ارزیابی و انتخاب تامین کنندگان در زنجیره تامین با استفاده از تکنیک FTOPSIS
چکیده
در طول سال های اخیر انتخاب تامین کننده مناسب در زنجیره تامین به یک موضوع استراتژیک مهم تبدیل شده است. بنابراین ماهیت این تصمیمات معمولا پیچیده و ساختار نیافته است. از طرفی فرآیند انتخاب تامین کننده مناسب که قادر به فراهم کردن نیاز خریدار از نظر محصولات با کیفیت با قیمت مناسب و در یک زمان مناسب و در یک حجم مناسب باشد یکی از ضروری ترین فعالیت ها برای ایجاد زنجیره تامین مناسب است. ماهیت این نوع تصمیم ها معمولا پیچیده و فاقد ساختار مشخصی است. در این پژوهش پس از بیان مقدمه ای درباره موضوع حاضر، به بررسی مفهوم انتخاب تامین کنندگان و مطالب مرتبط با آن پرداخته شده و پیشینه ای از تحقیقات مشابه آورده شده است، سپس به مراحل انجام روش پژوهش پرداخته شده است. در طی انجام پژوهش از معیارهای عملکرد کمی و کیفی سیستم کیفیت، سیستم مالی، سیستم هزینه و سیستم تولید و زیربعدهای آن ها برای تعیین مناسب ترین تامین کننده استفاده شده است که از طریق پرسش از خبرگان به دست آمده اند. همچنین از عبارت های کلامی که به وسیله خبرگان ارائه می شود برای ارزیابی و تعیین عملکرد هر تامین کننده نسبت به هر معیار و تعیین وزن معیارها استفاده شده است. رتبه بندی های کلامی به وسیله اعداد فازی بیان شده اند و در نهایت از روش تصمیم گیری چندمعیاره در محیط فازی شامل تکنیک های FAHP و FTOPSIS برای انتخاب تامین کنندگان استفاده شده است. در پایان ضریب نزدیکی گزینه ها بیان شده که به ترتیب برای هر تامین کننده عبارت است از 0.516، 0.481، 0.498، 0.0452 و 0.508 و همچنین رتبه بندی از تامین کننده ها ارائه شده است.
کلمات کلیدی: تامین کنندگان، انتخاب، زنجیره تامین، معیار، رتبه بندی، FAHP، FTOPSIS.
Evaluation and Selection of Suppliers in the Supply Chain Using the FTOPSIS Technique
Abstract
During the recent years, selection of the right supplier in the supply chain has become an important strategic issue. Thus nature of these decisions is usually complex and unstructured. On the other hand process of choosing the right supplier that be able to provide the required buyer In terms of quality products with reasonable price and in an appropriate time and in an appropriate volume is one of the most important activities is to create a supply chain. The nature of this type of decision is usually complex and lacks clear structure. In this research after the introduction of the present issue, Selection of suppliers and related content that have been investigated and a history of similar research is given, then the research method stages has been performed. In this research many of the qualitative and quantitative performance criteria such as quality system, financial system, system cost, and system and sub-criteria to determine the most appropriate supplier are used that obtained through question of experts. Also verbal statement given by the experts used to assess the performance of each supplier to determine the weight of each criterion and the criteria. Verbal rankings were expressed by fuzzy numbers and finally, the method of Fuzzy MCDM techniques (FTOPSIS and FAHP) is used to select suppliers. At the end proximity coefficient of options expressed that respectively for each supplier are 0.516، 0.481، 0.498، 0.452 and 0.508 and also the ranking of suppliers is presented.
Keywords: Suppliers, Selection, Supply Chain, Criteria, Ranking, FAHP, FTOPSIS.
.
فهرست مطالب:
فصل اول : کلیات پژوهش
1-1- مقدمه
1-2- بیان مسئله
1-3- اهداف پژوهش
1-3-1- هدف اصلی
1-3-1- اهداف فرعی
1-4- سوالات پژوهش
1-5- قلمرو پژوهش
1-5-1- قلمرو موضوعی پژوهش
1-5-2- قلمرو زمانی پژوهش
1-5-3- قلمرو زمانی پژوهش
1-6- روش تحلیل دادهها
1-6-1- روش FAHP
1-6-2- روش FTOPSIS
1-7- تعریف برخی واژگان تخصصی پژوهش
1-8- تعریف عملیاتی
فصل دوم : مبانی نظری پژوهش
2-1- مقدمه
2-2- ساختار پژوهش
2-3- تعاریف مدیریت زنجیره تامین
2-4- تاریخچه مدیریت زنجیره تامین
-5- فرآیندهای مدیریت زنجیره تامین
2-6- سطوح عملکرد مدیریت زنجیره تامین
2-7- اهداف مدیریت زنجیره تامین
2-8- مشکلات زنجیره تامین
2-9- اطلاعات در زنجیره تامین
2-9-1- فواید اطلاعات در زنجیره تامین
2-9-2- انواع اطلاعات قابل اشتراک گذاری در زنجیره تامین
2-10- دیدگاه‌های تئوریک زنجیره تامین
2-10-1- تئوری سازمانی و مدیریت زنجیره تامین
2-10-2- دیدگاه انتخاب استراتژیک
2-10-3- دیدگاه منبع محور
2-10-4- دیدگاه مدیریت آگاهی (دانایی)
2-11- تکنیک‌های انتخاب تامین‌کننده
2-11-1- مدل‌های وزنی خطی
2-11-2- مدل‌های برنامه‌ریزی ریاضی
2-11-3- مدل‌های آماری
2-12- تصمیم گیری چند معیاره فازی
2-12-1- روش تحلیل سلسله مراتبی فازی (FAHP)
2-12-2- روش تصمیمگیری FTOPSIS
2-13- پژوهش های علمی انجام شده
2-13-1- پژوهش های خارجی
2-13-2- پژوهشهای داخلی
فصل سوم : روش شناسی پژوهش
3-1- مقدمه
3-2- معرفی مدل پژوهش
3-3- جامعه آماری
3-4- انتخاب خبره
3-5- ابزار و روش جمعآوری داده ها
3-6- تصمیمگیری چند معیاره فازی
فصل چهارم : تجزیه و تحلیل دادهها
4-1- مقدمه
4-2- داده های توصیفی
4-3- بومیسازی معیارهای اصلی و فرعی مدل مورد استفاده
4-4- محاسبه نرخ سازگاری ماتریس‌های مقایسه‌ی زوجی فازی
4-5- تجزیه و تحلیل دادهها با FAHP
4-6- تجزیه و تحلیل دادهها با FTOPSIS
فصل پنجم : نتیجه گیری و پیشنهادات
5-1- مقدمه
5-2- مروری مختصر بر هدف، مسئله و چگونگی کار
5-3- نتایج
5-4- پیشنهادات کاربردی
5-5- بحث
5-6- پیشنهادهایی برای پژوهش های آینده
5-7- محدودیت های پژوهش
منابع و مآخذ
فهرست جداول
جدول 2-1: شاخص‌های تصادفی گاگوس و بوچر (1998)
جدول 2-2: خلاصه پژوهشهای خارجی و داخلی انجام شده
جدول 3-1 : مدل پژوهش آویلا و همکاران (2012)
جدول3-2: نمونه جدول پرسشنامه بومی سازی
جدول3-3: طیف زبان شناسی فازی
جدول3-4: نمونه پرسشنامه مقایسات زوجی
جدول 4-1: میانگین نظرات کارشناسان را در خصوص مرتبط بودن هر یک معیارهای اصلی و فرعی
جدول 4-2: ماتریس تجمیع نظرات خبرگان در رابطه با معیارهای اصلی
جدول 4-3: محاسبه CR ماتریس اعداد میانی معیارهای اصلی مربوط به ماتریس تجمیع نظرات خبرگان
جدول 4-4: محاسبه‌یCR ماتریس اعداد حد بالا و پایین معیارهای زیر ساختی مربوط به ماتریس تجمیع نظرات خبرگان
جدول 4-5: ماتریس تجمیع نظرات خبرگان در رابطه با معیارهای اصلی
جدول 4-6: درجات امکانپذیری برای هر حالت دو تایی چهار معیار اصلی
جدول 4-7: درجات امکانپذیری برای هر حالت دو تایی چهار معیار اصلی
جدول 4-8: ماتریس تجمیع نظرات خبرگان در رابطه با معیار فرعی سیستم کیفیت
جدول 4-9: درجات امکانپذیری برای هر حالت دو تایی چهار زیر معیار فرعی سیستم کیفیت
جدول 4-10: وزن نهایی معیارهای فرعی سیستم کیفیت
جدول 4-11: ماتریس تجمیع نظرات خبرگان در رابطه با معیار فرعی سیستم مالی
جدول 4-12: درجات امکانپذیری برای هر حالت دو تایی چهار زیر معیار فرعی سیستم مالی
جدول 4-13: وزن نهایی معیار فرعی سیستم مالی
جدول4-14: ماتریس تجمیع نظرات خبرگان در مورد زیر معیار سیستم هزینه
جدول 4-15: درجات امکانپذیری برای هر حالت دو تایی
جدول 4-17: ماتریس تجمیع نظرات خبرگان در رابطه با معیارهای معیارهای فرعی سیستم تولید
جدول 4-18: درجات امکانپذیری برای هر حالت دو تایی چهار معیارهای فرعی سیستم تولید
جدول 4-19: وزن نهایی معیارهای فرعی سیستم تولید
جدول 4-20: جدول اوزان نهایی
جدول 4-21: وزن فازی معیارها
جدول4-22: ماتریس تصمیم فازی
جدول4-23: راهحلهای ایده آل منفی و مثبت
جدول4-24: فاصله هر گزینه از راه حل های ایده آل منفی و مثبت
جدول4-25: ضریب نزدیکی گزینهها
جدول5-1: معیارهای اصلی و فرعی منتخب برای حل مدل
فهرست روابط
رابطه 3-1: میانگین هندسی حد بالا و حد پایین اعداد فازی مثلثی ()
رابطه 3-2 : بردار وزن m
رابطه 2-3 : بردار وزن g
رابطه 3-4 : بزرگترین مقدار ویژه () برای m
رابطه 3-5 : بزرگترین مقدار ویژه () برای g
رابطه 3-6 : شاخص سازگاری m
رابطه 3-7 : شاخص سازگاری g
رابطه 3-8 : نرخ سازگاری (CR)
رابطه 3-9 : گزینه دارای بیشترین
رابطه 3-10 : گزینه دارای کمترین
رابطه 3-11: عناصر ماتریس نرمالیزه شده وزن دار
رابطه 3-12: راه حل ایده آل مثبت و ایده آل منفی
رابطه 3-13: فاصله گزینه iام از ایده آل مثبت
رابطه 3-14: فاصله گزینه iام از ایده آل منفی
رابطه 3-15: نزدیکی نسبی گزینهها به راه حل‌های ایده‌آل
فهرست اشکال
شکل 2-1: ساختار کلی یک زنجیره تامین
شکل 2-2: سیستم یکپارچه مدیریت دانش برای بازاریابی زنجیره تامین
شکل 3-1: معیارهای انتخاب تامین کنندگان
شکل 4-1: رتبه بندی گزینه ها
تعداد صفحات: 90
نگارش حرفه ای و آماده استفاده
ارزیابی و انتخاب تامین کنندگان در زنجیره تامین با استفاده از تکنیک FTOPSIS
