسبت به خمیر دارند بصورت سه بار خارج میگردند . اما خمیر خروجی از دستگاه شناور سازی دارای خصوصیات بهتری شده و علی رغم این از ناخالصیهای که بصورت مواد افزودنی و یا حتی جوهر حاصل از چاپ بر روی آن وجود داشته عاری میگردد . خمیر خروجی ازاین مرحله باز هم برای اینکه احتمال وجود لکه های ناخالص در آن وجود دارد وارد تمیز کننده های [Cleaner] دیگری میگردد تا تحت پالایش بهتری صورت گیرد .
حال خمیر خروجی از این مرحله که یک عملیات تمیز کاری بر روی انجام گرفته است باید برای ذخیره سازی آماده گردد . در این حالت خمیر از دستگاه بنام تغلیظ کننده [Hydrodisc] عبور مینماید و با از دست دادن مقدار زیادی از آب خود غلظت آن به حدود 5% میرسد حال خمیر خروجی ازاین مرحله بازهم وارد مرحله دیگری بنام تغلیظ کننده ثانویه [Drainator] میگردد تا مقدار زیادی از آب خود را از دست بدهد .
در نهایت خمیر ذخیره شده غلظت آن به حدود ده درصد میرسد . ظرفیت این واحد معادل شصت تن تولید خمیر در روز می باشد و می تواند به صورت شبانه روزی کار کند . اما در واحد جوهر زدایی علی رغم آماده سازی خمیر از کاغذهای پوشال فعالیت دیگری نیز به جهت تولید خمیر الیاف بلند انجام می شود . عموماً در صنایع کاغذ سازی به جهت افزایش خصوصیات فیزیکی کاغذ به خمیر های حاصل از فرآیند جوهر زدایی یک خمیر بنام خمیر الیاف بلند اضافه می نمایند تا بتوان با اختلاف این در نوع خمیر مخلوط خمیر راایجاد نموده تا محصول نهایی تولید شده منطبق بر خصوصیات فیزیکی استاندارد باشد . لذا به همین دلیل در واحد جوهر زدایی یک خط تولید خمیر الیاف بلند نیز تعبیه شده است که وظیفهآن صرفاً یک اختلاط فیزیکی میباشد .
بطوری که عدلهای [BALE] خمیر الیاف بلند از شرکتهای خارجی خریداری می شود . و این عدلها در داخل یک تسمه نقاله مخصوص قرار میگیرند و بداخل دستگاه خمیر کن الیاف بلند انتقال داده میشوند و در داخل این دستگاه خمیر کن با آب مخلوط شده و محلول خمیر الیاف بلند را ایجاد می نماید و سپس این مخلوط را بداخل مخزن خمیرالیاف بلند پمپاژ می شوند . ظرفیت این خط نیز معادل شصد تن در روز می باشد . در تمام مراحل که ذکر آنها رفت صرفاً آماده میشود حال این خمیر باید برای تولید محصول به واحدی بنام ماشین کاغذ پمپاژ گردد . هر دو نوع خمیر جوهرزدایی و خمیر الیاف بلند از طریق پمپاژ از مخازن ذخیره به مخازن موجود در سالن ماشین کاغذ فرستاده میشوند.
ورود خمیر از واحد جوهرزدایی به واحد ماشین کاغذ
حال در بخش آماده سازی خمیر ماشین کاغذ خمیر الیاف بلند و خمیر جوهرزدایی شد ،به ترتیب با نسبت 20% و 80% توسط سیستم های کنترل جریان خمیر باهم مخلوط شده و مخلوط این دو نوع خمیر با درصد بیان شده بداخل مخزن فرستاده می شوند تا مخلوط این دو نوع خمیر دارای یکنواختی یکسانی گردند . سپس این مخلوط برای عملیات تمیزکاری نهایی به طرف سیستم تمیزکننده دورانیCLEANER پمپاژ می شوند و دراین قسمت خمیر عاری از هر گونه ناخالصی و ذرات جوهر احتمالی می گردد . سپس خمیر خروجی از بخش تمیزکننده ها بطرف ماشین کاغذ پمپاژ می گردد .
ماشین کاغذ
ماشین کاغذ موجود در شرکت لطیف از نوع دو وایره می باشد .
{TWIN WIRE} و نوع ماشین کاغذ در تقسیم بندی ماشین های ساخت کاغذهای بهداشتی از نوع{DUOFORMER} می باشد .
این ماشین کاغذ دارای مشخصات زیل است :
سرعت کارکرد ماکزیمم: m/min 1006 متر در دقیقه
سرعت کارکرد مینیمم:m/min 400 متر در دقیقه
عرض کاغذ قابل استحصال جهت تولیدmm 2700 میلی متر
ظرفیت تولید ماشین 56 روز/تن
همانطوریکه گفته شد خمیر خروجی از بخش تمیز کننده ها بطرف یک سیستم بنام جعبه تغذیه خمیر به ماشین یاHEAD BOX پمپاژ می شود و از طریق این جعبه تغذیه در فضای بین دو وایر که اصطلاحاً به وایر بالاییTOP WIER {توری بالایی}BOTTOM WIER و وایر پایینی {توری پایینی} معروف است . در پیرامون یک استوانه بنام رول شکل دهندهFORMING ROLL قرار می گیرد.
فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد
تعداد صفحات این مقاله 45 صفحه
پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید
دانلود مقاله شرکت محصولات کاغذی لطیف
