دانلود تحقیق آزادی در تفکر

اختصاصی از فی ژوو دانلود تحقیق آزادی در تفکر دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

دراصول اساسى اسلام که به اصول عقائد معروفند آزادى اندیشه و تفکر سنگ اول و نقشى اساسى را بر عهده دارد وانسان بدون آن به دریافت روشن حقائق دست نیابد. در پرتو تفکر واندیشیدن در معیارهاى بنیادین واصالتهاست که حق از باطل تمیز یافته و راه از بیراهه روشن گردد. هم در مرحله ثبوت و دریافت حقائق و هم در مرحله تداوم و دل نهادن بر آن اندیشیدن ابزار مهم شناخت و تداوم بر آن اندیشیدن ابزار مهم شناخت و تداوم بر آن تلقى مى گردد کسانى که به گونه اى اندیشه انسان را محدود ساخته و مانع بر سر راه اوایجاد کرده اند در حقیقت مهمترین ارزشهاى انسان را نادیده گرفته واو رااز دستیابى به بسیارى از حقائق محروم ساخته اند.
در فروع دین که شامل همه تکالیف تشریعى[ اوامر و نواهى] و[ باید و نبایدها]است نیروى تفکر واندیشه انسان نیز یارى موافق براى دریافت وظائف وانجام فرائض ترک نبایدها بشمار مى رود.
تلقى غیرصحیح
برخى چنین پنداشته اند که اصول عقائد جاى اندیشیدن و فروع جاى تعبد و سمع است واندیشه و دقت و تفحص و جستجو در آن راه ندارد و انسانى را مى توان متعبد و متشرع دانست که بدون چن و چرا دستورات شریعت را پذیرفته و
از تفحص و کندوکاو در پیرامون آن بپرهیزد. بنابراین بحث از آزادى اندیشه و تفکر در فروع بحثى بیمورد و بیهوده است .این پندارهااز نفهمیدن درست فروع و کیفیت اندیشیدن در آن نشات گرفته است و بااندک توجه به مسائل فرعى اسلام ضرورت آن روشن مى گردد و معلوم مى شود که نه تنها سهم اندیشه و تفکر دراین گونه مسائل نادیده گرفته نشده بلکه اسلام از آن در راه درست به انجام رسانیدن پیام خود و حضور آن در همه زمانها و حل مشکلات و معضلات اجتماعى سود جسته و تفکر راازاسباب وصول به مقاصد خود بر شمرده است.
ابعاد و تفکر در فروع :
اندیشیدن در فروع و کندو کاو پیرامون آن از چند جهت ممکن بنظر مى رسد.
1. در باب مستندسازى و یافتن دلیل بر وجود و یا عدم حکم .
2. توسعه و تعمیم یا تخصیص و تقیید حکم در مسیر تطبیق آن با حوادث و رویدادها و مسائل اجتماعى .
3. درباب یافتن فلسفه و علت حکم به گونه اى که قابل دوام و بقاء تا زمان بحث باشد.
4. بعداز مستند بودن و مسلم بودن تردید در فایده و ضرورت آن حکم .
آنچه در فروع فقه بحث مى شود و بکارگیرى اندیشه در آن مطرح است بطور رایج قسم اول و دوم است . و آنچه در آن تعبد و تسلیم پذیرى لازم است قسم چهارم . گر چه در فروع فقهى قسم سوم احیانااز سوى فقهاى روشن اندیش بکارگیرى اندیشه مطرح بوده و بخش عمده اى ازاخبار و احادیث به بیان علل احکام و شرایع پرداخته که هر کدام در پاسخ به سوال کننده اى بوده است ولى سخن اصلى در سهم اندیشه در فروع در دو بخش اول و دوم است که مرتبط بااجتهاد در فروع است . همان چیزى که از ناحیه او در طى قرون و سالهاى متمادى عمر فقه واصول بسیارى از قواعد واحکام مسلم دستخوش دگرگونى قرار گرفته و زیر سوال رفته و همیشه احکام و دستورات فرعى اسلام در معرض پرسش قرار گرفته است .این کنجکاوى و چون و چراى از دلیل حکم و تطبیق آن براى اهل فن دلیل بر آزادى اندیشه در فروع است .
اجتهاد یا آزادى اندیشه در فروع
واژه هائى که در فقه براى عنوان عمل دست یابى به احکام بکار برده مى شود بخوبى نمایانگر جایگاه آزادى اندیشه در فروع است زیرا بدون وجود تفکر واندیشه ورى این واژه ها معنى پیدا نمى کند.[ تفقه] که یکى ازاین واژه هاست همان بررسى عالمانه در مسائل دینى است . فقیه به آن کسى گفته مى شود که به کشف و بررسى احکام دینى پرداخته و با نقادى در کلمات به صحت و سقم آن واقف گردد و درایت و دوراندیشى خود را بر روایات اعمال کرده و سره رااز ناسره تشخیص دهد.این از لوازم اولیه فقه و فقاهت مى باشد.
اجتهاد نیز که از ماده[ جهد و جهاد]است بمعنى بکار بردن منتهاى همت و نیرو بااین تفاوت که جهاد غالبا در نهایت سعى و تلاش در مقابل دشمن بکاربرده مى شود و کلمه اجتهاد غالبا براى بکار بردن منتهاى کوشش در فهم احکام است وانتخاب این واژه مى رساند که وسعت زمینه و میدان گاه تکاپو در حدى است که نهایت تلاش و بذل نیرو و توان را مى طلبد.
از دیگر واژه هائى که بکار مى رود واژه[ استنباط]است که به معناى بیرون کشیدن آب جارى از زیرزمین است . هنراستخراج آبهاى زیرزمین است که مستنبط با کنار زدن پوسته هاى ظاهر و فرافکندن غبارهاى متراکم از ناحیه حوادث تاریخى و با دسیسه هاى خارجى به مصفاى احکام صادره راه یافته و آن رااستخراج مى کنداینها کلماتى است که در فرهنگ اسلامى در رابطه با دستیابى به فروع واحکام اطلاق مى شود و انتخاب این کلمات بیانگر نقش نیروى اندیشه و تفکرانسانى دراین کار مهم است.
بنابراین سخن از آزادى اندیشه در فروع همان سخن از آزادى اجتهاد واستنباط و تفقه است . شاید براى برخى پرداختن به این مساله ازاهمیت چندانى برخوردار نباشد ولى توجه به اهمیت تفکر واندیشیدن صحیح در فروع ضرورت آن شناخت جریانهاى مخالفى که همواره به گونه اى در محدود کردن تفکر صحیح و غل و زنجیر زدن به دست و پاى اندیشه انسان تلاش نموده اند وازاین راه براى اسلام و مسلمانان مشکلات و بدبختیها آفریده اند ضرورت این بحث را روشنتر مى نماید.
ما دراین نوشتار بر آن نیستیم که سیر تاریخى اجتهاد وادله مخالفین و موافقین و بحثهائى ازاین قبیل را دنبال کنیم که از حوصله این نوشتار و هدفى که به دنبال دارد خارج است . بلکه مقصود توجه به ضرورت اجتهاد صحیح و آزادى آن (آزادى تفکر در فروع ) و ثمراتى که مى تواند بدنبال داشته باشد و نیز توجه دادن به محدودگران اندیشیدن در فروع و پى آمدهائى که به دنبال دارد مى باشد تا در مقطع کنونى که بسیارىاز فروعات فقهى ما نیازمند بازنگرى و تحلیل و تشریع در راستاى حل مشکلات و معضلات جهان اسلام است بتوانیم در محیطى آرام و با سعه صدر بدان بپردازیم .
ضرورت اجتهاد :
ازاولین کارهاى هر مسلک و نظام ارائه تفکر درست و دید کلى از جهان هستى است زیراانسان خود جزئى ازاین نظام بشمار آمده و باید با شناخت کلى از هستى به شناخت خود رسیده تا بتواند به تنظیم صحیح برنامه زندگى نائل آید و گام بعدى که سبب گردد حرکت انسان از واقعیتهاى مطلوب به حقیقت بپیوندد مساله تبیین خط مشى و طریقه درست براى وصول به آن اهداف است واجتهاد دراین گذرگاه نقش اصلى واساسى را بر عهده دارد. مساله ضرورت اجتهاد چیزى نیست که اختصاص به احکام دینى داشته باشد بلکه همه قوانینى که در رابطه با جوامع بشرى و مناسبات انسانى و زندگى اجتماعى انسان وضع شده است در صورتى قابل تداوم واجراء خواهد بود که همگام با تطور و تحول زمان حرکت کرده به خواسته هاى انسان در هر مقطعى از زمان پاسخگو باشد. واسلام از آنجهت که بفرموده خداوند مسلکى است کامل و همگانى [ الیوم اکملت لکم دینکم] [ و ماارسلناک الا کافه للناس] 2 به اجتهاد دراحکام بعنوان یک امر ضرورى مى نگرد زیرا روشن است کمال دراین نخواهد بود که براى همه جزئیات زندگى حتى فروعات در کتاب و سنت دستورى خاص رسیده که چنین چیزى نه منظوراست و نه ممکن واین اندیشه نیز بر خطاست که همه چیز را نبایدازاسلام انتظار داشت و عقل آدمى مى تواند مشرع و قانون گذار باشد بلکه فرا روى ما راه سومى است که اسلام کلیات را بیان کرده و خطوط اصلى حیات بشر را در جمیع شوون فردى واجتماعى ترسیم کرده و بر فقهاءاست که بعنوان وارثان انبیاء آن را تبیین کرده و برانطباق آن بر جزئیات و موضوعات مستحدثه اقدام کنند. منابع اصلى فقه ما چونان ذخائرارزنده اى است که در عمق عمومات و اطلاعات واشارات و مفاهیم کلى و معارف عالى از کتاب وسنت جاى دارد و دراین میان براى استخراج این ماده حیاتى از عمق مفاهیم ابزار کارآمدى لازم است تا بدان وسیله آن رااستخراج کرده و در شریان نیازهاى گوناگون انسان در زندگى اش جارى کند و همه ابعاد زندگى مادى و معنوى خود را حیات بخشد واین وسیله کارآمد همان اجتهاداست که اینک فکرها را توان و نیرو بخشیده واز سوى دیگراحکام فقهى را در قالب هاى کهنه باقى نگذارده بلکه در هر عصرى به لحاظ تطور نیازها بیان احکام فقهى را با قالب هاى متداول همگام مى سازد.
فقه واحکام الهى گر چه در طول تاریخ تغییر ناپذیراست ولى مى تواند نحوه بیان و عرضه آن متفاوت باشد و بگونه اى مسائل مطرح گردد که نیازمندیها و مشکلات روزمره را پاسخگو باشد.
بخشى از وظیفه فقهاءاجتهاد و تدارک این واقعیت است . بدین جهت اجتهاد از عوامل نوسازى فقه بشمار آمده و سبب مى شود که فقه تکامل پیدا کرده و بر طبق نیاز هر زمان قانون مورد نیاز را به جامعه ارائه دهد و جامعه رااز بن بستهاى پیدا شده رهائى بخشد.بنابراین اجتهاد یک ضرورت اجتناب ناپذیر و رمز حیات فقه و رشد اسلام است ازاین رو علماء بزرگ در بیان معناى اجتهاد ضرورت آن را متذکر شده اند.

شامل 57 صفحه word