به نام خدا
موضوع:پاورپوینت درس بیست چهارم تاریخ معاصر ایران
عنوان درس:جنگ تحمیلی رژیم بعثی حاکم بر عراق علیه ایران
تعداد اسلاید :18
ما در این پاورپوینت با استفاده از تصاویر متعدد پاورپوینت را برای شما توضیح داده ایم.پاور پوینت شامل پاسخ پرسش های نمونه آخر در س نیز می باشد.انشالله که پاورپوینت مورد قبول شما واقع شده باشد.
نمونه سوال پیام نور همراه با پاسخنامه
عربستان یا شبة جزیرة عربستان سرزمینی است در منتهی الیه جنوب غربی آسیا به شکل مربع مستطیل با ضلعهای نامتساوی که بین 12 و 22 درجة عرض شمالی و 35 و 60 درجة طول شرقی میان افریقا و قسمت بزرگی از آسیا قرار گرفته است. مساحت این سرزمین به دو میلیون و ششصدهزار کیلومتر مربع می رسد. [1] عربستان از شمال به کشورهای اردن و عراق، از شرق به خلیج فارس و دریای عمان و دریای عرب، از جنوب به خلیج عدن و از سوی مغرب به دریای سرخ محدود است. چنانکه می‌بینیم سرزمین عربستان از سه جانب به دریا پیوسته و این سه جانب را پنج دریا[2] فرا گرفته است، و تنها از سمت شمال است که به خشکی منتهی می‌شود. یا این همه درون این سرزمین از آب که مایه زندگانی هر جانداری است[3] بهرة چندانی ندارد. در سراسر این منطقه گسترده رودخانه‌ای که وسیلة حمل و نقل بشد، یافت نمی‌شود. تنها رودی که در آن جریان دارد در وادی حجر در یمن است)، که درازای آن از یکصد کیلومتر بیشتر نیست.
رشته کوههای بلندی که از شبه جزیره سینا آغاز و در امتداد دریای سرخ تا خلیج فارس کشیده می‌شود، همچون دیواری بلند آنرا فرا گرفته است. در خلال این کوهها دره‌های کوچک و بزرگی وجود دارد که عرب آن را وادی می‌گوید. مهمترین این وادیها، سرحان، رومه، دواسر، و حضرموت است. روزگاران پیش از اسلام بعض این وادیها مانند (سرحان) راه تجارتی بوده است. سراسر ساحل دریاهای اطراف آن- جز در چند منطقه- پر از اسفنجها و مانعهای طبیعی است که کشتی نمی‌تواند در آن پهلو بگیرد، اگر از کوههایی که همچون باروی استوار گردد عربستان را فرا گرفته است، بگذرید و بدرون سرزمین برسید به مانعهای دیگری بر خواهد خورد، چنانکه در شمال آن بادیه الشام است که از حدود فلسطین تا جنوب غربی عراق کشیده است، و در جنوب آن بیابان، بیابان وسیع دیگری است بنام نفوذ که هفتاد هزار کیلومتر مربع وسعت دارد و از شن نرم پوشیده است. وزش باد توده‌های شن را از این سو به آن سو می‌برد و ایجاد راه را- در دنیای قدیم- ناممکن می‌ساخت. از جنوب به سمت شرق این شبه جزیره بیابان دیگری است به نام الربع الخالی که تا امروز همچنان خلی است. وسعت این بیابان به پانصد هزار کیلومتر مربع می‌رسد و میتوان گفت پهناورترین بیابانهای خشک و خالی جهانست. بین الربع الخالی[4] و نفوذ بیابان دیگری است به نام دهناء که آنهم از ریگ روان پوشیده است و به خاطر همین مانعهای طبیعی هزاران سال شبه جزیره عربستان در خاموشی و گمنامی بسر می‌برد. بدون تردید اگر دین اسلام در این سرزمین پدید نمی‌آمد، و از آنجا به دیگر سرزمینهای جهان نمی رفت عربستان همچنان در آنزوا بسر می برد، و یا اینکه توجه چندانی بدان نمی شد. با اینهمه نباید پنداشت که پیش از اسلام در این منطقه از آبادانی و تمدن نشانی نبوده است. چنانکه خواهیم نوشت قسمت مستعد آن (جنوب) آبادان بود و دولتهایی در آنجا تأسیس شده است. همچنین در دیگر قسمتها نیز تمدنهایی (هر چند به صورت ناقص) وجود داشته است.
ساکنان این سرزمین را عرب می‌نامند. در اینکه معنی عرب چیست و از چه زمان آن مردم را بدین نام نامیده‌اند و این مردم از کجا بدین سرزمین آمده‌اند هنوز میان نژادشناسان اختلاف است. بعض داستانهای پیش از اسلام که پس از اسلام گرد آمده و به نام تاریخ معروف شده است، گوید چون نام نیای آن مردم یعرب بن قحطان بوده است، فرزندان او عرب نام گرفته‌اند. این ندیم بغدادی دانشمند سدة چهارم هجری که اثر پر ارزش او به نام الفهرست در دست است، از نوشتة ابن ابی سعد، آرد:
چون ابراهیم (ع) به فرزندان اسماعیل که با دائیهای خود جرهم بودند نگریست، از اسماعیل پرسید:
ابراهیم (ع) به زبانی که بدان سخن می گفت- سریانی قدیم- گفت (اعرب له) آنان را با هم بیامیز[5]. در کتیبه‌هایی که از پادشاه آشوری شلمنصر سوم (895-824 ق.م) باقی مانده و شرح نبردهای این پادشاه در بادیه الشام است کلمة عرب دیده می‌شود.[6] بعض اسلام شناسان معاصر غربی اشتقاق این کلمه را از واژه‌ای گرفته‌اند که معنی حرکت و عبور می دهد.[7] چون پاره‌ای از این وجه اشتقاقها بر اساس حدس و یا ناشی از تعصب است و بعضی نیز هنوز مورد قبول محققان قرار نگرفته، از نوشتن آن صرف نظر می‌شود. آنچه مسلم است اینکه واژة عرب در قرآن کریم به همة مردمی که در شبه جزیرة عربستان بسر می برده‌اند گفته شده. گویند واژه عرب مخصوص شهرنشین است و بیابان نشینان اعراب نام دارند یکی عرب عربی و یکی اعراب اعرابی است.
[1] در بعض کتابهای تاریخی و جغرافیایی مساحت شبه جزیرة را سه میلیون و ششصد هزار کیلومتر نوشته‌اند و این در صورتی است که سرزمینهای اردن، سوریه، لبنان و فلسطین نیز بدان افزوده شود.
[2] به ترتیب از جانب شرق به غرب، خلیج فارس، دریای عمان، دریای عرب، دریای سرخ و دریای متوسط که فلسطین، لبنان و سوریه در کنار این دریا قرار دارد.
[3] وجعلنا من الماء کل شیء حی (انبیاء، 30).
[4] بعضی این ترکیب را به فتح می‌خوانند، لیکن درست نیست. این ترکیب معادل واژة انگلیسی (Empty quarter) است. ظاهراً نام آن در قدیم «رمله» بوده است.
[5] الفهرست، چاپ تجدد، ص 8.
[6] دائره المعارف مصاحب، ذیل کلمة عرب
[7] ساندرز، ص 3.
تاریخ بیهقی
تاریخ بیهقی را از جهات چندی میتوان از کتابهای ارزشمند و تاثیرگذار در فرهنگ ایرانی به شمار آورد،هرچند در طول تاریخی که از زمان نگارش تا به امروز بر آن میگذرد،حدود 1000 سال،چندان هم مورد اعتنا واقع نگردیده و به نوعی غفلت هم دچار شده است.
این کتاب را از مناظر گوناگونی میتوان مورد بحث و بررسی قرار داد و کثرت این نظرگاهها سبب شده تا به آن ساختاری چند جانبه بدهد و آن را نه تنها کتابی تاریخی صرف،بلکه ادبی و هنری نیز قلمداد کنیم.
روایات قابل اعتماد عدم دستبردهای غیرامانی در گزارش،ساختار خاص و شخصی زبانی،پیچیدگی نحوههای بیانی تا بدان جا که زبان روایت در برابر موقعیتهای روایی اعم از شادی،غم،تراژدی،حماسه، وصف و...متمایز،مشخص و معروف آن موقعیتها میگردد،جزء نگری در ثبت وقایع و رویدادها،ایجاد و تغییر در سنّت غالب تاریخنویسی و بسیار مواردی از این دست میتواند روشنکننده ارج و عظمت این اثر باشد.
از دیگر سو نباید از یاد برد که این کتاب چنانکه از نامش پیداست -تاریخ بیهقی-تاریخیست که از نظرگاه شخصی که مدتها در اشراف امور قرار داشته و شغل چند وجهی دبیری و رسالهپردازی به او محول بوده،روایت شده است.به این معنا که گزارشگر این تاریخ هرچند وقایع را مستند و با ماخذ بیان میکند،اما حضور او را در همهی روایات میتوان احساس کرد،البته منظور از این حضور،وجود فیزیکی نیست؛بلکه حضور روح،ذهن و زبان او در خلال روایات است.اگر از بو سهل روایت میکند،اگر اوصاف خواجه حسن میمندی را برمیشمارد،اگر از استادش بو نصر مشکان می‌گوید،اگر از قهرمانان اصلی کتابش،سلطان مسعود سخن می‌گوید و اگر از سایر بزرگان و محتشمان بارگاه غزنوی حدیث میکند،در همهجا میتوان حضور او را حس کرد.بیهقی،چنانکه خود بارها در کتابش عنوان میکند، قصد دارد طرحی نو و گونهیی دیگر از تاریخ نویسی ارائه دهد1و حتا سعی میکند این همه جزء نگریاش را هم توجیه کند.2و البته همین شکستن سنّت مختار است که کتاب او را بوی دگر داده و حضور روح بیهقی،ادیب،مورخ،دبیر و البته ناصح را در همهجا شهادت میدهد. از دیگر سو بیهقی در طول تاریخش قصد تنبیه انسانها را دارد و سعی میکند از تمام آنچه روایت میکند،نتیجههایی اخلاقی بگیرد و البته این نتیجه گرفتنها هم جنبهیی مخصوص به خودش دارد.او برای بیان نصایحش چنانکه دیگر وعاظ عمل کردهاند،از بحثهای دینی،عقیدتی و یا موضوعات پردامنهی حکمی و فلسفی استفاده نمیکند،بلکه با همان زبان روایی چنان وقایع را بیان میکند که خواننده از موضوعات شادی بخش او شاد و از موضوعات غمانگیز او احساس غم و اندوه میکند.حتا آنجا که بیهقی خود را وارد روایت میکن و قصد دارد،نصیحتی را بیان کند،بیشترین تاکیدش بر پوچی مجادلات و حتا مناصب دنیوی و حکومتیست و در این میان تکیهی بیشتر وی بر مهمترین عامل تنبیهگر انسانها،مرگ است،او به زیبایی هرچه تمامتر مدام بر این عنصر غفلتزدا اشارهی موکد می کند که«عاقبت کار آدمی مرگ است»3و البته قهرمانان تاریخش،اگر در سالهای پیش به حرص و آز برهم تاختهاند،امروز یا همگی مردهاند و یا در گوشهیی مهجور و گمنام افتاده».4
برای دانلود متن کامل تحقیق به لینگ زیر مراجعه کنید.
83 ص
بررسی تاریخ
شناخت تاریخچه و علل پیدایش شهر
شهر نیشابور مانند سایر شهرهای استان خراسان جزء اولین مراکز مسکونی است که اقوام آریایی پس از ورود به ایران در آن سکنی گزیدند.
خراسان قدیم به چهار منطقه تقسیم می شد که عبارتند از:
1- بلخ 2- مرو 3- هرات 4- نیشابور
در حال حاضر سه بخش اوّل خراسان قدیم در خارج از مرزهای کنونی ایران است.
نیشابور قبل از ورود اسلام به ایران
بنای شهر نیشابور را به انوش بن شیش بن آدم نسبت داده اند. در کتاب تاریخ نیشابور تألیف خلیفه نیشابوری آمده است که نیشابور بر سنگی بزرگ سفید و **** بنا نهاده شده است. آتشکدة آذربرزین مهر متعلق به دهقانان بوده و نان دهندة مقام و موقعیت نیشابور در زمان ساسانیان است.
شهر دارای برج و بارو بود که در مواقع ضروری با استفاده از آنها محافظت و دفاع می کردند. از آنجا که نیشابور یکی از چهار شهر عمدة خراسان بوده در دورة هر پادشاهی مورد مرمت و بازسازی قرار می گرفته، به جز در مواقع هجوم مهاجمان که مورد تخریب واقع می شده است.
نیشابور بعد از ورود اسلام
نیشابور یک بار در زمان عمر فتح شد اما همواده ناآرام بود تا این که در زمان عثمان و در سال 33 هـ .ق به دست عبدالله عامد فتح شد و معاویه 50 هزار سپاهی عرب را با خانواده شان به نواحی خراسان اعزام داشت که تعدادی از آنها در نیشابور اقامت گزیدند.
در زمان طاهریان که خراسان مرکز حکومت واقع شد، آبادانی شهر نیشابور هم مورد توجه قرار گرفت و در زمان عبدالله بن طاهر که ارگ شادیاخ در جنوب غربی شهر ایجاد گردید نیشابور به کمال رونق و آبادی رسید. در قرن چهارم نیشابور به عنوان یک ابرشهر خوانده می شده است و در واقع نمونة کاملی از شهرهای ایرانی- اسلامی بوده است.
نیشابور در قیام ابومسلم خراسانی مرکز فرمانروایی وی گردید. در زمان طاهر نیشابور پس از مرو که مرکز حکومت وی بوده دومین شهر ایران تلقی می شد و در دوران ولایت مأمون این شهر مرکز فرمانروایی طاهر بود.
نیشابور در این دوران از اهمیت ویژه ای برخوردار بود و بازرگان از اقصی نقاط ایران و جهان در این شهر داد و ستد مشغول بوده و یا با آن مراودات تجاری داشتند. یعقوب لیث صفاری نیز نیشابور را تختگاه خود کرد و به آن رونق و اعتبار بیشتری بخشید. طغرل سلجوقی نیز بر آبادی و رونق این شهر افزود و در این دوران مردان بزرگی چون عطار نیشابوری و حکیم عمر خیام زندگی می کردند و در زمان صدارت خواجه نظام الملک بر اعتبار و عظمت آن افزوده گردید.