نوع فایل: word
قابل ویرایش 128صفحه
چکیده:
در این پژوهش به بررسی رابطه تفکرات غیرمنطقی با ملاکهای همسرگزینی در دانشجویان دختر و پسر مقطع کارشناسی دانشگاه شهید بهشتی پرداخته شد.
سوالات این پژوهش عبارتند از: آیا بین تفکرات غیرمنطقی و ملاکهای همسرگزینی رابطه ای وجود دارد؟ آیا بین نوع تفکرات غیرمنطقی دختران و پسران تفاوت وجود دارد؟ آیا بین ملاکهای انتخاب شده در پسران و دختران تفاوت وجود دارد؟ جامعه آماری این پژوهش عبارت است از کلیه دانشجویان دختر و پسر مجرد شاغل به تحصیل در مقطع کارشناسی که در سال تحصیلی 83ـ82 در دانشگاه مشغول به تحصیل می باشند که از بین این دانشجویان به روش نمونه برداری در دسترس تعداد 200 نفر از 10 دانشکده انتخاب گردیدند که تعداد دختران و پسران در این تحقیق مساوی در نظر گرفته شده است. ابزار گردآوری اطلاعات در این تحقیق عبارتند از: 1) آزمون تفکرات غیرمنطقی (A.T.I.B) و پرسشنامه محقق ساخته مربوط به ملاکهای ازدواج. روش تحقیق در این پژوهش روش پیمایشی (زمینه یابی) است و روشهای آماری مورد استفاده عبارتند از : آزمون آماری ضریب همبستگی پیرسون و آزمون t برای دو گروه مستقل. بررسی سوالات در این تحقیق حاکی از آن است که ارتباط معنی داری بین تفکرات غیرمنطقی و ملاکهای همسرگزینی در دانشجویان وجود دارد. همچنین بین تفکرات غیرمنطقی عدم کنترل هیجانات و دلواپسی اضطراری و اتکا به دیگران در دختران و پسران تفاوت معنی داری وجود دارد.
همچنین بین تفکر تایید دیگران و ملاکهای روان شناختی و ملاکهای اجتماعی ارتباط وجود دارد. بین تفکر غیرمنطقی اجتناب از مشکلات و ملاکهای اجتماعی رابطه معنی دار وجود دارد.
بین تفکر سرزنش کردن،ملاکهای روان شناختی، عوامل خانوادگی و ملاکهای اجتماعی رابطه معنی دار وجود دارد. بین تفکر غیرمنطقی اتکا به دیگران و عوامل خانوادگی رابطه معنی دار وجود دارد. بین تفکر غیرمنطقی واکنش نومیدی، ملاکهای اقتصادی و اجتماعی رابطه معنی دار وجود دارد. بین تفکر غیر منطقی دلواپسیاضطرابی و عوامل خانوادگی رابطه معنی دار وجود دارد.
همچنین بین تفکر غیرمنطقی کمال گرایی و عوامل خانوادگی رابطه معنی دار وجود دارد که در همه روابط به جز بین واکنش نومیدی و ملاکهای اقتصادی که جهت رابطه مثبت است، در بقیه موارد رابطه منفی وجود دارد.
همچنین بین ملاکهای انتخاب شده در پسران و دختران تفاوت معنی دار وجود دارد که این تفاوت در ملاکهای زیستی و اقتصادی مشاهده گردید
مقدمه:
ازدواج و تشکیل خانواده یکی از حوادث و وقایعی است که در زندگی انسانها نقش اساسی و تعیین کننده دارد. یافتن روحی رشد دهنده که تحت عنوان همسری می تواند نیمی یا همه زندگانی انسان را در مسیر صحیح و رهایی بخش قرار دهد، به عنوان یکی از مهمترین تصمیم های سرنوشت ساز زندگی هر زن و مرد مطرح بوده و هست.
معمولاً خانواده مدرسه نوع دوستی است که مدام به انسان نوع دوستی و حب بشر که بر اساس ضرورت و طبیعت است تبلیغ و تلقین می کند. خانواده کانونی است که دو موجود مرد و زن برای موجودیت خود و برای آینده و کمال خود و بالاخره برای ادامه بقای خود به وسیله فرزندان خویش امیدها و دلواپسی های مشترک و یکنواخت و یکسانی دارد.(ابراهیمی بختور 1369نقل از جعفری)
بدون تردید ازدواج عامل بیداری خانواده است و خانواده از دیدگاهی یک نشان یا نماد اجتماعی شمرده می شود و برآیند یا انعکاس از کل جامعه است در یک جامعه منحط خانواده نیز خود به خود منحط خواهد شد. و برعکس در سلامت جامعه سازمانهای آن از جمله خانواده نیز از سلامت برخودار خواهند بود. اما به محض تکوین خانواده همچون هر سازمان اجتماعی دیگر بر زمینه اجتماعی خود اثر خواهد گذاشت.
ازدواج و زندگی زناشویی بعنوان مهمترین و عالیترین رسم اجتماعی، برای دستیابی به نیازهای عاطفی و ایمنی افراد بزرگسال همواره مورد تایید بوده است. ازدواج رابطه ای انسانی، پیچیده، ظریف و پویا می باشد که از ویژگیهایی برخوردار بوده است. همچنین توجه به کانون خانواده محیط سالم و سازنده روابط گرم و تعاملات میان فردی صمیمی ای که می توانند موجب رشد و پیشرفت افراد گردند از جمله اهداف و نیازهای ازدواج محسوب می شوند. لیکن شواهد بسیار واضحی وجود دارد که زوجها در جامعه معاصر، مشکلات شدید و فراگیر را در هنگام برقراری و حفظ روابط عاشقانه و صمیمی تجربه می کنند. (مومن زاده 1381)
در این خصوص یکی از موثرترین شیوه های بررسی، شناخت علل مشکلات ارتباطی و شناختی ـ رفتاری می باشد که کاربرد زیادی را به همراه داشته است. روان شناسان متخصص و آشنا به این شیوه با توجه به برداشتهای ذهنی، باورها، تفکرات، انتظارات و اعتقادات هر فرد وتاثیر آن بر رفتارهای روزمره، ضمن بررسی و توصیف تاثیرات این عوامل و چگونگی تاثیر آن بر روابط بین فردی، با راهنمایی و نیز با تصحیح مشکلات شناختی و بکارگیری شیوه های نوین رفتاری، ارتباطی و حل مساله، نه تنها به رشد فردی، که به ایجاد ارتباط صحیح و مناسب افراد نیز می پردازند.
از میان رویکردهای مختلف، شناخت درمانی کار را با این فرضیه اساسی آغاز می کند که بیماریها و اختلاف های روانی از شناخت های اشتباه، باورها و عقاید نادرست و نگرشهای غلط ناشی می شود. و این باورها و عقاید و نگرشها می تواند حتی کلیه جوانب زندگی یک فرد را در برگیرد و در این خصوصجوانی که در شرف ازدواج است. بروی لازم است که قبل از ازدواج در مورد انتخاب همسر اطلاعات کافی کسب کند و سپس اقدام نمایند. اما متاسفانه اکثر پسران و دختران، بدون تجربه و اطلاعات لازم و با باورها و نگرشهایی گاه غلط و غیرمعقول به چنین امر بسیار مهم و سرنوشت ساز اقدام می نمایند. و چه بسا که در آینده دچار مشکلات عدیده روانی و خانوادگی می شوند و گاه با یک انتخاب نادرست و مدنظر قرار دادن ملاکهای غیرمعقول سرنوشت این ازدواج به ناسازگاری و نزاع و گاه به طلاق منجر می شود. بنابراین برای بهبود فرد و رهایی او از مشکلات روانی، باید شناختها، باورها و نگرشهای مشکل آفرین شناسایی شوند و با ابزارهای بالینی ارزیابی گردند. ولذا هدف از این تحقیق بررسی تفکرات غیرمنطقی و ارتباط آن با ملاکهای همسرگزینی در دانشجویان است که مورد بررسی قرار خواهد گرفت.
فهرست مطالب:
فصل اول: مقدمه
1ـ1ـ مقدمه
1ـ2ـ بیان مساله
1ـ3ـ سابقه و ضرورت مساله
1ـ4ـ اهداف پژوهش
1ـ5ـ سوالات تحقیق
1ـ6ـ تعاریف نظری و عملیاتی مفاهیم و متغیرها
1ـ6ـ1ـ تعریف تفکر
1ـ6ـ2ـ تعریف تفکر غیر منطقی
1ـ6ـ3ـ تعریف عملیاتی تفکر غیرمنطقی
1ـ6ـ4ـ تعریف ازدواج
1ـ6ـ5ـ معیارهای ازدواج
1ـ6ـ5ـ1ـ معیارهای زیستی
1ـ6ـ5ـ2ـ معیارهای روان شناختی
1ـ6ـ5ـ3ـ معیارهای اجتماعی
1ـ6ـ5ـ4ـ معیارهای اقتصادی
1ـ6ـ5ـ5ـ عوامل خانوادگی
1-6-6- تعریف عملیاتی ملاکهای همسرگزینی
1ـ7ـ متغیرهای تحقیق
1ـ7ـ1ـ متغیر مستقل
1ـ7ـ2ـ متغیر وابسته
1ـ7ـ3ـ متغیر تعدیل کننده
1ـ7ـ4ـ متغیر کنترل
1ـ7ـ5ـ متغیرهای مداخله گر
فصل دوم: مبانی نظری و پیشینه تحقیق
2ـ1ـ مروری کلی بر نظریه درمان عقلانی ـ هیجانی ـ رفتاری
2ـ1ـ1ـ روشهای شناختی
2ـ1ـ2ـ روشهای فراخوان عاطفی
2ـ1ـ3ـ روشهای رفتاری آشفتگی
2ـ2ـ ماهیت سلامتی و آشتفگی روان شناختی
2ـ3ـ اصول ششگانه نظریه الیس
2ـ3ـ1ـ اصل اول
2ـ3ـ2ـاصل دوم
2ـ3ـ3ـ اصل سوم
2ـ3ـ4ـ اصل چهارم
2ـ3ـ5ـ اصل پنجم
2ـ3ـ6ـ اصل ششم
2ـ4ـ باورهای غیر منطقی
2ـ5ـ انواع باورهای غیر منطقی
2ـ5ـ1ـ تفکر غیرمنطقی تایید دیگران
2ـ5ـ2ـ تفکر غیرمنطقی توقع بیش از حد (انتظارات زیاد از خود)
2ـ5ـ3ـ تفکر غیر منطقی سرزنش کردن
2ـ5ـ4ـ تفکر غیر منطقی واکنش نومیدی
2ـ5ـ5ـ تفکر غیرمنطقی عدم کنترل هیجانات
2ـ5ـ6ـ تفکر غیر منطقی دلواپسی اضطرابی
2ـ5ـ7ـ تفکر غیر منطقی اجتناب از مشکلات
2ـ5ـ8ـ تفکر غیرمنطقی اتکا به دیگران (وابستگی)
2ـ5ـ9ـ تفکر غیرمنطقی درماندگی نسبت به تغییر خویش
2ـ5ـ10ـ تفکر غیرمنطقی عدم کنترل در برابر مشکلات دیگران
2ـ5ـ11ـ تفکر غیرمنطقی کمال طلبی
2ـ6ـ تاریخچه ازدواج
2ـ7ـ تعریف ازدواج
2ـ8ـ فلسفه ازدواج
2ـ9ـ هدفها و انگیزه های ازدواج و تشکیل خانواده
2ـ10ـ انگیزه های دیگر
2ـ11ـ ازدواج و اشکال آن
2ـ12ـ اقسام ازدواج
2ـ12ـ1ـ ازدواج یک همسر گزینی
2ـ12ـ2ـ ازدواج چند زن گزینی
2ـ12ـ3ـ ازدواج چند شوهر گزینی
2ـ12ـ4ـازدواجهای گروهی
2ـ13ـ عوامل موثر در ازدواج
2ـ13ـ1ـ عوامل اجتماعی
2ـ13ـ2ـ عوامل سیاسی
2ـ13ـ3ـ عوامل فرهنگی
2ـ13ـ3ـ1ـ دین و مذهب
2ـ13ـ3ـ2ـ آداب و رسوم در رابطه با ازدواج
2ـ13ـ3ـ3ـ آراستن
2ـ13ـ4ـ عوامل اقتصادی
2ـ13ـ5ـ عوامل روانی و اخلاقی
2ـ13ـ5ـ1ـ عوامل توفیق و حفظ زناشویی
2ـ13ـ5ـ2ـ ویژگی هایی که در امر زناشویی نقش دارند.
2ـ13ـ6ـ عوامل جسمانی و ژنتیکی
2ـ13ـ7ـ سن ازدواج
2ـ13ـ7ـ1ـ جنبه روانی
2ـ13ـ7ـ2ـ جنبه فیزیولوژیکی
2ـ14ـ مهمترین عوامل توفیق در ازدواج
2ـ14ـ1ـ رشد عاطفی و فکری
2ـ14ـ2ـ توافق، علایق و طرز تفکر
2ـ14ـ3ـ تشابه تحصیلی و طبقاتی
2ـ14ـ4ـ طرز فکر راجع به امور جنسی
2ـ15ـ عوامل موثر در ناپایداری ازدواج
2ـ15ـ1ـ فقر اقتصادی
2ـ15ـ2ـ کم سن و سال بودن زن و مرد
2ـ15ـ3ـ بی فرزندی و کم فرزندی
2ـ15ـ4ـ شهرگرایی و رشد صنعت
2ـ15ـ5ـ استقلال مالی و اقتصادی زن
2ـ15ـ6ـ اختلاف در مذهب و
2ـ15ـ7ـ ناراحتی روحی و روانی
2ـ15ـ8ـ ناتوانی جنسی
2ـ15ـ9ـ عدم سازش فکری و اجتماعی
2ـ15ـ10ـعدم وجود روابط انسانی درخانواده
2ـ16ـ ساختار خانواده و همسرگزینی
2ـ17ـ همسرگزینی در ایران
2ـ18ـاصول کلی در انتخاب همسر
2ـ18ـ1ـ توجه به خانواده
2ـ18ـ2ـ اخلاق نیک
2ـ18ـ3ـ رعایت اصول کفویت
2ـ18ـ4ـ توجه به تناسب سنی و جسمی
2ـ18ـ5ـ سلامت جسمی و روحی
2ـ18ـ6ـ علم و سواد
2ـ18ـ7ـ زیبایی
2ـ19ـ پژوهشهای انجام شده در زمینه تفکرات غیرمنطقی و ملاکهای همسرگزینی
فصل سوم: روش انجام پژوهش
3ـ1ـ روش پژوهش و دلایل انتخاب آن
3ـ2ـجامعه آماری
3ـ3ـ حجم نمونه
3ـ4ـ روش نمونه برداری
3ـ5ـ روشهای گردآوری داده ها، ابزارهای پژوهش
3ـ5ـ1ـ آزمون تفکرات غیر منطقی A.T.I.B
3ـ5ـ2ـ اعتبار و پایایی آزمون تفکرات غیرمنطقی A.T.I.B
3ـ5ـ3ـ روند ساخت آزمون تفکرات غیرمنطقی A.T.I.B
3ـ5ـ4ـ همسانی درونی آزمون A.T.I.B
3ـ6ـ پرسشنامه مربوط به ملاکهای همسرگزینی
3ـ7ـ طرح اجرای پژوهش
3ـ8ـ روشهای آماری
فصل چهارم : تجزیه و تحلیل داده ها
4ـ1ـ توصیف داده ها
4ـ2ـ داده های جمعیت شناختی
4ـ3ـ تحلیل داده های مربوط به سوالات تحقیق
4ـ3ـ1ـ سوالات تحقیق
4ـ3ـ1ـ1ـ سوال اول
4ـ3ـ1ـ2ـ سوال دوم
4ـ3ـ1ـ3ـ سوال سوم
4ـ3ـ1ـ4ـ سوال چهارم
فصل پنجم : بحث و نتیجه گیری
5ـ1ـ بحث و خلاصه
5ـ2ـ بحث براساس سوالات تحقیق
5ـ2ـ1ـسوال اول
5ـ2ـ2ـ سوال دوم
5ـ2ـ3ـ سوال سوم
5ـ2ـ4ـ سوال چهارم
5ـ3ـ نتیجه گیری
5ـ4ـ محدودیتهای پژوهش
5ـ5ـ پیشنهادات
منابع
منابع فارسی
پیوستها
پرسشنامه تفکرات غیر منطقی A.T.I.B
پرسشنامه مربوط به ملاکهای ازدواج
پاسخنامه آزمون تفکرات غیر منطقی
فهرست جداول
4ـ1ـ گستره سنی دانشجویان شرکت کننده در پژوهش
4ـ2ـ فراوانی و درصد فراوانی سن دانشجویان
4ـ3ـ میانگین و انحراف استاندارد تفکرات غیرمنطقی
4ـ4ـ میانگین و انحراف استاندارد تفکرات غیرمنطقی در دختران و پسران . . . . . .
4ـ5ـ مقایسه تفکرات غیرمنطقی در دختران و پسران
4ـ6ـ میانگین و انحراف استاندارد ملاکهای
4ـ7ـ میانگین و انحراف استاندارد ملاکهای ازدواج در گروه دختران و پسران
4ـ8ـ مقایسه ملاکهای ازدواج در دختران و پسران
4ـ9ـ ضریب همبستگی بین تفکرات غیرمنطقی و ملاکهای همسرگزینی
4ـ10ـ ضرایب همبستگی بین انواع تفکرات غیرمنطقی و ملاکهای همسرگزینی
4ـ11ـ فراوانی، میانگین و انحراف استاندارد ملاکهای ازدواج مربوط به سطوح مختلف تفکرات غیر منطقی
منابع ومأخذ:
1) آلیس، آلبرت ـ رابرت هارپر (1381) زندگی عاقلانه، ترجمه مهرداد فیروزبخت، چاپ سوم، انتشارات رشد
2) آلیس، آلبرت، روان درمانی انسان گرایی ، ترجمه احمد اعتمادی ـ جزوه کلاسی ـ تهران، دانشکده علوم تربیتی و روان شناسی علامه طباطبائی
3) الیس آلبرت (1381) ، هیچ چیز نمی تواند ناراحتم کند ـ آره هیچ چیز، مترجمان: مهرداد فیروزبخت و حسین عرفانی ـ تهران، خدمات فرهنگی رسا
4) اعزازی، شهلا (1380) جامعه شناسی خانواده، چاپ دوم، تهران، نشر رودکی
5) امینی، ابراهیم، نقش ایمان در تحکیم بنیان خانواده (نشریه ماهیانه آموزشی، تربیتی پیوند) شماره 186
6) استادی، رضا(1374)، بررسی رابطه بین باورهای غیرمنطقی و عزت نفس در دانش آموزان پایه چهارم دبیرستانهای شهر تهران،پایان نامه کارشناسی ارشد دانشکده علوم تربیتی وروان شناسی علامه طباطبائی
7) اتکینسون، ریتال اتکینسون، ریچارد و هیلگارد، ارنست (1369) زمینه روان شناسی جلددوم ت: محمدنقی براهنی و همکاران، تهرانانتشارات رشد
8) بک، آئرون تی (1369) شناخت درمانی و روان شناسی افسردگی ترجمه: مهدی قراچه داغی چاپ اول تهران نشر ویسی
9) بک آئرون تی (1369) عشق هرگز کافی نیست. ترجمه مهدی قراچه داغی چاپ اول تهران انتشارات نیوند
10) جعفری بوئین، احسان (1381) بررسی معیارهای همسرگزینی در بین دانشجویان دانشگاه فردوسی، پایان نامه کارشناسی دانشگاه علوم بهزیستی
11) حسینی بیرجندی، سیدمهدی (1375) مشاوره در آستانه ازدواج، چاپ اول، تهران انتشارات آوای نور
12) دلاور، علی (1381) روش تحقیق در روان شناسی و علوم تربیتی ، تهران، نشر ویرایش
13) رشید پور، مجید (1373) مراحل ازدواج، چاپ ششم انتشارات بدر
14) ساروخانی، باقر (1370) مقدمه ای بر جامعه شناسی خانواده، ج اول، تهران انتشارات سروش
15) شفیعی، مازندرانی ، سید محمد (1376) راز خوشبختی ـ تهران موسسه فرهنگی انتشارات شفق
16) فرجاد، محمدحسین، (1372) آسیب شناسی خانواده و طلاق، تهران، انتشارات منصوری
17) گردی، فلور (1381) بررسی رابطه بین تفکرات غیرمنطقی و سلامت روانی دانشجویان دانشگاه شهید بهشتی تهران، دانشکده علوم تربیتی و روان شناسی شهید بهشتی
18) مظاهری، علی اکبری (1362) اخلاق خانواده، تهران انتشارات شفق
19) مصلحتی، حسین (1379) ازدواج و ازدواج درمانی ـ تهران ـ نشر البرز
20) مهدوی، محمد صادق (1377) بررسی تطبیقی تغییرات ازدواج . تهران انتشارات دانشگاه شهید بهشتی
21) مومن زاده (1381) فرید، بررسی رابطه تفکرات غیرمنطقی و الگوهای دلبستگی با سازگاری زناشویی
22) هومن، حیدرعلی (1380) شناخت روش علمی در علوم رفتار (پایه های پژوهش) تهران نشر پارسا
پروژه بررسی رابطه بین تفکرات غیرمنطقی و ملاک های همسرگزینی در دانشجویان دختر و پسر مقطع کارشناسی. doc
