مقدمه
میراث فرهنگ هر کشور، یکی از اساسی‌ترین ارکان تحکیم هویت، ایجاد خلاقیت و خودباوری ملی است. پژوهش در زمینه‌های مختلف آن موجب روشن شدن ابهامات تاریخی، شناخت ارزش‌های حاصل از حیات طولانی جامعه و تسری ارزش‌های اصیل نهفته در میراث فرهنگی، به حیات امروزین جامعه می‌شود و بالقوه قادر به تعیین مرزهای فرهنگی جوامع بشری بوده و حداقل یکی از عوامل اصلی بازشناسی ملت‌ها و کشورها از یکدیگر است.
هنر و فرهنگ ایرانی به دلیل ویژگی‌های خاص آن و موقعیت ژئوپلتیک کشور، همواره در هنر و فرهنگ جهان معاصر خود تأثیری شایسته و به سزا داشته است که امروزه می‌تواند از جمله زمینه‌های مساعد همکاری‌های بین‌المللی باشد.
هزاران محوطه باستان‌شناسی به جا مانده از دوره‌های مختلف پیش از تاریخ و تاریخی، ده‌ها شهر زنده و فعال که دارای هسته مرکزی یا بافت تاریخی ارزشمند می‌باشند، هزاران بنا و مجموعه تاریخی واجد ارزش‌های نفیس فرهنگی ـ تاریخی و صدها هزار قطعه اثر منقول تاریخی موجود در موزه‌ها، هنرهای اصیل سنتی با ریشه‌های چند صد ساله در تاریخ و فرهنگ این ملت و جامعه ای با آداب و سنن منحصر به فرد ، یادگارهای گرانقدر تمدن و فرهنگ غنی، اصیل و بی‌نظیر ایران است.
سرمایه عظیم معنوی و فرهنگی ناشی از این تاریخ و تمدن بی‌نظیر که ممالکت مختلف از آن الهام گرفته‌اند، توجهی جدی، درخور، عمیق و همه‌جانبه را می‌طلبد.
اهمیت فوق‌‌العاده توجه به پژوهش. حفاظت، احیاء و معرفی میراث فرهنگی در تبیین، تحکیم و اقتدار فرهنگ خودی، با توجه به گستردگی و تنوع کیفی و کمی موضوعات، به نحوی است که پرداختن دقیق و درخور را از عهده دستگاه‌های اجرایی مکلف، خارج ساخته و آن را وظیفه‌ای ملی و همگانی جلوه می‌دهد
فهرست
بخش اول: مفاهیم، مبانی و تاریخچه حقوق میراث فرهنگی
فصل اول: مفاهیم و مبانی
مبحث اول: مفاهیم
1ـ مفهوم فیلولوژیک (زبان شناسانه)
2ـ میراث فرهنگی به مفهوم عام
3ـ میراث فرهنگی به مفهوم خاص (میراث فرهنگی معنوی)
4ـ تعریف میراث فرهنگی در قوانین ایران
5ـ تعریف میراث فرهنگی در کنوانسیون‌های بین‌المللی
مبحث دوم: مبانی
1ـ مبانی ارزشی
2ـ مبانی قانونی
3ـ مبانی حفظ، پژوهش و معرفی میراث فرهنگی
فصل دوم: تاریخچه
مبحث اول: تاریخچه حمایت از میراث فرهنگی در حقوق بین‌المللی
1ـ پیشینه قراردادی
2ـ پیشینه سازمانی
مبحث دوم: تاریخچه حمایت از میراث فرهنگی در حقوق ایران
1ـ حمایت از میراث فرهنگی در ایران قبل از انقلاب اسلامی
2ـ حمایت از میراث فرهنگی در ایران پس از انقلاب اسلامی
بخش دوم: حمایت از میراث فرهنگی در حقوق ایران
فصل اول: میراث فرهنگی در قوانین و مقررات ایران
مبحث اول: میراث فرهنگی در قوانین بنیادی
1ـ میراث فرهنگی در قانون اساسی
2ـ میراث فرهنگی در قانون برنامه توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی
3ـ میراث فرهنگی در قوانین شهری
4ـ میراث فرهنگی در قوانین و مقررات مالی
مبحث دوم: ضوابط حفاظتی ناظر بر میراث فرهنگی
1ـ حفاری
2ـ ورود و صدور
3ـ خرید و فروش
فصل دوم: حمایت دولت از میراث فرهنگی
مبحث اول: سازمان‌های حامی
1ـ سازمان میراث فرهنگی و گردشگری
2ـ پژوهشگاه میراث فرهنگی
3ـ مرکز آموزش عالی
4ـ انجمن‌های میراث فرهنگی
مبحث دوم: ثبت میراث فرهنگی در فهرست آثار ملی
1ـ ثبت آثار غیر منقول
2ـ ثبت آثار منقول
مبحث سوم: پیوستن به معاهدات و سازمان‌های بین‌المللی
1ـ الحاق به معاهدات بین المللی
2ـ عضویت در سازمان‌های بین‌الملی
بخش سوم: حمایت از میراث فرهنگی در حقوق بین‌المللی
فصل اول: معاهدات بین‌المللی
مبحث اول: کنوانسیون حمایت از اموال فرهنگی در زمان مخاصمات مسلحانه (1954 یونسکو)
1ـ موضوع و دامنة شمول
2ـ روش‌های حمایت از اموال فرهنگی
3ـ قلمرو اجرایی کنوانسیون
4ـ تشکیل کمیته مشورتی ملی
مبحث دوم: کنوانسیون اتخاذ تدابیر لازم برای جلوگیری از ورود و صدور و انتقال مالکیت غیر قانونی اموال فرهنگی (1970)
1ـ موضوع و دامنة شمول
2ـ مقررات شکلی و اجرایی
3- تعهدات دول عضو کنوانسیون.
مبحث سوم: کنوانسیون حمایت از میراث فرهنگی و طبیعی جهان (1972)
1ـ موضوع و دامنة شمول
2ـ ابعاد حمایت از میراث فرهنگی
3ـ مقررات شکلی و اجرایی
فصل دوم: سازمان‌های بین‌المللی
مبحث اول: شورای بین‌المللی موزه‌ها ( ایکوم)
1ـ تعریف و اهداف
2ـ عضویت در ایکوم
3ـ ارکان ایکوم
مبحث دوم: مرکز بین‌المللی مطالعه، مرمت و حفاظت از اموال فرهنگی (ایکروم)
1ـ تعریف و اهداف
2ـ عضویت در ایکروم
3ـ ارکان ایکروم
مبحث سوم: شورای بین‌المللی ابنیه و محوطه‌های فرهنگی (ایکوموس)
1ـ تعریف و اهداف
2ـ عضویت در ایکوموس
3ـ ارکان ایکوموس
نتیجه‌گیری
کتابنامه
جایگاه و ضوابط قانونی مربوط به حفظ میراث فرهنگی در ایران با نگاهی بر تمهیدات جهانی
